Osmanlı ve Türk Mutfağı, Geleneksel Türk Mutfağında ve Osmanlı saray mutfağı hakkında levrek sevilerek tüketilen balık çeşitleri arasındadır. Türk Aşçı Haberleri olarak sizin için kısa bir araştırma yaptık ve levrek balığı hakkında bilgiler hazırladık. Yorumlarınızı eksik etmeyiniz lütfen.
Evliya Çelebinin Ve Yabancı Seyyahların Kayıtlarında Osmanlı Saray Mutfağında “Balık yemekleri” Hakkında Bazı Dipnotlar;
Tournefort’a Erzurum yakınlarında uğradığı bir köyde alabalık ikram edilir, “dereden çıkar çıkmaz bir tutam tuz atılmış suda pişirilen bu balıkların lezzetiyle hiçbir şey boy ölçüşemez” der.
Lubenau’nun verdiği bilgilere göre İznik’te sazan ve turna balıkları bol miktarda bulunmakta; yerli halk tuttukları balıkları güneşte kurutmakta, daha sonra ya haşlıyarak ya da üzerine yağ ve sirke dökerek yemektedir. Tuzlanan balıkların bir kısmı da İstanbul’a gönderilmektedir.
Burnaby, Van’da Bend-i Mahi’de tutulan ve Van Gölü’nde bulunan tek balık türü olan inci kefali hakkında bilgi verir. Yeterli miktarda balık yakalanınca kadınlar bunları tuza yatırırlar, balıklar kışın tüketilmek üzere saklanır diye yazar.
Dernschwam’a göre Türkler balık tutmasını, balık pişirmesini ve balıktan ne gibi yemekler yapılacağını katiyen bilmezler. Bu iş için ellerinde gereç de yoktur. Türkler ne balıkçılıkla, ne de avcılıkla uğraşmaktadır. Bu yüzden de sık sık balık yemezler.
Olivier’e göre de “Karadeniz, Boğaz ve Marmara’da balık, her mevsimde fevkalâde bol ve çeşitlidir”. Barbunya, mercan, levrek, kalkan, dil balığı ve tavuk balığı en çok avlanan balık türleridir. Ancak, Türkler genel olarak pek balık yemediği için avlanan balık miktarı oldukça azdır ve tutulan balıklar çoğunlukla Rum, Ermeni ve Yahudilerin sofrasını süslemektedir.
Balığın dışındaki av hayvanları son derece az tüketilmektedir.
Evliya Çelebi ve arkadaşları kışın Kırım'da yolculuk yaparken, Azak'tan aldıkları söğüş koyun eti ve ekmek soğuktan donunca yaban donbayı avlamışlar. Fakat Kalmuklar'dan korktuklarından ateş yakıp donbayı pişirdikten sonra geceye kadar beklemek zorunda kalmışlar [VII 2 -3].
Bursa yaylalarında daha şanslıydılar. Sobran' da ağla avladıkları alabalıkları tereyağında pişirmekten başka, yörüklerin hediye ettikleri koyunları kebab yaptılar; Bakacak'ta keklik, balık ve kuzu kebabı yediler [II 20-21].
Trabzonluların hamsi balığına düşkünlükleriyle ilgili çeşitli fıkralar anlattıklarını söyleyerek bunlardan ikisini aktarıyor:
Hamsi akınını balık dellalları borularla haber verince, halk "Namaz bulunur amma hamsi bulunmaz" diyerek camiden ayrılırmış [II 53]. Bir diğeri de, hamsi akınını duyunca hamamdan peştemalla çıkan beş adamla ilgilidir.
Osmanlı’da balık her ne kadar paşalar, ağalar yada elit tabaka için rağbet gören bir yemek olsa ‘da Müslüman ve gayrimüslimler içinde rüşvet “gece” aleminin bir yemeği olarak bilinirdi..!
Osmanlı zamanında bilindiğinin aksine saraydaki balık o kadar önemliydi ki paşalar ve ağalar için sadece onlara özel boğazda balık avlayan balıkçılar vardır..!
Ilgili balık yemeği tarifimiz mutfağımızın onde gelen şeflerinden Sn. Şef “Emre Öztop”a aittir.
Deniz Levreği Tava Tarifi (1 Kişilik)
Deniz Levreği Tava Kullanılan Malzemeler
* Deniz Levreği (200 Gr)
* Orta Boy Kök Kereviz (2 Adet)
* Soğan (50 Gr)
* Sarımsak (5 Gr)
* Krema (20 Gr)
* Tereyağ (20 Gr)
* Baby Havuç (1 Adet)
* Kuşkonmaz (1 Adet)
* Patates (50 Gr)
* Mikro Yeşillik (10 Dal)
* Tuz (Yeterince)
* Değirmen Karabiber (Yeterince)
* Safran Sos (20 Ml)
* Antep Fıstık Kıtırı (2 Adet)
Deniz Levreği Tava Yapılış Tarifi
Deniz levreği açılır ve porsiyonlanır.
Tuz, değirmen karabiber ve zeytinyağıyla tatlandırılır.
Tavada kızartılır. Fırına atılır. 200 derecede pişirilir.
Baby sebzeler (havuç ve kuşkonmaz) temizlenir, haşlanır ve buzlu suya alınır.
Tavada sotelenir ve lezzetlendirilir.
Tavada soğan ve sarımsak zeytinyağıyla sotelenir.
Soyulmuş ve yıkanmış kerevizler küp küp doğranıp içine atılır, kavrulur, kreması verilip iyice pişirilir.
Pişmeye yakın tereyağı ilave edilir.
Tuz ve karabiber ile lezzetlendirilir. Blenderdan çekilir.
Tabağa kereviz püresi, levrek, baby sebzeler ve yeşillikler konularak resimdeki gibi servis edilir.
Türk Aşçı Haberleri olarak Levrek Balığının sağlığımıza olan faydalarını araştırdık.
Levrek Balığının Faydaları Nelerdir?
Levrek balığının faydaları; Moronidae familyasından gelen ve soğuk denizlerde yaşayan bir balık türüdü olan levrek balığı, içeriğindeki vitamin ve minerallerle insan sağlığına faydalı bir balık türüdür.
Levrek balığının en önemli faydaları;
Kalp hastalıklarını önler
Düşük kolesterolü önler
Kan basıncını dengede tutar
Bağışıklık sistemini güçlendirir
Zengin oranda A ve D vitamini içerir
Levrek balığı bol miktarda protein içermesinin yanı sıra omega, çinko, sodyum, selenyum, potasyum, fosfor, magnezyum ve kalsiyum içermektedir.

Levrek Balığının İçerdiği Vitaminler Nelerdir?
Omega6, A vitamini, B1 vitamini, B2 vitamini, B3 vitamini, B5 vitamini, B6 vitamini, B9 vitamini, B12 vitamini ve D vitaminidir.
Levrek balığının içeriğinde bol miktarlarda protein, kalsiyum, magnezyum, fosfor, potasyum, selenyum, sodyum, çinko, omega vitaminleri özellikle omega 6, A vitamini, B1 vitamini, B2 vitamini, B3 vitamini, B5 vitamini, B6 vitamini, B9 vitamini, B12 vitamini ve D vitaminleri bulundurmaktadır.
Levrek Balığının Yan Etkileri Nelerdir?
Levrek balığının insan sağlığına karşı tehlikeli komplikasyonları yoktur fakat levrek balığı tüketiminden sonra dikkat edilmesi gereken önemli bir nokta yeşil çay ve çeşitli bitki çayları içilmemesidir. Bitki çayları ve yeşil çaylar levrek balığında bulunan civanın kana emilmesini engeller.
Bir önceki yazımız olan Kırmızı turpun faydaları başlıklı makalemizde kırmızı turpun içerdiği vitaminler ve kırmızı turpun yan etkileri hakkında bilgiler verilmektedir.
Levrek Hangi Ayda Yenir?
Levrek Balığı; mart, nisan, mayıs ve haziran aylarında tüketilebilir.