Cevizli Ciğer Tava Tarifi

Cevizli Ciğer Tava Tarifi

Cevizli Ciğer Tava Kullanılan Malzemeler

 

*   1 Adet Koyun Ciğeri, 

*   1 Yemek Kaşığı Un, 

*   4 Diş Sarımsak, 

*   1 Yemek Kaşığı Sirke, 

*   50 Gram Ceviziçi, 

*   Tuz, 

*   Kırmızı Pul Biber, 

*   Sıvı Yağ. 

 

Cevizli Ciğer Tava Yapılış Tarifi

Satın alırken ciğerin üzerindeki zarı çıkartın, damarlarını ayıklatın, yarım santim kalınlığında yaprak şeklinde kestirin. Sarımsakları ayıklatın, ezin. Ceviz içini havanda döverek çok küçük parçalar haline getirin. 

 

Tavada sıvı yağı kızdırın, ciğerleri una bulayın, tavaya atarak bir taraflarını 20, diğer taraflarını 10 saniye süre ile kızartın. Çıkartıp servis tabağına alın. Küçük bir kaba tavadaki kızartma yağından 4 kaşık alın. Kabı kuvvetli olmayan bir ateşe oturtun. 

 

Içine ciğerleri bulamış olduğunuz unun kalanını atın. Sirkeyi koyun ve karıştırarak üç dakika pişirin. Ateşten indirmeden cevizleri katın, tuzunu koyun, kırmızı biberini serpin ve karıştırın. Servis yaparken ciğerlerin üzerine sıcak olarak dökün. Ciğerleri yaprak yerine kuşbaşı olarak da doğratabilirsiniz. 

 

Mecmuâ-İ Fevaid’de Yer Alan bazı  “Ciğer” Tarifleri

Amel-i İlik: 

Evvela semiz koyun kuyruğundan yüz dirhem miktarı ve yüz dirhem dahi koyun ciğerinden alıp ciğeri yıkayıp ve bir miktar suda tabh ettikden sonra kuyruk ile ciğeri taşhânede gereği gibi dövüp ve cüzi tarçın ve biber ve miktâr-ı kifâye tuz koyup bir hoşça mezc eyledikden sonra münasip kumaşlara doldurup tencereye55 nizam üzere dizip üzerini örtecek miktarı et suyu koyup ve tencerenin kapağını kapa- yıp nim ateşte iki-üç saat miktarı zamanda tabh olur.

 

Badehu pak sahana kumaşlardan silkip tekrar üzerine tarçın ve biber ekip istimal oluna. Fil- hakîka iliğe şibih olur bir-iki vak‘a tabh edip bazı ahbab ile ekl olundu.56 

 

Ciğer Pişmesi: 

Evvela siyah ciğer, ak olmamalı. Yarı siyah ciğer yarısı yürek doğrayıp bir tencereye susuz koyup ateşe vaz oluna. Kendi su koyuverir. Kendi suyuyla bir miktar kavura. Bir miktar yağ konsa da olur konmasa da. Sâniyen ince soğanı doğrayıp ne miktar istese soğanı çok olsun derse çok, az isterse az tâbeye koyup yağ ile kavura.

 

Badehu ciğer olan tencereye konup gene soğan ile ciğeri kavura. Kırmızı olup istediği miktarınca oldukta Badehu miktâr-ı kifâye su koyup tencerenin kapağını kapayıp kor üstünde miktarınca pişe. Eğer yalnız akciğerden pişmek mu- rad olunur ise ciğeri su ile kaynatıp köpüğü ala. Badehu suyunu süzüp mukaddem zikrolunan gibi tencerede minvâl-i muharrer üzere tabh oluna. Bunun ancak pişmesinde su ile kaynayıp köpüğü alına. 

 

Ciğerin Faydaları Nelerdir?

Geleneksel olarak kullanılan diyet programlarına eklenen sebze ve meyvelerin vitaminler, mineraller ve fitokimyasallar açısından en yoğun olan gıda seçenekleri olduğuna inanılmaktadır. Fakat özellikle, karaciğer en az bu sebze ve meyveler kadar hatta bazen daha fazla mikro besinler içermektedir. Etin yenilen diğer bölümleriyle karşılaştırıldığında biraz sönük kalan karaciğer, aslında çok daha faydalı olabilmektedir.

 

Karaciğer birçok açıdan sağlığa faydası olan mikro besinler ile doludur. Özellikle demir, çinko, bakır, manganez ve B vitaminleri açısından mükemmel bir kaynaktır. 

 

Ciğer Yemenin Sağlığa Olan Faydaları

A vitamini kaynağıdır: 

Sığır eti, tavuk ve balık ciğeri de dâhil olmak üzere bütün karaciğerler A vitamini açısından oldukça zengindir. Ciğer, yağda çözünen vitaminleri depolamaktadır. A vitamini ise güçlü bağışıklık sistemine katkıda bulunur, kemikleri güçlendirir ve görme yetisini teşvik eder. Aynı zamanda, güçlü bir antioksidandır. Sığır karaciğeri diğer hayvansal protein kaynaklarına göre çok daha güçlü bir protein kaynağıdır. Yine aynı şekilde sığır karaciğerinin daha yaygın olarak tüketilmesinin nedeni A vitamini açısından zengin olmasıdır. Her öğün ciğer tüketmek yerine ara sıra tüketmek daha doğrudur. Çünkü A vitamini fazla olduğu zaman vücutta birikir ve doku toksisitesine yol açar.

 

Ciğer Demir kaynağıdır: 

Etin bütün formları protein kaynağı olarak kabul edilmektedir, ancak özellikle sığır karaciğeri mineraller açısından oldukça yüksektir. Diğerleri et türleri arasında mineral açısından en zengin karaciğer olarak ikinci gösterilirken, ilginç bir şekilde tavuk ciğeri birinci sırayı almaktadır. Karaciğerde bulunan demir, hemoglobin oluşumu, oksijenin taşınması ve güçlü kemikler için oldukça gereklidir. Demir eksikliği şiddetli yorgunluk ve soluk cilde neden olan anemiye yol açabilir. Karaciğer ayrıca küçük miktarlarda çok sayıda diğer mineralleri, özellikle de kalsiyumu içerir. 

 

Ciğer Protein kaynağıdır: 

Bir dilim sığır karaciğeri yüzde 40 oranında protein sağlamaktadır. Vücut hücreleri tamir etmek, gıdalardan enerji almak, bazı enzimler, hormonlar ve antikorları oluşturabilmekte, anne sütünü üretmek için proteine ihtiyaç duymaktadır. Vücut protein metabolize ettiği zaman, amino grup asitleri ayırır. Bu durumda vücut yine ihtiyaç duyduğu 12 adet amino grup asidi işlemektedir. Gıda kaynaklarından 9 adet önemli amino grup asit alınabilmektedir. Sığır ciğeri de temel amino grup asitleri temin etmek için benzersizdir.

 

Ciğer Vitamin kaynağıdır: 

Sığır karaciğeri B-12 vitaminleri açısından zengin olduğu için beslenme programlarına eklenmesi tavsiye edilmektedir. Vitamin B-12 kırmızı kan hücrelerinin üretimi ve nörolojik sağlık için hayati bir rol oynamaktadır. Sığır karaciğer yetişkin erkekler için RDA tedarik etmektedir. Ayrıca A vitamini desteği yapan ciğer, birçok açıdan ayrılmaz bir parçadır. Yetişkin kadınlar için de riboflavin takviyesi yapmaktadır. Riboflavin vücudumuzun gıdaları metabolize etmesine yardımcı olmaktadır. Aynı zamanda iyi bir görüş yetisi ve cilt sağlığı için de faydalıdır. 

 

Ciğer Mineral kaynağıdır: 

Özellikle dana ciğeri günlük olarak ihtiyaç duyulan demiri temin etmek için mükemmel bir kaynaktır. Sığır eti daha az demir içermekte, porsiyon başına 5.5 mg denk gelmektedir. Dana ciğeri bakır, selenyum ve çinkonun günlük olarak yüzde 25’ini sağlamaktadır. Kırmızı kan hücreleri fonksiyonu için önemlidir. Selenyum ise bir dizi antioksidanın harekete geçmesi ve doğurganlık açısından önemlidir. Çinko, yaraların daha hızlı iyileşmesini sağlamakta ve bağışıklık sistemini güçlendirmektedir.

 

Ciğer Vücudu temizler: 

Tüm bu mineraller karaciğerin yendiği zaman vücudun detoksifikasyon yollarını desteklemesini sağlamaktadır. Karaciğer tüketmenin karaciğer fonksiyonlarına iyi gelmesi oldukça mantıklıdır aslında. Karaciğer tüketmek vücuttaki karaciğer organının temizlenmesini sağlamak için etkili bir yöntemdir. Karaciğer yendiği zaman vücudun temizlenmesi için gerekli olan tüm besinleri temin etmektedir.

 

Ciğer Kansızlığa iyi gelir: 

Karaciğer A vitamini ve demir ile doludur. Eğer demir eksikliği nedeniyle yaşanan anemi ile mücadele ediyorsanız, folat, demir ve B12 vitamini içeren ciğer, içeriği nedeniyle dünyada anemi için tüketilen en iyi gıdalardan biridir. Anemi hastalığını doğal yollarla aşmak için gereken üç vitamini ve minerali temin etmektedir. Enerji düşüklüğü, yorgunluk ya da nörolojik sorunlara yardımcı olmak için diyet programına karaciğeri eklemekte fayda vardır.

 

Ciğer Folik asit açısından zengindir: 

Folat (Vitamin B9 olarak da bilinir) folik asidin gerçek şeklidir. Hamilelik öncesi vitaminler, multivitaminler ile zenginleştirilmiş un ve tahıllarda bulunan sentetik bir besindir. Folik asit kolayca vücut tarafından kullanılıp folata dönüştürülemez. Bu durumda ciddi sorunlar ve hastalıklar ortaya çıkabilmektedir. Karaciğerde ise kullanılabilir folat oranı oldukça yüksektir.

 

Ciğer Diş sağlığını destekler: 

Yapılan araştırmalara göre karaciğer tüketen insanların tüketmeyen insanlara göre dişleri çok daha sağlıklıdır. Modern zamanlarda bunun neden olduğu araştırıldığında ise, karaciğerin özellikle yağda eriyen vitaminler A, D, E ve K2 açısından yüksek olması sağlıklı dişlerin nedenini açıklamıştır. 

 

Tavuk Ciğerinin Sağlığa Olan Faydaları

Tavuk ciğeri vitamin B12 açısından zengindir. Bu nedenle, kırmızı kan hücrelerinin üretimini desteklemekte ve aneminin yaşanmasını önlemektedir.

 

Tavuk ciğeri A vitamini açısından zengin olduğu için göz sağlığını korumakta ve görme yetisini teşvik etmektedir.

Eğer hamileyseniz ya da planlıyorsanız, tavuk ciğeri oldukça faydalıdır. Folat açısından zengin olan tavuk ciğeri hem doğurganlığı artırmakta hem de bebek sağlığını desteklemektedir.

Ağız, burun, dudak ve dil kenarında oluşan çatlaklar vücuttaki riboflavin eksikliği nedeniyle oluşabilmektedir. Ayrıca B2 olarak bilinen riboflavin normal üreme, büyüme, onarım ve deri gibi vücut dokularının gelişimi için çok önemlidir.

Tavuk ciğeri selenyum içerdiği için tiroid bezinin sağlıklı olmasını desteklemektedir.

Pantotenik asit içeren tavuk ciğeri, adrenalin bezlerinin işleyişini destekleyerek vücudun stresle mücadele etmesine yardımcı olmaktadır.

Anemide oynadığı önemli rolle beraber, tavuk ciğeri demir açısından zengin olduğu için bağışıklık sistemini de güçlendirmektedir.

Vücutta niasin eksikliği sanrılar, ishal, iltihaplı mukozalar ve pullu cilt yaraları gibi semptomları içeren Pellagra hastalığına neden olabilmektedir. Tavuk ciğeri ise niasin açısından oldukça zengin bir gıdadır.

Tavuk ciğeri protein kaynağıdır. Protein ise cilt, kaslar, saç ve tırnak sağlığı için son derece gereklidir.

Mineraller açısından zengin olan tavuk ciğeri, kalsiyum ve fosfor desteği yaparak dişlerin ve kemiklerin sağlığını korumaya yardımcı olmaktadır. 

 

Ciğerinin Sağlığa Olan Faydaları Nelerdir?

 

Dana Ciğerinin Sağlığa Olan Faydaları

Dana ciğeri sağlıklı besinler açısından zengin olduğu için sağlıksal açıdan bir dizi fayda sağlamaktadır:

Dana ciğeri kaliteli protein açısından mükemmel bir kaynaktır.

Özellikle egzersiz programlarında yardımcı olabilecek enerji desteğini sağlamaktadır.

Bağışıklık sistemini güçlendirmeye yardımcı olmaktadır.

Dana ciğeri metabolizmayı hızlandırmaktadır.

Sindirim sistemini geliştirmeye yardımcı olmaktadır.

Solunum sistemi güçlüğünün ortadan kaldırılmasına yardımcı olur.

Vücuttaki sağlıklı kolesterolü korumaktadır.

Vücuttaki sağlıklı kan şekeri seviyesini korumaktadır.

Kardiyovasküler sistemin sağlıklı olmasını sağlamaktadır. 

 

Ciğer Yemenin Zararları

Karaciğeri sağlıklı olan miktarlarda tüketmek daha faydalı olacaktır. Aşırı miktarda karaciğer tüketimi durumunda, kolesterol içeriği nedeniyle zararlı hale gelebilmektedir. Yüksek A vitamini tüketimi henüz doğmamış olan bebeğe zarar verebilmektedir. Bu nedenle, doktorlar hamile kadınlara karaciğer tüketimini tavsiye etmemektedir. Karaciğer ve sakatat gibi gıdalar gut ve böbrek taşlarını kötüleştirebilmektedir. Eğer egzotik tatlar peşindeyseniz, bilinen hayvanların dışındaki hayvanların karaciğerini tüketmek baş dönmesi, mide bulantısı, baş ağrısı, eklem ağrısı gibi durumlara neden olduğu gibi ölümler ile de sonuçlanabilmektedir. 

 

Tavsiyeler

Karaciğer bakır içermektedir. Çok fazla bakır tüketimi ise vücutta toksisiteye neden olabilmektedir. Bu durum oksidatif stres ve nörodejeneratif değişikliklere yol açabilmekte, Alzheimer hastalığı riskini arttırabilmektedir. Karaciğer inanılmaz besleyici ve sağlıklı bir gıda olmasına rağmen, her gün yemek yerine haftada bir kez yenmesi tavsiye edilmektedir.