Leblebi Nedir? Nasıl Yapılır? Çeşitleri Nelerdir?
Leblebi Nasıl Beyazlatılır?
Beyaz leblebi için nanoteknoloji ürünü olan bir tür katkı maddesi kullanılır. Her beyaz leblebide kimyasal bulunacak diye bir şart yoktur. Nohutta ısıtma ve kavurma işlemi uygulandığında doğal olarak renginde açılma meydana gelir. Bazı üretici firmalar ise çok daha açık beyazlık elde etmek için titanyum dioksit denilen kimyasal bir madde kullanır. Türk Gıda Kodeksi bu kimyasalın zehirli olmadığını belirtmiştir.
Bu sebepten ötürü firmalar limitsiz olarak bu kimyasalı kullanabiliyor. Günümüzde yapılan yeni araştırmalar ise bunun tam tersini söylüyor. Titanyum dioksitin spermlerde DNA bozulmasına sebep olduğu için kanser gibi rahatsızlıklara zemin hazırladığını söylüyor.
Sağlıklı kuruyemişlerin başında gelen leblebiyi evde yapmak oldukça kolay. Üstelik fazla zamanınızı da almıyor. Nohudun kavrulmasından elde edilen leblebiyi evde yapmak isteyenlere özel bir tarif hazırladık...
Leblebi Nasıl Yapılır?
Leblebi Yapımı İçin Kullanılan Malzemeler Nelerdir?
* 1 Çay Kaşığı Tuz
* 1 Çorba Kaşığı Sıvı Yağ
* 1 Çorba Kaşığı Un
* 1 Su Bardağı Nohut
Leblebi Yapılış Tarifi
İlk olarak nohutları ayıklayın ve iyice yıkayın. Yıkadığınız nohutları bir tabağa koyun. Tabağın içine nohutların üzerini kaplayacak şekilde su koyun. Nohutları suyun içinde 1 gece veya isteğe bağlı olarak daha uzun süre bekletin.
Nohutları pişireceğiniz tencereye alın ve tekrar yeteri miktarda su koyun. Tencereyi ocağa alın, kaynamaya başlayınca altını kısın. 10-15 dakika kadar kaynadıktan sonra suyunu süzün. Üzerindeki sular tamamen süzülene kadar, yani ortalama 5-10 dakika kadar süzgeçte bekletin. Suyu iyice süzüldükten sonra nohutları tencereye alın. Nohutların üzerine un serpiştirin ve karıştırın. Un miktarını biraz arttırarak yapacağınız leblebinin renginin biraz daha koyu (kırmızı ya da kahverengiye yakın) olmasını sağlayabilirsiniz.
Karıştırdıktan sonra tencerede kalan fazla unu alın. Daha sonra üzerine tuz ve sıvı yağ ekleyin. Bu işlemlerin ardından tencereyi daireler çizerek karıştırın. İyice karıştırdıktan sonra tencereyi tekrar ocağa alın, kısık ateşte karıştırmaya devam ederek pişirmeye başlayın. Arzu ederseniz üzerine pul biber, kimyon ve karabiber gibi baharatlar koyarak leblebiyi çeşnilendirebilirsiniz.
Karıştırırken dikkat edilmesi gereken nokta, nohutların parçalanmamasıdır. Kaşıkla karıştırırsanız parçalanma ya da ezilmeler olabilir. Bu nedenle kaşık kullanmak yerine 15-20 saniyede bir tencereyi ocaktan alıp, havada yuvarlak çizerek çevirmeniz daha iyi olacaktır. Hafif un kokusu gelmeye başlaması nohutların kızarmaya başladığının habercisidir. Kızarmaya başladıktan sonra dikkatli bir şekilde nohutları kırmadan ve ezmeden kaşık kullanarak da karıştırabilirsiniz.
Karıştırırken nohutların kabukları soyularak tencerenin dibinde birikmeye başlayacaktır. Nohutların kabukları çabuk yanacağından bunları bir kaşık yardımıyla alarak, pişirme işlemine devam edin. Arzu ederseniz, leblebileri bir kez daha kavurarak üstü siyah benekli çifte kavrulmuş leblebi de elde edebilirsiniz.
Leblebinin Vitamin Değerleri Nelerdir?
Leblebi aslında temelde nohudun fırında ya da tavada kavrulmasıyla elde edilir. Kavurma aşamasında nohutta bulunan bazı besin öğeleri kaybolsa da leblebi A, C, E vitaminleri, demir, bakır, potasyum, kalsiyum ve sodyum açısından zengindir. Üstelik lifli yapısı sayesinde tok tutucu özelliği vardır.
Peki evde leblebi yapacaksanız nelere dikkat etmelisiniz?
Öncelikle her şeyde olduğu gibi burada da temel malzemenin yani nohudun kalitesi büyük önem taşıyor.
Leblebiniz sert olsun istiyorsanız bir gece önceden ıslatıp yumuşattığınız ve kabarttığınız nohutları kalın tabanlı bir tava kavurarak kolayca leblebi yapabilirsiniz. Tavaya nohutlardan başka hiçbir şey koymayacak, kısık ateşte sürekli karıştıracaksınız. Sadece pişirme sürecinin sonuna doğru isterseniz bir miktar tuz ekleyip leblebilerinizi tatlandırabilirsiniz.
Leblebi Nasıl Üretilir? Faydaları Nelerdir?
Leblebi ülkemizde en çok tüketilen kuruyemişlerden biridir ve 7.000 yıllık geçmişinin olduğu düşünülmektedir. Dünyada fazla bilinmeyen leblebi ülkemize özgü bir tattır. Ülkemizde leblebisiyle ünlü şehrimiz Çorum’dur. Çorum Türkiye’de en çeşitli leblebi üretiminin yapıldığı şehirdir. Son yıllarda Ege Bölgesi'nde de beyaz nohuttan leblebi üretimi yapılmaktadır.
Leblebi nohudun kavrulmasıyla elde edilir. Elenmiş ve temizlenmiş nohutlar fırınlarda ısıtılarak kurutulduktan sonra 3 gün çuvallarda bekletilir. İkinci kez fırınlanır ve sonra düz bir alanda 20 gün boyunca yeniden kurutulur. Bu süre sonunda nohutlar yavaş yavaş leblebi halini almaya başlar. Üçüncü kez nohutlar fırınlanarak kabuklarından ayrılır ve sarı leblebi halini alırlar.
Leblebiler daha sonra farklı çeşit leblebiler üretmek için farklı işlemlere tabi tutulabilir. Kaplama bunlardan birisidir. Leblebilere baharat eklenerek acılı leblebi, tuz eklenerek tuzlu leblebi gibi ürünler elde edilebilir. Sarı leblebi ve beyaz leblebiye ek olarak çikolatalı leblebi, çıtır leblebi, şekerli leblebi, susamlı leblebi, gevrek leblebi gibi birçok leblebi türü vardır.Leblebi, boza ile çok iyi uyum sağlar. Diğer mayalı içeceklerle birlikte de tüketilebilir.
Leblebi sağlık açısından da faydalı bir kuruyemiştir. A, C, E vitaminleri ve demir, kalsiyum, sodyum, bakır gibi mineraller açısından zengindir. Lif içerdiği için kişinin uzun süre kendini tok hissetmesini sağlar. Ayrıca su ile beraber tüketildiğinde uzun süreli tokluk hissi sağlar.
Günlük 2-3 fincan leblebi tüketiminin kötü kolesterol seviyesinin düşmesini sağladığı belirtilir. Son yıllarda leblebinin kardiyolojik ve sinirsel rahatsızlıkları önleyebildiğine dair bilimsel çalışmalar da yapılmaktadır.
Leblebide bulunan triptofan ve serotonin aminoasitleri uyku sorununu çözer. Demir içeriği sayesinde bağışıklık sistemini güçlendirir ve kansızlık probleminin çözülmesine yardımcı olur. Leblebi mineraller açısından zengin olduğu için kişinin enerjisini artırır. Ayrıca leblebinin bol miktarda folik asit içermesi ile anne sütü için oldukça faydalı olduğu da bilgiler arasındadır.
Leblebi Nasıl Üretilmektedir?
Leblebi dediğimiz yiyeceğin hammaddesi olarak nohut kullanılır. Nohuttun yüksek ısıda işlenmesi sonucunda leblebi elde edilir. İşlemden geçen nohutlar ikiye ayrılabiliyor. Bu leblebiler elekten geçirilerek sağlam olanlardan ayrılırlar. Bunları üretici firmalar leblebi unu yapmak için kullanmayı tercih eder. Bir kez daha leblebiyi kavurduklarında hafif yanıksı bir görünüm kazanır. Siyah benekler sarı zemin üzerinde oluşur. Leblebinin raf ömrü oldukça uzundur. Kolay kolay bayatlama yapmaz ama yine de taze tüketilmesi tavsiye edilir. Taze leblebi iki parmakla sıkıldığında ufalanır.
Bazı beyaz leblebiler yapılırken içerisinde nanoteknolojiye ait bir madde kullanılmaktadır. Ancak maddenin vücuda ya da cilde herhangi bir zararı yoktur. Bütün beyaz leblebilerin içerisinde kimyasal madde olacak diye bir kural da yoktur. Bazı beyaz leblebiler tamamen doğal yollarla elde edilmektedir. Üstelik evde beyaz leblebi yapmak da oldukça kolaydır.
Evde beyaz leblebi yapmak isteyen kişilerin büyük bir kısmı da beyaz leblebi neyden yapılıyor? Sorusuna cevap aramak için, internet üzerinden araştırmalarını yapmaktadır. Beyaz leblebi nohuttan yapılan bir kuruyemiş türüdür.
Nohutun fazla kalorili olmaması da birçok insanın gün içerisinde beyaz leblebi tüketmesine sebebiyet vermiştir. Beyaz leblebi, bazı zamanlarda yalnızca nohutun kurutulmasıyla yapılıyor olsa da bazen, kavrularak da yapılmaktadır.
Leblebi eski bir dost gibi, karışık kuruyemiş tabağında hemen göze çarpar. Kimileri onu sona bırakıp öteki çeşitleri tercih etse de, o her daim zamansız bir lezzet olarak kalacaktır. Üstelik artık leblebi tek bir çeşit olarak karşımıza çıkmıyor. Birbirinden lezzetli leblebi çeşitleri ile bu zamansız klasiği yeniden keşfedin!
Leblebi Nasıl Elde Ediliyor?
Hepimizin çocukluğundan beri aşina olduğu kuruyemişlerden biri aslında leblebi. Peki, hiç düşündünüz mi leblebi nasıl yapılır? Leblebinin özü, nohutların kavrulması ile oluşturulmaktadır. Kavrulan nohutlar hem daha uzun dayanır hem de daha sonra ısıtılması ya da başka bir işleme tabii tutulması gerekmeden yenebilir. Leblebi de bu şekilde keşfedilmiştir.
Leblebinin kavrulması için bir takım aşamalardan geçmesi gerekmektedir. Bunlardan ilki temizlik ve derecelendirmedir. Daha sonra ıslatma gelir. Üçüncü aşama tavlama olarak adlandırılır. Hemen ardındaysa kaynama aşaması gerçekleştirilir. Daha sonra ise dayanma, kavurma ve kabuk ayırma aşamalarından geçirilir. Bu şekilde hazırlanan leblebilerin tadına doyum olmaz!
Leblebi Çeşitleri
Leblebinin nasıl elde edildiğine baktığımıza göre, sıra geldi leblebi çeşitlerine. Kimisi tatlı kimisi tuzlu; kimisi baharatlı kimisi ise çikolatalı… Leblebi çeşitleri birbirlerinden kavrulma biçimleri ve kapmala materyalleri ile ayrılıyor. Ancak her biri gerçekten müthiş bir lezzet vadediyor.
O Bir Klasik: Sarı Leblebi
“Leblebi” denince insanın aklına hemen o gelir! Sarı leblebi, leblebi çeşitleri arasında en yaygın görüleni ve pek çok kişi tarafından da en çok sevilenidir. Koyu bir saman sarışını andıran o klasik rengi ve üzerindeki benekleri andıran minik kahverengi noktalar ile alışılmış, garantili bir lezzetin haberini vermektedir.
Easında nohutun kavrulması ile elde edilen sarı leblebi, mutfağımızın vazgeçilmez parçalarından bir tanesidir. Leblebi oldukça sağlıklı ve düşük kalorili bir atıştırmalıktır. İster alkollü ve asitli içeceklerin yanında, ister boza ile yiyin. İster karışık kuruyemiş tabağına ekleyin, isterseniz onun tadını yalnız bir şekilde çıkarın. Düşük kalorili ve zararsız bir atıştırmalık isteyenler için ideal seçim sarı leblebidir.
Biraz Daha Lezzet: Tuzlu Sarı Leblebi
Kimileri leblebiyi biraz fazla sade buluyor. Her ne kadar karışık kuruyemişlerin birbirinden farklı tatları arasında dengeleyici bir özelliği olması ile tercih edilse de, sarı leblebinin böyle bir yönü olduğunu kabul etmek gerek. Ancak heyecan arayanlara bir haberimiz var! Birbirinden farklı türlerin yer aldığı leblebi çeşitleri listesine geçmeden önce, sizlere tuzlu sarı leblebiden bahsedelim öncelikle.
Ona aslında, bir klasiğin yeniden yorumlanmış hali de diyebiliriz… Sarı leblebinin o klasik ve sevilen tadını alıp, üzerine biraz daha lezzet yakalamak için tuz ekleyerek elde edilen bu basit fikir; müthiş bir lezzete kavuşmanızı sağlıyor. Tuzlu sarı leblebi, klasikten şaşmadan küçük değişiklikler arayanlar için ideal tercih!
Onun Yeri Ayrı: Beyaz Leblebi
Sarı leblebi kadar popüler olan bir başka klasik leblebi turu de beyaz leblebi elbette… Beyaz leblebi, leblebi çeşitleri arasında akla ilk gelenlerden bir tanesi. Beyaz leblebi sarı leblebiye göre biraz daha küçük ve kesinlikle daha az yağlıdır. Bu özelliği ile kimileri tarafından öteki çeşitlerle kıyaslanamayacak bir şekilde sevilmektedir.
Peki, nasıl oluyor da leblebi beyaz olabiliyor? İşin sırrı nohutta saklı. Beyaz leblebi üretiminde kullanılan nohut turu, sarı leblebiden farklıdır. Bu nedenle kavrulma işlemi sırasında leblebinin kabuğu beyazlaşır. Bu Şekilde beyaz leblebi elde edilebilir. Bu noktada dikkat edilmesi gereken bir şey var. Güvendiğiniz bir markadan alışveriş etmediğiniz takdire, kimyasal maddeler kullanılarak beyazlatılmış beyaz leblebi ile karşılaşabilirsiniz. Bu nedenle kuruyemiş alışverişinizi güvenilir markalardan yapmayı ihmal etmeyin.
Çocukların Sevgilisi: Çikolatalı Leblebi
Bir kase dolusu rengarenk, cıvıl cıvıl lezzete kim hayır diyebilir ki? Sanıyoruz ki hiç kimse! İşte bu lezzeti yakalayan atıştırmalık, çikolatalı leblebi! Hem çocuklar hem de her daim çocuk kalanlar için çikolatalı leblebi bir numaralı tercih!
Leblebi çeşitleri arasına yeni katılan çikolatalı leblebi, özellikle bayram günlerinin yeni vazgeçilmezi oluyor. İçerisinde leblebi yer aldığı için çocuklar daha az çikolata ve daha fazla leblebi tüketmiş oluyor. Bu şekilde de hem keyif aldıkları lezzetten geri kalmıyorlar hem de daha sağlıklı oluyorlar. Aileleri bundan daha faza ne mutlu edebilir ki? Aynı zamanda kilo kontrolü yapan ancak ağzı tatlansın diye minik ve masum bir atıştırmalık arayanların da yen favorisi halde gelmiş durumda! Kısacası çikolatalı leblebi herkesi memnun ediyor!
Atıştırmalık Tadında: Çıtır Leblebi
Koyu bir sohbetin ortasına dalmışken, heyecanlı bir film izlerken, maçta gol pozisyonundan hemen önce… Şimdi biraz düşünelim. Ortak noktası nedir bu anların? Elbette ki yediğimiz atıştırmalıklar. Kimimiz için heyecan demek atıştıracak çıtırtılı bir şeylerin özlemini çekmek demek. Böyle anlarda bol ve gereksiz miktarda tuzlu ve sağlıksız trans yağlar içeren cipslere saldırıyoruz. Bunu yaparak da aslında kendimize oldukça büyük bir zarar veriyoruz.
Peki bu keyiften vazgeçmemiz mi gerek? Tabii ki hayır! Tek yapmamız gereken, bu sağlıksız cipsler yerine daha sağlıklı bir alternatif bulmak. Çözümü leblebi çeşitleri arasında aramaya ne dersiniz? Çıtır leblebi size aradığınız bu alternatifi yaratacaktır. Leblebi çeşitleri arasında yine görece yeni olan çıtır leblebi, kısa zamanda çok sevildi. Artık en favori tuzlu atıştırmalık alternatifiniz çıtır leblebi olacak!
Nostaljik Bir Lezzet: Şekerli Leblebi
Şarkının da dediği gibi: “Biz büyüdük ve kirlendi dünya!”. O yüzden de aynı kalan şeylerin değerini ayrı bir biliyoruz sanki. Bize çocukluğumuzu hatırlaran, bizi masum günlere götüren lezzetlerin peşinden gidiyoruz. Bir ısırıkla bizi çocukluğuma götüren bu lezzetlerden bir tanesi de şekerli leblebi.
Leblebi çeşitleri arasında en nostaljik olan çeşit pek çok kişi için şekerli leblebidir. Üzeri şeker kaplı rengarenk görüntüsü ile önce gözleri kazanır. Ardından dışındaki tatlı şeker kaplaması ve içindeki leblebinin dengeliyici tadı ile sizi mutlu eder. Hatırlattığı çocukluk anıları ile de kalpleri fetheder! Çocuklarınıza bu nefis lezzeti mutlaka tattırmalı, bir yandan da kendi çocukluk anilerinizi anlatmalısınız.
Farklı Lezzet Arayanlara: Susamlı Leblebi
Leblebiyi aslında ne kadar sıradan bir yiyecek maddesi olarak düşünüyoruz. Oysa ki onun bize sunacak çok fazla şeyi var. Listemiz de bunu gösterdi aslında bir bakıma… Şimdi yaratıcı leblebi çeşitleri ile devam edelim.
En ilginç leblebi çeşitleri arasında bir tanesi de susamlı leblebi. Nefis susam parçacıklarını leblebinin etrafına sarıp onu farklı ve alternatif bir lezzet haline getirmek, gerçekten yaratıcı ve damak tadınızı şenlendirecek br fikir. Eğer bugüne kadar denemediyseniz susamlı leblebiyi mutlaka denemelisiniz.
Bazıları Acı Sever: Biberli Leblebi
Leblebinin tadı size sade mi geliyor? Biraz baharat, biraz hareket mi istiyorsunuz? O zaman doğru başlık sizin için burası!
Biberli leblebi, leblebi çeşitleri arasında yenilerden bir tanesi. Üzerindeki hafif acılı ve baharatlı biber kaplaması ile gerçekten nefis bir lezzet yaratıyor. Yine içinizdeki baharatlı bir cips paketini açıp avuç avuç yeme arzusunu bastıracak bir kuruyemiş. Üstelik son derece masum ve zararsız. Karışık kuruyemiş kaselerine hareketli bir eklenti yapmak istiyorsanız bu leblebi çeşidini mutlaka denemeniz gerek!
Bir Çorum Spesiyalı: Ağın Leblebisi
Kuruyemiş piyasasına uzak olanların pek de aşina olmadığı bir leblebi türünden bahsedeceğiz şimdi: Ağın Leblebisi.
Leblebinin memleketi Çorum’un gizli kalmış yöresel lezzetlerinden bir tanesi aslında kendisi. Ağın leblebisini özel kılan, kavrulma biçimidir. Sıcak kumda eski usul kavrulan bi leblebi, otantik bir lezzet arayanların bir numaralı tercihi olacaktır. Hemen küçük bir hatırlatma yapalım, kumda kavrulan bu lezzetli leblebi öteki leblebi çeşitleri ile kıyaslandığında biraz sert gelebilir. Ancak bu otantik lezzetin tadı da işte tam olarak böyle çıkar.
Yöresel Tatları Sevenlere: Gevrek Leblebi
Çorum kentine gitmişken sadece Ağın leblebisinden söz etmek olmaz. Kentin meşhur leblebi çeşitleri arasında bir de gevrek leblebi yer almaktadır. Özel bir kavrulma yöntemi ile kavrulduğu için öteki türlerden ayrılan ve bu adı alan gevrek leblebi, yeni favoriniz olmaya aday.
Dış yüzeyini kaplayan enfes lezzet damağınızı şenlendirecek. Gevrek leblebinin bir başka özelliği de mide asidi üzerinde dengeleyici bir etkisi olmasıdır. Eğer mide asiti ile ilgili bir rahatsızlık yaşıyorsanız, yemekten sonra birkaç gererek leblebi yiyerek bu asidin dengelenmesini sağlayabilirsiniz.