Şam Tatlısı / Şambali
Yöresel lezzet taşıyıcısı “Şef Selma Atabey”
Şambali revaniden daha sert kıvamlı, yoğun bir tatlıdır. Alışık olduğumuz şerbetli tatlıların aksine harcında un, yağ ve yumurta içermez. Neden Şam tatlısı deniyor ve neden İzmir’le veya ege ile sınırlandırılsa da Anadolu’nun birçok yerinde (Adana, Antakya, Batman, Gaziantep, Mardin …) yapılıyor?
Şambali Tatlısının Hikayesi Ve Şambali Tatlısının Nereden Geldiğine Dair:
Şambali İçin Şöyle Bir Hikaye Rivayet Ediliyor. Balkanlardan Göçler İle Gelenler Revani Tatlısını Da Diğer Mutfak Kültürleri Gibi Anadolu’ya Getiriyorlar.
Ancak savaş ve kıtlık zamanı bol yumurta kullanılan, un ve yağ kullanılan bu tatlı maalesef maliyeti nedeni ile yapılamıyor. Aynı dönemde Halep’ten ve Şam’dan gelenler de benzer bir tatlı olan halep tatlısını yapıyorlar ancak onlarda bal ve kaymak da kullanıyorlar tatlılarında.
Balkanlar pahalı malzemeleri yumurta, un ve yağı çıkartıyor, halep tatlısından da yine pahalı olan ve zor bulunan kaymak ve bal çıkartıyor. İkisi bir araya gelince de bu tatlı oluşuyor. Hem ekonomik hem lezzetli. İzmir Kemeraltı ile anılıyor bu tatlı. Camekanlı araçlarla satılan bir sokak tatlısı aynı zamanda. İzmir’e de işaretlenmiş.
İyi güzel de bu hikayede oturmayan bir şeyler yok mu? İzmir deniyor evet ve hatta Batı Anadolu tatlısı olarak Ege’ye mal ediliyor. Peki Batman’da, Mardin’de ve benzer diğer illerde nasıl yapılıyor?
İşte düşünmek için bir soru. O zaman hadi göç tarihine bakalım. Özellikle Arap kültürünü görebildiğimiz, Arap, Mısır, Şam, Halep’ten gelenleri görebildiğimiz yerlerde yapılıyor sanki. Muğla’da da böyle bir kültür etkileşimi söz konusu. Nitekim Muğla’da;
Halepli Cabbarilerden Derviş Sadettin Efendi, 1838’de Muğla’ya gelerek Aktarlar ailesinin banisi olmuştur.
Mısır-İskenderiye’den gelen bir kol, Muğla’nın alaylı eczacısı Arap Hacı Mehmet Ali Efendi soyunu oluşturmuştur.
Tunus’tan gelen bir kol, Hacı yanıklar ailesinin atasıdır.
Bağdat’tan gelenler aynı adla anılırlar.
Şamlı subay Hacı Hüseyin Efendi’nin soyu “Şamlılar” olarak bilinir. (https://www.mentese.bel.tr).
Şambali üç farklı biçimde tüketilir. Birincisi üstüne yer fıstığı konarak veya fıstık ekilerek tüketilen sade şeklidir. Sade şambali üzerine tarçın serperek lezzetini arttırmak mümkündür. Birde taze süt kaymağı ile yenileni var ki bu şekline “halepişi” deniyor.
En İyi Videolu Tatlı Tariflerinden Şam Tatlısının Püf Noktalarını Ve Detayını Videolu Tariften İzleyebilirsiniz... Şambali Nasıl Yapılır?
* 5 Bardak İrmik
* 1 Bardak Şeker
* 2 Bardak Yoğurt
* 1 Bardak Süt
* 1 Vanilya
* 1 Kabartma Tozu
* 1 Silme Tatlı Kaşığı Karbonat
Şam Tatlısı / Şambali Tatlısı Şerbeti İçin
* 5 Bardak Şeker
* 5 Bardak Su
* 1 Dilim Limon
Bilinen En Tatlı
Sokak Lezzetlerinden Şam Tatlısı / Şambali Tatlısı Yapılış Tarifi:
Not: 3 bardak yoğurt veya iki bardak yoğurt 1 bardak süt ölçüsü ile iki ayrı şekilde yapılabilmektedir.
Süt hariç tüm malzemeler karıştırılır ve yoğrulur. Süt ilave edilip karıştırılarak kıvamı açılır. Yağlanmış tepsiye dökülüp 5-6 saat dinlendirilir. Yer fıstıkları üzerine dizilir ve fırınlanır. Şerbet koyuca kaynatılıp soğutulmuş olmalıdır.
İlk sıcağı geçtikten sonra soğuk şerbeti verilerek 10-12 saat bekletilir ve servis edilir.
Evinizin bereketi, damağınızın tadı ve elinizin lezzeti hiç eksilmesin.
Sağlıkla kalın....