Dananın kalın kemikleri (özellikle kaburga ve kaval kemikleri) ortadan kırılarak içinde 12 litre su bulunan büyük bir kazana, içine 2 adet büyük soğan ile birlikte konulur. Takriben 12 saat ağır ateşte kaynatılır. Tülbentten geçirilerek (kemik kırıntılarının kalmaması için) saf kemik suyu elde edilir.
Meşe Kömürü tercih edilir. Yakılan kömürün üstünün beyazlaması beklenir.
2 orta boy hafif közlenmiş domates (her porsiyonda bir domatesin ¼’ ü kullanılır) 8 sivri hafif közlenmiş biber (Her porsiyonda 1 adet biber)
Kıymanın içine soğan rendelenir. Baharatlar katılır ve ekmek rendeden geçirilerek ilave edilir. Kıvama gelinceye kadar elle yoğrulur. En az 1 saat dinlendirilir. Porsiyona 10 adet gelecek şekilde (toplam 80 adet) elle şekillendirilir ve ızgaraya sırayla dizilir.
Kemik suyunun içine kırmızı toz biber, sıvı yağ ve tuz karıştırılır. Ekmekler ıslama suyuna bandırılır ve ızgaranın üzerine konulur. Az kızaracak şekilde ızgaradan alınır ve servis tabağına 2 dilim koyulur. Kızaran köfteden, tabaktaki ekmeklerin üzerine 10 adet koyulur. Hafif közlenmiş domates ve biber tabağın üstüne konularak servis edilir.
Tercihen ıslama köfte yanında piyaz, üzüm şırası veya ayranla servis edilir.
Üretim metodunda diğer köfte çeşitlerinden ayrılan en önemli detay büyükbaş hayvana ait olan kemik suyu, sıvı yağ, kırmızı toz biber ve tuz karışımlarında ıslatılan ekmeklerinde köfteler ile birlikte ızgarada pişirilmesi ve köftelerin ıslama ekmelerin üzerinde servis edilmesidir.
Sakarya’ nın ulusal düzeyde tanınmış en önemli yemeği XX. yüzyılın başlarında Balkanlardan yöremize göçlerle geldiği sanılan "Islama Köfte"dir.
Ürünün ayırt edici özelliklerinin arasında en önemlisi köfte ile birlikte sunulan ıslatılmış soslu ekmektir. Soslu ekmek; büyükbaş hayvana ait olan kemik suyu, kırmızı toz biber, sıvı yağ ve bayat ekmekten (mayalı kara fırın ekmeği) oluşur.
Ekmekler soslandıktan (ıslatıldıktan) sonra kızartılır. Kızartılan bu ekmek dilimlerinin üzerinde ızgarada pişirilen köftelerin servis edilmesi de diğer ayırt edici özelliğidir. "Yöresel Mutfaklar, Geleneksel Türk Mutfağı, Kıymalı Yemekler"
Bölgesel Mutfaklar ve Yöresel Mutfaklarımızdan Sakarya Mutfağı Nedir? Adapazarı Mutfağının Özellikleri Nelerdir? Adapazarı Yemeklerini Biliyormusunuz? Tüm Bunların Cevabini Türk Aşçı Haberleri Olarak Sizler İcin Araştırdık.
Geleneksel Türk Mutfağında Sakarya Yemek Kültürü
Sakarya; Bitinya, Bizans ve Osmanlı olmak üzere önce üç medeniyetin yaşandığı, ardından da Avrupa, Asya ve Afrika kıtalarından göçüp yerleşenlerin yaşadığı, zengin ve verimli bir coğrafyadır. Sosyal ve coğrafi zenginlik; Sakarya mutfağına bir bakıma ?üç kıtanın damak zevki? diye tanımlayacağımız bir özellik kazandırmıştır.
Geliştirilen yeni tatlar, yöre mutfak kültürünün bugüne gelmesini sağlamıştır. Genel olarak tahıl, çeşitli sebze ve bir miktar etle, sulu olarak hazırlanan yemek türleri, çorbalar, zeytinyağlılar, hamur işleri ve kendiliğinden yetişen otlarla hazırlanan yemeklerden oluşan Sakarya mutfağı; kendine özgü sağlıklı yiyecek türlerini de ortaya çıkarmıştır. Yörede alt kültür grupları arasında farklı lezzetleri barındıran yeme-içme biçimleri, özel gün, kutlama ve törenlere ayrı anlam ya da kutsallık taşır. Sakarya mutfağı, sağlıklı ve dengeli beslenmeye kaynaklık eden yemekleriyle lezzet tutkunları için vazgeçilmez.
Sakaryadaki Abhaz, Çerkes, Gürcü ve Laz kökenli vatandaşların mutfaklarında üretilen Cevizli Çerkez Tavuğu, farklı bir kuru fasulye yemeği agudırşışı, yoğurtla yapılan yemekleri sızbal, mısır unundan yapılan abısta, haluja, laz böreği, karalahana ve ısırgan çorbaları, hamsili pilav? kısacası yüzlerce yemek türü; Kafkas mutfağının Sakarya?da buram buram yaşatıldığının bir göstergesidir.
Şehir merkezinde bolca üretilen Rumeli yemekleri ise, başta Islama Köfte ve Boza olmak üzere, Boşnak Böreği, Arnavut Ciğeri, Kaçamak, Lutuka, Gurnik, Kaymakçına, Pomak Pastırması, Damat Paçası, Ciğer Sarma, Preşa, Prazenika gibi yüzlerce enfes lezzetteki yemeklerden oluşan Rumeli Mutfağı da bölgenin lezzet zenginliklerindendir.
Öte yandan; Osmanlının bölgeyi fethinden itibaren yöreye yerleştirdiği Türkmenlerden de günümüze kadar gelen yerel mutfak ise; başta Dartılı-Tereyağlı keşkek ve onu aşkın kabak tatlısı türleri olmak üzere, gözleme, cizleme ve bazlaması, incir uyutması, sütlü üzümü, uhut tatlısı ve daha yüzlercesi ile hala yaşatılan bir Sakarya klasiği olarak göze çarpmaktadır.
Sakaryada Yaşayan Abhaz, Çerkez, Gürcü Ve Lazlara Ait Yemekler
Adapazarı Mutfağından Abhaz
Un Çorbası, Yoğurt Çorbası, Çüven Ekmeği, Ceviz Yağı, Abhaza Usulü Ceviz Yağı, Acıka, Darı Çorbası, Pirinç Çorbası, Peynirli Pasta, Abhaz Tatlısı, Darı Pilavı, Abhaz Tavuğu, Kara Lahana Sızbalı, Turp Sızbalı, Şalgam Salatası, Şalgam Yemeği, Kızılcıklı Barbunya Püresi, Abhaz Peyniri, Peynir Yapımı, Peynir Yemeği, Aşıc, Peynirli Börek, Soğan Yemeği, Isırgan Otu, Kara Lahana (Ahul Eysarçaça), Kaz Ayağı, Taze Fasulye, Kabak Yemeği (Kapçı), Haşlama Et Ajuhta, Kapara, Abhaz Usulü Ceviz Yağı, Abhaz Usulü Sarımsak ve Domates Salçası.
Adapazarı Mutfağından Çerkes
Mısır Çorbası (Natıfıps), Un Çorbası (Aguvestır), Bulgur Çorbası, Dövme Darı Çorbası, Hantıkoleps (Hantgups), Çerkes Çorbası, Ekmek (Haluğ), Mısır Ekmeği, Mısır Pastası, Darı Pastası, İrmik Pastası, Kosi Paste, Mayalı Ekmek (Haluğ Tegiğa), Mayasız Ekmek (Mukumipş), Biber Tuzu, Hacığaps, Mayalı Saç Ekmeği, Mercimek Çorbası (Lahse), Ev Ekmeği, Hingel, Yufka Pilavı, Çerkes Pilavı, Çerkes Tavuğu (Epışıps), Cevizli Çerkes Tavuğu, Pirinçli Epışıps Şıpsı, Pışıps Şıpsı, Yumurtalı Şıpsı, Fırında Bal Kabağı, Gomıl-Gumilej, Mısır Çorbası (Aşure), Sütlaç, Nişasta Helvası, Halıbj, Şeker Kamışı Pekmezi, Bal Kabağı Reçeli, Şeker Pancarı Pekmezi, Nişasta, Hamur Mayası, Biber Tuzu (Şıbjıy Suğ), Cevizli Biber (De Şuğ), Çerkes Turşusu, Diken Ucu Salatası (Kasıke), Kaz Ayağı Salatası (Goşeğın), Lahana Salatası (Ğıntur), Taze Fasulye Salatası, Yer Elması Turşusu, Kırmızı Pancar Salatası, Çerkes Salatası, Mancar, Gelincik Oturtması, Hoyaje, Kudusuv, Demetaz, Harıp, Seku, Lepsı.
Adapazarı Mutfağından Hemşin
Mısır Ekmeği, Etli Lahana Dolması, Turşu Kavurma, Pazı Tavası, Kara Lahana Haşlaması, Muhlama.
Adapazarı Mutfağından Gürcü
Fındıklı Pırasalı Barbunya, Erik Nar Ekşili Yağda Yumurta, Unlu Fındıklı Fasulye, Küllü Mısır, Ezme Fasulye, Fındıklı Kara Lahana
Rumeli Türkmenleri ve Yerleşik Türkmenler
Un Çorbası, Sütlü Çorba, Sütlü-Sütsüz Umaç Çorbası, Kesme Çorba, Dımbıl Çorba, Tarhana Çorbası, Ulanbüyüden Çorbası, Garagöz Fasulleli Dımbıl Çorbası, Ayran Çorbası, Tarna Çorbası, Un Çalma Çorbası, Bulgur Çorbası, Erişli Çorbası, Bayram Çorbası, Tatlı Tarhana, Dartılı Keşkek, Hindi Dolması, Kartalaç Yemeği, Yoğurtlu Pazına, Hodan (Kaldırek), Hodan Dolması, Kazayağı Mancarı, Kabak Çiçeği Dolması, Efelek-Ebegümeci Yemeği, Ebegümeci Yahnisi, Efelek Yahnisi, Biryan, Bostan Mancarı, Turp Mancarı, Gazicak Mancarı, Toka Mancarı, Sirken Mancarı, Kedi Burun, Sütliyen, Kök Mantarı, Til Til Mantarı, Garagulak Mantarı, Yuka, Döbelen Mantarı Yemeği, Keçi Sakalı, Kırtıl, Helle Melle, Arnavut Böreği, Boşnak Böreği, Nohutlu Ekmek, Keten Helva.