"Karboğazı" Baskını Nedir? Fransızların unutmak istediği hezimet: Karboğazı Baskını...
Birinci Dünya Savaşı’nın Osmanlı Devleti’ne yüklemiş olduğu ağır yaptırımları, memleketin birçok noktasında olduğu gibi, Adana civarında da kendini hissettiriyordu.
Paylaşımın sonucunda gözünü Türkiye’nin güney bölümlerine diken Fransız kuvvetleri, işgali hızlandırmak ve toplumsal bir direniş olarak karşılarına çıkan Kuvâ-yi Milliye kuvvetlerinin gücünü azaltmak amacıyla, Çukurova gibi tarımsal ve stratejik açıdan önemli bir yeri bir an önce kontrol altına almak istedi.
Fakat Toros Dağları’nın dik yamaçları ve geçiş alanlarının çoğuna Kuvâ-yi Milliyecilerin hakim olması Fransa’nın bölgeye hakim olmasını zorlaştırdı. Bölgeye bir an önce hakim olmak isteyen Fransızlar ile Toros Dağları’na hakim Kuvayi milliye birlikleri arasında geçen büyük mücadele tarihe “Karboğazı Baskını” olarak geçti.
Anadolu coğrafyası için Birinci Dünya Savaşı ve sonrası kahramanlıklarla doludur. Sayısız destanın yazıldığı o dönemde Fransızların unutmak istediği bir bozgun da Karboğazı Baskını olmuştur.
Garb'ın afakını sarmışsa çelik zırhlı duvar;
Benim iman dolu göğsüm gibi serhaddim var.
Ulusun, korkma! Nasıl böyle bir imanı boğar,
"Medeniyet!" dediğin tek dişi kalmış canavar?
Bu sözlerle ifade etmişti o dönemi vatan şairimiz Mehmet Akif Ersoy. Vatanın dört bir yanının çepe çevre sarıldığı yıllarda, elinde eski bir silah ile yollara koyulan Anadolu halkı, Birinci Dünya Savaşı sonrasında ayaklanmış ve Kuvay-i Milliye'yi oluşturmuşlardı.
Ege, İç Anadolu, Karadeniz ve Doğu'dan ayaklanan o kuvvetlerden biri de Akdeniz'de, Adana'da kendini göstermişti. İşgal için Adana'ya gelen Fransız askerlerinden 700'ü Pozantı'da tarihi bir bozguna uğramış, esir alınmıştı.
Fransızların Adana'ya Gelişi
Birinci Dünya Savaşı Sonrası çağın en kuvvetli ordularından olan Fransız birlikleri 17 Aralık 1918 tarihinde Mersin'i, Güney kesimler ise İtalyanlar işgal etti. Akdeniz'e ulaşımı kesildi.
Bu durum karşısında çaresiz kalmaktansa ölümü tercih eden Anadolu halkı, işgale karşın Kuvay-i Milliye birlikleriyle harekete geçti.
Ava Giderken Avlandılar
Fransız kuvvetleri, işgali hızlandırmak adına bölge ile iç ve kıyı kesimlerin yardım alabileceği yerleri kesmeye çalıştı. Bu doğrultuda Çukurova ve devamındaki ovaları kontrol için harekete geçen Fransız orduları, Toros dağlarını aşmak zorundaydı. Verdun Muharebesi'nde çarpışan Fransızların ünlü komutanı M. Mesnil geri çekilmek yerine ordularını Toros'lara sürdü ve yapılabilecek en büyük hatayı yaptı.
Kuvay-i Milliye'nin hakim olduğu kayalıklardan geçmeye çalışan Fransız birlikleri Gülek Boğazı mevkiinde Türkler tarafından sıkıştırıldı. Karboğazı olarak da bilinen bu yerde yalnızca 44 Kuvay-i Milliye milisi bulunurken yaklaşık 700 Fransız askerine karşı kahramanca mücadele verdi.
Komutan Ve Askerleri Esir Düştü
Yalnızca 44 vatanseverden oluşan bu "Kurtboğazı timi" Fransızların koskoca bir askeri taburunu etkisiz hale getirmiştir.
Tarihe Kurtboğazı Baskını olarak geçen bu unutulmaz zafer de, 44 Kuvay-i Milliye kahramanı 150'den fazla Fransız askerini öldürmüş, 500'den fazlasını da esir almıştır. Esir alınanların arasında Fransa'nın Verdun Kahramanı M. Mesnil'in de bulunduğu çok sayıda asker ve komutan burada Adanalılara esir düştü...