Sade, tuzlu, tatlı, acı, türleri, mayhoş, buruk, ekşi, yağ tatları gibi her bir yemeğe göre kullanılan tat katkılarının tanımlarının dışında yemeklerin ana malzemeleri olan her bir sebzenin ,meyvenin, etlerin unların ayrı birer tadı vardır.
İnsanın yediklerinden damağı kanalıyla beynindeki tat alma sinirlerine giden ve belleğinde tekrar isterim dürtüsüyle iz bırakan his lezzet kavramıyla tanımlanır.
Her bir yemeğin yapımında kullanılan malzemelerin birleşiminden oluşan farklı lezzetleri vardır.
Tüm otel ve lokantalarda hazırlanan yöresel ve international yemeklerde kullanılan ana malzemeler yaklaşık aynı olmasına rağmen ,benzer yemeklerin aromaları (damakta bıraktıkları iz)birbirinden çok farklı olabilir.çünkü yapan eller farklı, kullanılan malzemelerin coğrafyası farklı, miktarları farklı olmaktadır.
Tüm anadolunun sütten üretilen kaymak, yağ, peynir gibi ortak isimli süt ürünleri vardır ve ancak her bir bölgenin süt ürünlerinin bile tadı bir üst satırda anlattığım nedenlerden dolayı farklı farklı olmaktadır.
Hepsinin kendisine has güzel tadı olsa da bu güzellikleri bile farklı olmaktadır.
Lezzet diye başladık peynirlerden bahsettik peynirlere dalarak asıl gündemimizin özünü kaybetmemek için gündemimize dönersek aslında bu anlattıklarımda enine boyuna lezzeti aşçı başını yemek yazarını gurmeyi irdelemek istiyorum.
Lezzet üretenlere aşçı başı yemek üretenlere aşçı yiyenlere tat sevenler tat bilir kişilere de gurme denir.
Tat bilmek tat üretmek yada tat ayrıştırabilmektir
Tat üretenler üretiyor, tat bilenlerde yiyor dur.
Beğendiği lezzetlerden tanımlayabildikleri, yazabildikleri ve yapabildikleri belirli bir kitle tarafından kabul gören bir aşçı başı bence gurme olarak tanımlanmalıdır.
Lezzeti kısaca tanımlarsa en doğal ve hatta en salaş yerlerde bile yenilse damakta unutulmayan yemek tadıdır.
Lezzeti bir bütün olarak tanımlayacak olursak gördüğümüzde iştahımızı açan, burnumuzun hoş kokular aldığı, yerken damağımızda unutulmaz bir iz bırakan, sindirirken rahatsız etmeyen ve bir daha yemeyi özlediğimiz damak tadı ve sindirim sistemi izidir diyebiliriz.Ne kadar lezzetli olduğu tekrar arzulama şiddeti ile ölçülmelidir.
Lezzeti 21 yüzyılın en popüler yaklaşımı ile tanımlayacak olursak tat ın yendiği mekanın bulunduğu bölge, dış ve iç mimarisi, hakim renkleri, aksesuar türü, müzik tarzı, masanın ergonomisi ve dizaynı, yemek tabağının süsü, sunum ve servis elemanının görselliği ve daha birçok faktörlerle bir bütünlük içinde entegre bir kavrama dönüşmektir.