Kongre Çağrısı; Uluslararası Osmanlı Araştırmaları Kongresi 2022
Değerli Meslektaşlarımız,
İlki 14-17 Ekim 2015 tarihleri arasında Sakarya'da düzenlenen Uluslararası Osmanlı Araştırmaları Kongresi'nin (OSARK) ikincisi 17-20 Ekim 2018 tarihleri arasında Arnavutluk'un Tiran şehrinde icra edilmişti. Kongrenin üçüncüsü ise İstanbul Medeniyet Üniversitesi tarafından düzenlenecektir.
Kongrenin Amacı
Öteden beri yapılagelen muhtelif bilimsel çalışma ve etkinlikler Osmanlı tarihinin birçok yönünü aydınlatmış olmakla birlikte, daha çok ve daha kapsamlı incelemeler yapma zorunluluğu bulunmaktadır. Hem bu zorunluluğa binaen, hem de son yıllarda tarih ve ilgili disiplinlerde ortaya çıkan yeni açılımların Osmanlı tarihçiliği açısından sunduğu imkânların değerlendirilmesi için yeni bilimsel çalışma ve etkinliklere ihtiyaç duyulduğunu düşünmekteyiz. OSARK 2022’nin temelde bu ihtiyaca cevap vermek üzere tasarlanmasına karar verilmiştir.
Osmanlı tarihçilerinin odaklandıkları zaman dilimi ve coğrafyanın yanı sıra sınırları az çok belirgin kaynakları ve bu kaynakları ele alış biçimi ile kendini farklı alanlarda çalışan tarihçilerden ayrıştırmış olduğunu söylemek mümkündür. Osmanlı tarihçileri diğer taraftan da bir takım ilgili araştırma alanlarını neredeyse tümüyle farklı disiplinlerin (sanat tarihi, filoloji vb.) ilgi alanına terk edegelmiştir.
Son yıllarda Osmanlı tarihi çalışmalarında gözlemlenen olağanüstü hareketlilik, çeşitlilik ve ortaya çıkan yeni yönelimlerin de Osmanlı tarihi çalışmaları içerisinde daha fazla “şubeleşme” eğilimi doğurduğunu söyleyebiliriz. Bu durum disiplinler arası çalışmaların taşıdığı potansiyelin Osmanlı çalışmalarına yansıması olmakla birlikte alan içerisindeki farklı çalışma sahalarının birbirlerine yabancılaşmasına, bir sahada elde edilen bilgi ve bulguların diğerlerince ancak kısıtlı oranda takip edilebilmesi sonucunu doğurmaktadır.
Bu noktadan hareketle OSARK 2022’de Osmanlı tarihi alanında son yıllarda ortaya çıkan birikimin kuşatıcı bir yaklaşımla ele alınması, alanla ilgili çalışmaların geleceğine yönelik bir perspektifin sunulması ve bir yol haritasının oluşmasına katkıda bulunulması amaçlanmaktadır.
Kongrenin Önemi
Dijital teknolojilerin beşeri bilimler alanında getirdiği yeniliklerin Osmanlı çalışmalarına etkisi dolayısıyla önemli bir dönüm noktasında bulunmaktayız. Osmanlı tarihi alanındaki çalışmaların çoğaldığı, çeşitlendiği, farklı konu ve yönelimlerle zenginleştiği bir dönemde ortaya çıkan birikimin kapsayıcı bir biçimde kullanılabilmesi, farklı konularda uzmanlaşan araştırmacıların tecrübe ve birikimlerini birbirleriyle paylaşmasına bağlıdır.
Yaşamakta olduğumuz bu dönüşümün sunduğu imkânlar ve taşıdığı risklerin yanı sıra kültür, entelektüel, şehir, yeni diplomasi, yeni askeri tarih vs. tarihçilik yönelimlerinin Osmanlı tarihçiliği açısından taşıdığı potansiyel ve Osmanlı tarihçilerinin geleneksel kaynaklarının bu alanlarda sunduğu imkânların ele alınarak yeniden değerlendirilmesi de önem arz etmektedir.
Bu bakımdan kongre düzenleme kurulu inisiyatifiyle sempozyum kapsamında belirlenen konularda çalıştay ve özel oturumlar düzenlenecektir. Ayrıca ilgi duyan araştırmacıların özel oturum düzenlemek üzere başvuruda bulunmaları da teşvik edilmektedir.
Akademik koordinatörlüğünü Prof. Dr. İhsan FAZLIOĞLU’nun yapacağı “17. ve 18. Yüzyıllarda Nazari Düşünce” başlıklı oturumda “yeni bilimin” Osmanlı’ya giriş süreci ve ilgili tartışmalar ile disiplinlerarası problemlerin ele alınması hedeflenmektedir. “Nazari İlimler Eğitimi ve Müfredatlar” başlıklı oturumda ise kuruluştan son döneme kadar mantık, felsefe ve kelam gibi disiplinlerde metin okuma ve tedris pratikleri üzerinde durulacaktır. Bu oturumlarda Osmanlı tarihi araştırmalarının son zamanlardaki en dinamik konularından olan entelektüel tarih alanındaki birikim değerlendirilecek ve bu alandaki çalışmaların geleceğine yönelik bir perspektif oluşturulacaktır.
Akademik Koordinatörlüğünü Prof. Dr. Selim KARAHASANOĞLU'nun yapacağı "Osmanlı Literatüründe Ben-Anlatıları" başlıklı oturumda günlük, hatırat, otobiyografi türünden metinler incelenecektir. "Bir Lale Devri Masalı" başlıklı oturumda ise Osmanlı tarihyazımında Lale Devri paradigmasının eleştirel bir okuması yapılacaktır.
Akademik Koordinatörlüğünü Prof. Dr. Arif Bilgin’in yapacağı "Osmanlı Yemek Kültürü" başlıklı oturumda; tedarik, dağıtım ve tüketim çerçevesinde gıda maddeleri, yemekler, yemek âdâbı, yemek ve sembolizm, mutfak araç-gereçleri ve çeşitli toplum kesimlerinin beslenme alışkanlıkları ele alınacaktır.
Akademik koordinatörlüğünü Prof. Dr. Adem ÖLMEZ’in yapacağı “Maarif Çalışmaları” başlıklı oturumda, Osmanlı maarifine dair yapılan çalışmaların geldiği nokta ve yeni yönelimler ele alınacaktır.
Akademik koordinatörlüğünü Prof. Dr. Mücahit KAÇAR’ın yapacağı “Osmanlı Belagat Geleneğine Yeniden Bakmak” başlıklı oturumda, Osmanlıların belagat sahasındaki katkıları ve bu ilmin Türkçeleştirilmesi çerçevesinde tebliğler sunulacaktır.
Akademik koordinatörlüğünü Prof. Dr. Sadık YAZAR’ın yapacağı “Osmanlı Dönemi Tercüme Anlayışı” başlıklı oturumda, bakir bir araştırma sahası olan Osmanlı dönemi dil ve kültür sahasındaki sözlü ve yazılı aktarımların kültüre ve zamana özgülüğünü merkeze alan bildiriler sunulacaktır.
Akademik koordinatörlüğünü Doç. Dr. Yunus UĞUR’un yapacağı “Dijital Osmanlı Çalışmaları” başlıklı oturumda, yeni bir alan olmakla birlikte uluslararası akademik camiada ilginin hızla artmakta olduğu dijital beşeri bilimler ve özellikle dijital tarih Osmanlı tarihi bağlamında tartışılacaktır.
Oturumda geniş coğrafyaya ve uzun zamana yayılan imparatorluğun büyük verisinin analizi açısından dijital beşeri bilimlerin taşıdığı potansiyeli, bu alana ait yaklaşım ve yöntemler ile yapılmakta olan çalışmaların değerlendirilmesi ve bunların Osmanlı tarihçiliğine etkisinin ele alınması planlanmaktadır. Bu oturumda ayrıca dijital Osmanlı çalışmaları örnekleminde dijital tarihinin imkanlarına, eğitimine, sorunlarına ve geleceğine dair fikir ve uygulama önerilerinin oluşması amaçlanmaktadır.
Akademik koordinatörlüğünü Doç. Dr. Kenan YILDIZ’ın yapacağı "Terekeler Neyi Derler?" başlıklı oturumda, maddi kültür, yaşam tarzı, servet, tüketim, demografi, miras vb. konularda araştırma yapan tarihçilerin ilgisini çeken tereke kayıtlarının mevcut çalışmaların ötesinde sunduğu imkanların tartışılması amaçlanmaktadır.
Akademik koordinatörlüğünü Doç. Dr. M. Talha ÇİÇEK'in yapacağı “Osmanlı Son Döneminde Arap Aşiretleri” başlıklı oturumda, Modern dönemde aşiretlerin toplumsal durumu, imparatorluk-aşiret ilişkileri, çöl bölgesi ile tarımsal alanlar ve şehirler arasındaki ilişkiler gibi konularda tebliğler içerecektir.
Akademik koordinatörlüğünü Doç. Dr. Berat AÇIL'ın yapacağı “Osmanlı Dönemi Kitap Kültürü” başlıklı oturumda, gerek ulusal gerekse uluslararası düzeyde (özellikle Almanya ve Avusturya) son dönemlerde hayli rağbet gören Osmanlı yazma kültürünün muhtelif vechelerine dair bildiriler sunulacaktır.
Akademik koordinatörlüğünü Dr. Öğr. Üyesi Elif BAGA’nın yapacağı “Klasik İlim Geleneğinde Uygulamalı Bilimlerin Teorik Altyapısı” başlıklı oturumda, Osmanlı klasik döneminde uygulamalı matematik, mühendislik, astronomi, bilimsel aletler, tıp vb. uygulamaların dayandığı teorik arka plana dair tebliğler sunulacaktır.
Akademik koordinatörlüğünü Dr. Öğr. Üyesi Zehra BİLGİN’in yapacağı “Osmanlı Modernleşmesinde Toplumsal ve Kültürel Bir Faaliyet Olarak Bilim” başlıklı oturumda, modernleşme sürecinde önemli bir yer tutan bilim merkezli dönüşümlerin Osmanlı kültürel ve entelektüel ortamı ile ilişkileri ele alınacak, bilimde modernleşme toplumsal yönüyle birlikte incelenecektir.
Akademik koordinatörlüğünü Doç. Dr. Mustafa YAVUZ'un yapacağı “Canlı Bilimleri Tarihi ve Felsefesi” başlıklı oturumda, başlangıcından yirminci yüzyıla kadar yürütülen tıp, eczacılık, tarım, veterinerlik, sağlık hizmetleri, bitki bilimi ve hayvan bilimi gibi canlı biliminin tüm dallarında nazari, ameli ve(ya) tatbiki çalışmalara dair tebliğler sunulacaktır.
Bu konuların dışında sempozyum kapsamında panel başvurusunda bulunmak mümkündür. Panel müracaatlarında ortak bir panel başlığı belirlenmeli, her bir panelist ayrı ayrı sisteme üye olarak başvuru yapmalı ve her bir bildiri özeti yüklenirken panel başlığı ilgili yere yazılmalıdır. Panelistlerin başvurularını osmanliarastirmalari.org/basvuru adresindeki "Panel Başvurusu" kısmından yapmaları gerekmektedir.
Belirli başlıklar altında düzenlenecek olan özel oturum ve çalıştayların dışında Osmanlı Tarihi ile ilgili bütün konularda tekil tebliğlerin de sempozyumda sunulması mümkün olacaktır. Ancak bu kapsamda sunulabilecek tebliğ sayısı sınırlı tutulacaktır.
Gerek özel oturum ve çalıştaylarda yer almak ve gerekse tekil olarak sunulmak üzere gönderilecek tebliğler aynı şekilde hakemlik sürecinden geçecektir. Özel oturum ve çalıştaylarda sunulmak üzere gönderilen tebliğ özetlerinin kabulü ayrıca ilgili oturumun akademik koordinatörünün onayına tabi olacaktır.
Sempozyum katılımcılarına sağlanacak (seyahat, konaklama vs.) imkanlarla ilgili çalışmalar devam etmekte olup bu konuda bilahare bilgilendirme yapılacaktır.
Prof. Dr. Selim KARAHASANOĞLU & Prof. Dr. İsmail Hakkı KADI
OSARK 2022 Dönem Başkanları
Prof. Dr. Arif BİLGİN
OSAMER Müdürü
Kongre Takvimi
Özetlerin Gönderilmesi için Son Tarih: 15 Mart 2022
Kabul Edilen tebliğlerin ilanı: 15 Haziran 2022
Kongre Programının İlanı: 1 Ağustos 2022
Kongre Tarihi: 7-9 Eylül 2022 (Çarşamba, Perşembe, Cuma)
Kongreye ilişkin bilgi ve gelişmeleri web sayfalarımızdan (osmanliarastirmalari.org ve ottomanstudies.org) takip edebilir, başvurularınızı osmanliarastirmalari.org/basvuru adresinden yapabilirsiniz.
İrtibat telefonu: (+90) 216 280 26 33