Patates Nedir? Patatesin Özellikleri Nelerdir?
Patates, her mevsim bulunabilen, doyurucu olması sebebiyle genellikle sıkça tercih edilen otsu bir bitkidir. İkiçeneklilerin Patlıcangiller familyasından gelir ve dünyadaki önemli besin kaynakları arasında baş sıralarda yer alır. B ve C vitamini yönünden zengin olan bu bitki gerek pişirme, gerek tüketme kolaylığı sayesinde sofralarımızın adeta gözdesidir.
Sağlık açısından da oldukça faydalı olan patates; pirinç, buğday ile mısırdan sonra en sık tüketilen dördüncü gıda grubuna girer ve tam bir potasyum deposudur. Aynı zamanda cilt sağlığından kansere, kalp sağlığından strese, sindirim sisteminden kemik sağlığına kadar sayısız faydası bulunan iyi bir sebzedir.
Patatesin tohum ile üreme yerine vejetatif üreme yapması onu diğer sebzelerden ayıran en büyük özelliğidir. Patatesin anayurdunun Peru ve Bolivya Andları olduğu bilinmektedir. Otsu bir bitki olan patatesin genellikle nişasta bakımından zengin olan, toprak altında kalan kısımları (yumruları) tüketilir. Bu yumrular toprağa ekilerek üretilir, yumru altında kalan kısım da lezzetli bir sebze olan “patates” olarak bilinir. Ülkemizde özellikle Nevşehir ve Niğde illerinde yetiştirilir. Bolu ili de sarı patatesiyle ünlüdür.
Cilt Bakımından Kansere Enfes İlaç: Patates
Türk mutfağının baş tacı yiyecekleri arasında yerini alan patatesin çok fazla pişirme şekli mevcut. Sadece Türkiye değil dünya mutfağında da hem ana yemeklere yardımcı hem de tek başına bir yemek olarak tüketilen patates, uygun fiyatıyla da her evin mutfağında bulunmaktadır.
Bazen pratik bir yemek, bazen lezzetli bir garnitür olarak sofralarda yer bulan patates, besleyiciliği, kolay yetişmesi ve erişilmesi ile akla ilk gelen sebzelerdendir. Patatesin kullanıldığı en özel yemek tarifleri, patates hakkındaki temel bilgiler ve bilinmesi gereken farklı özellikleri ile bu kadim sebzenin tüm detaylarını sizleri için derledik.
Patates, aşçılar için özel sebzelerden biridir...
Kızartma denilince ilk akla gelen yiyecek patates kızartmasıdır. Patates kızartması ise parmak, elma dilim, kabuklu gibi kendi içinde alternatiflere sahip. İnce doğranmış patatesten yapılan cips, ayrı bir tadı olan haşlanmış patates, közlenmiş halinden yapılan kumpire kadar damak tadına hitap eden her yerde patates var.
Patates yemeği ise tek başına ayrı bir başlık denebilir. Etli, kıymalı, tavuklu ya da oturtma olarak da çeşitlendirilen patates yemeğinin pek çok tutkunu bulunmaktadır. Patates tüm pişirme şekilleriyle ayrı güzel.
Sofralarda çeşitli türlerde kendisine yer bulan patatesin faydaları pek çok konuda kendisini gösterir:
İçeriğinde bolca potasyum içeren patatesin kabuğunun faydaları kan basıncını dengeler.
Kalp çarpıntısı riskini azaltır.
Çiğ patatesin faydaları nelerdir dediğimizde ciltteki morluklara iyi gelmesi yer alır. Patatesi halka halka dilimler halinde gözünüze koyarak yorgun görünümü ve göz altı morluklarını hafifletebilirsiniz.
Ciddi olmayan yanık ve kızarıklıklar için çiğ patates faydaları en doğal çözümlerden birisidir.
Midedeki gazı ve asitleri gidererek sindirimi kolaylaştırır, mideyi rahatlatır.
Patates vitamin ve mineral açısından zengin bir sebze olduğu için, sinir sistemi üzerinde düzenleyici bir etki sunar.
İçeriğinde yer alan selenyum ile tiroide, manganez ile cilt sağlığına iyi gelir.
Fosfor içeriği sayesinde cinsel güce olumlu yönde katkı sağlar.
Patatesin ciltteki faydaları arasında kuru ciltleri nemlendirmesi, göz çevresi kırışıklıklarını önlemesi, güneş yanıklarını iyileştirmesi, cildi yumuşatması ve leke giderici etkileri yer alır.
Haşlanmış patates faydaları ishal için birebirdir. Bu rahatsızlığı yaşadığınız günlerde bol bol haşlanmış patates tüketebilirsiniz.
İçeriği B6 vitamini sayesinde stres ve kronik yorgunluğa karşı tedavi görevi üstlenir.
Anne sütünü artıran folat, patateste bolca bulunur. Emziren anneler patates tüketebilir.
Sağlıklı ve yeni hücrelerin oluşmasını sağlayan B9 vitamini ile patates, kanser riskini önler.
Hazımsızlık, şişkinlik ve özellikle de kabızlık gibi durumlarda bağırsaklarınızı patates yiyerek çalıştırabilirsiniz.
Saç dökülmesine karşı, durulama suyuna patates suyu ekleyerek saçlarınızı yıkayabilir veya direkt patates suyuyla saç derinize masaj yapabilirsiniz.
Patates Besin Değeri ve Kalorisi...
Halk arasında kuvvet vermesi ve tok tutması ile öne çıkan patatesin besin değeri de bu anlamda önemlidir.
Hemen herkesin en az bir türünü mutlaka çok sevdiği patates C vitamini yönünden zengin bir besin olarak dikkat çeker.
İçeriğinde domatesten fazla C vitamini ve muzdan fazla potasyum bulunan patates D vitamini açısından da eğer haşlanmış ve ezilmiş şekilde tüketirseniz 100 gramı ile 1 günlük ihtiyacınızı karşılar.
D vitamini açısından zengin patates türü ise tatlı patates olarak isimlendirilir.
Çiğ patates besin değeri bakımından %70-80 oranında su içerirken, kalanı kolayca hazmedilen karbonhidratlardan oluşur.
İçerdiği %10-15 oranında nişasta ile patates şeker oranı yüksek sebzeler arasındadır.
Sağlıklı ve dengeli beslenme programlarınızda kullanabileceğiniz patates protein yönünden ise yüksek bir değer barındırmaz.
Patates asit mi baz mı şeklinde sorulan sorulara ise uzmanların verdiği yanıt, taze patatesin düşük alkali içeren bir besin olarak asidik davranış göstermediği yönündedir.
Detaylı bilgi için: Patates Kaç Kalori? Salatası, Yemeği, Böreği, Püresi Kaç Kalori?
Patates Zayıflatır Mı?
Eğer formunuza dikkat ediyorsanız ve beslenme alışkanlıklarınızı bu hedefe göre belirliyorsanız doğru bir tüketim programı ile patates de listenizde yer alabilir.
Eğer mide rahatsızlıklarınız bulunuyorsa tedavisi için alternatif bir yöntem olarak çiğ patates suyu ile hazırlanan kürden faydalanabilirsiniz.
Fazla kilolarınızdan kurtulmanın yanında bel ve eklem ağrısı türü şikayetlerinizin giderilmesi için de, kabukları tamamen soyulmuş patatesin katı meyve sıkacağında tüm suyunun çıkarılması ile elde edebileceğiniz kürü, her sabah 1 bardak tüketebilirsiniz.
Patatesin Zararları Nelerdir?
Birçok faydasının yanında patates zararları listesinden de bahsedilebilir:
Çok fazla ve özellikle yağda kızartma olarak tükettiğinizde kilo yapma riski bulunan patatesi her güzel yiyecek gibi kararında yemeniz tavsiye edilir.
Kilonuza dikkat eden birisi iseniz 1 patates kızartması kaç kalori ya da patates gaz yapar mı soruları her tüketiminizde aklınızın bir köşesinde duruyor olabilir.
Buna verilecek en doğru yanıt ise kararında yemeniz olacaktır. Bu güzel sebze için bir başka risk ise patates zehirlenmesi durumudur.
Üzerinde yeşil bir tabaka oluşmuş olan patatesin içeriğinde oluşan solanin maddesi, baş dönmesi ve ishal gibi belirtilere sahip olan bir zehirlenmeye sebep olur.
Dolayısıyla üzeri yeşillenen patateslerden uzak durun. Bu koşullar dışında kararında tüketirseniz ve bünyeniz patates alerjisi üretmiyorsa, bu güzel sebzenin tadını rahatça çıkarabilirsiniz.