Osmanlı yemek kültürü ve Osmanlı Sofrakültüründe yemek kapları ve kaşıkların yanı sıra, sofra nihâlîleri, peşkirler ve makramalar 'dan oluşan...
Osmanlı Sarayında Sofra Örtüleri...
Osmanlı yemek kültürü ve
Osmanlı Sofrakültüründe
yemek kapları ve kaşıkların yanı sıra,
sofra nihâlîleri, peşkirler ve makramalardan oluşan örtüler sofra düzeninin önemli aksesuarlarıdır. S
ofra görgü kuralları arasında yer alan el yıkamak ve peşkir kullanmak, Osmanlıların temizliğe verdikleri önemin göstergesiydi.
Genellikle dikdörtgen formlu, uç kısımları saçaklı el havluları olan peşkirler sayesinde eller, yemek süresince temiz tutulurdu. Ellerin yıkandıktan sonra daha iyi kurulanması için peşkirler pamuklu ve keten dokumalardan yapılırdı.
Yemek havlusu olarak da adlandırılan makrama, keten veya pamuklu dokumalardan yapılmış bir tür peçete olan örtülerdi. İşlevine göre yemek makraması, şerbet makraması adını alırdı. Dolama ise yemek esnasında, sofra çevresinde oturanların boydan boya tek parça hâlinde dizlerine örttükleri, dikdörtgen biçimli bir tür uzun peçeteydi.
Genel olarak örtü anlamına gelen nihâlî (nihale) işlevine göre isim alırdı. Sofralarda kullanılan yemek nihalesi (sofra altı) deri ya da atlas, kadife, saten gibi ipekli kumaşlardan yapılmış olup genellikle daire şeklindeydi.
Ahşap sofra altlıklarının altına serildiği gibi doğrudan yere serilerek de kullanılırdı. Deriden yapılmış tabak nihaleleri ise sıcak tabakların/kapların altına konulurdu.