Avrupalı Turistin Türk Üçlemesi: Kahve, Lokum, Kebap
Avrupalı turistin dilinden düşürmediği, dünyanın dört bir yanında tanınmış Türk lezzetlerinin geçmediği ülke yok. Osmanlı Devleti’nin genişleyen topraklarında kurduğu diplomatik ve ekonomik ilişkiler, etkilerini Avrupa’ya kazımakta belirleyici oldu. Sadece giyim, sanat, mimari motifleriyle değil, Türk mutfağının saraylara layık lezzetleri de Osmanlı’dan Avrupa’ya bir bir yayıldı.
Avrupalıların Doğu'yu Keşfi
16. yüzyılda yabancı seyyahların gelmesiyle Doğu’ya olan ilgi artarak, Osmanlı toprakları Avrupalının pazarı haline geldi. Yüzyıllarca birçok medeniyet, ekonomik çıkarlar ve toprak sahipliği dışında, kültürel zenginlikler için de bir rekabet halindeydi. Dillere destan imparatorluğa dayanan leziz Türk mutfağı, bugün 70’in üzerinde ülkeyi etkisi altına almış durumda.
Avrupalının Türk mutfağıyla kaynaşmasında göçlerin de etkisi var tabii.
Yıllar boyunca yapılan seferler ve gezginler sayesinde Avrupa, Türk mutfağıyla oldukça iyi anlaştı. Anlaşmakla da kalmadı, beğendikleri gıdaları ‘’kendi malı’’ gibi kullanmaları moda oldu.
Türk’ün Kahvesi
Avrupa, Türk kahvesi ile Osmanlı tacirlerinin seyahatleri sayesinde tanıştı.
Tacirler tarafından ilk önce İtalya’ya götürüldü. Fakat içilebilir fetvasına kadar çok fazla ilgi görmedi. Avrupa’da ilk kahve dükkanı 1645 yılında İtalya’da açılarak zaman içinde tüm Avrupa’ya yayıldı.
Günümüzün Cappuchino'su
Bir diğer tanışma hikayesinde; Viyana kuşatmasının ardından Osmanlı’nın ele geçirilen çuvallarında bulunan kahve, yerli halkın sütle köpürtmesiyle değiştirilerek günümüze ‘’Cappuchino’’ olarak geldi.
Başlangıçta Avrupa'da ilaç olarak kullanılan kahvenin Venedikliler tarafından fırınlanmasının öğrenilmesi ile Avrupa'da kahvehaneler açılmaya başladı.
Türkiye'ye gelen Avrupalı turistler, özellikle Eminönü'nde bulunan butik kahvecilere yoğun ilgi gösteriyor. Yeri gelince sevmeyene bile kahve içiren fallar ise işin eğlencesi.
Döner/Kebap Savaşları
Yabancı arkadaşınız sizin hakkınızda hiçbir şey bilmiyorsa, en azından kebabınızı biliyordur.
Avrupa bayılır etimizden sütümüzden faydalanmaya. Keza öyle de olmuş; ilk kebapçı dükkânının Londra’da açıldığı biliniyor.
Türkiye’de doğan dönerin diğer ülkelere yayılması ise Almanya’dan başladı.
Avrupa’nın yerli halkının da sevgisini kazanan dönerin asıl patlaması, Berlin Duvarı’nın yıkılması ile oldu.
Her nimete hasret kalan Doğu Almanlar, döner satan restoran ve büfelerden çıkmıyordu.
Özel baharatlar ile harmanlanmış dönerler, Almanların vazgeçilmezi oldu. Sadece Avrupa’da değil, dünya üzerindeki birçok ülkede kebapçı görmek artık rastlantı değil.
Avrupa’da bugün 3.5 milyar euroluk cirosuyla 100 bin kişiye istihdam olanağı sağlıyor.
Lokum
Osmanlı döneminde ilk olarak Balkanlara, oradan da Avrupa’nın diğer bölgelerine ulaştı.
Lokum meşakatli yapım süreci nedeniyle hiçbir zaman Avrupa’da başarılı şekilde üretilemedi.
Avrupa’ya açılan ilk Türk lezzeti olarak, her zaman Osmanlı ya da Türkiye’den ithal edildi. Avrupa’da ulaşılması güç bu lezzet daha sonra “Türk hazzı” (Turkish delight) şeklinde İngilizce’ye yerleşti. Lokum, yurtdışı seyahatlerinizde yanınızda götürmeniz gereken hediyeliklere bire bir.