Mühendislik Fakültesi Malzeme Bilimi ve Mühendisliği Bölümü Dr. Öğretim Üyesi Merve Mocan'ın yürüttüğü "Gıda Atıklarından Antimikrobiyal, Antioksidan ve Kompostlanabilir Gıda Ambalajı Üretimi" projesi, TÜBİTAK 3501 Kariyer Geliştirme Programı çerçevesinde 360 bin lira destek almaya hak kazandı.
Proje kapsamında 6 ayda, gıda atıklarından Topraktan tabağa çevreci yöntemlerle örnek ambalaj üretildi. Gıda israfının önlenmesine katkıda bulunacak ambalajlar, kullanıldıktan sonra toprakta yok olma ve toprağı besleme özelliği de taşıyor.
Yaklaşık 3 yılda tamamlanması öngörülen proje kapsamında gıda üretiminde yan ürün olarak elde edilen portakal kabuğu, domates kabuğu, zeytin yaprağı, zeytin çekirdeği, çay tozu gibi gıda atıklarından geliştirilecek ambalajlarla gıdaların mikrobiyal bozulmasını engellemenin yanı sıra çevrenin de korunmasına katkı sağlanacak.
"Toprağın organik maddece zengin olması sağlanacak"
Dr. Öğretim Üyesi Merve Mocan, 2015 yılında yapılan bir araştırmaya göre 302 milyon ton plastik atığın 141 milyon tonunun ambalaj atıklarından oluştuğunu, bunların da doğaya zarar verdiğini söyledi.
Özellikle gıdada tek kullanımlık ambalajların çevreye zararlarından bahseden Mocan, Sıfır Atık projesine destek vermek amacıyla kendi projelerini hazırladıklarını kaydetti.
Mocan, dünyada gıda israfının da büyük bir sorun olduğunu, bunun önüne geçmek için bilinçli bir tüketim politikasının yaygınlaştırılması gerektiğini belirtti.
Proje kapsamında antimikrobiyal ve antioksidan özellikli ambalajlar ürettiklerini dile getiren Mocan, bozulması geciktirilmek istenen gıdalara uygun bir çalışma yürüttüklerini anlattı.
Mocan, gıda atıklarından katma değerli bir ürün elde ettiklerini, ileri dönüşüm sağladıklarını ve atık yönetimine de katkıda bulunduklarını vurguladı. Projeyi geliştirmek için çalışmalarının devam ettiğini aktaran Mocan, şöyle konuştu:
"Mevcut ambalajlar yüzyıllarca yok olmuyor. Bizim çalışmalarda bir ayda yüzde 98 bozunma görüldü toprakta. Her biyobozunur olarak isimlendirilen ürün normal toprak şartlarında bozunmuyor.
Yüksek sıcaklık ve yüksek neme ihtiyaç duyuyor. Bu ürünler tamamen doğal malzemelerden elde edildiği için ılıman sıcaklık ve neme sahip toprağın içinde rahatlıkla bozunan malzemeler. Ambalaj filmi, kullanım ömrü sonunda kompostlanarak organik geri dönüşüm sağlanacak ve toprağın organik maddece zengin olması sağlanacak."
Mocan, yüksek derecede disiplinler arası bir proje yürüttüklerine işaret ederek, çalışmayı 3 yılda tamamlamayı hedeflediklerini kaydetti.
Sıfır Atık Projesi kapsamında evsel atık geri kazanım oranının 2023'te yüzde 35'e çıkarılması hedefine yönelik çalıştıklarına işaret eden Mocan, "Film üretimlerini gerçekleştiriyoruz, özütlerin üretimlerine de başladık. Ölçümlerimizde özütlerin ciddi derecede antioksidan özellik gösterdiğini görüyoruz." dedi.
Mocan, geçen sene fındık kabuğuyla üretilen ambalaj filmlerini içeren projelerinin TEKNOFEST'te finalist olduğunu, üniversite-sanayi iş birliğiyle gerçekleştirilen birçok biyoplastik, biyokompozit ve geri dönüşüm projelerinin bulunduğunu anlatarak, bu malzemelerin, ambalaj uygulamalarında kullanılabildiği gibi otomotiv, beyaz eşya gibi dayanıklı tüketim ürünlerinde de kullanım yeri bulduğunu sözlerine ekledi.