Sumak Nedir?
Dünyada sayısız çeşidi bulunan sumak ağacı Türkiye'de Güneydoğu Anadolu, Akdeniz ve Ege bölgelerinde dağlık alanlarda bolca yetişiyor. Karasal iklime sahip Karaman'ın hemen kuzeyinde sönmüş volkanik Karadağ'da da endemik bir sumak türü bulunuyor.
Sumak Nasıl Yetişir? Sumak Türkiye'de En Çok Ve En İyi Nerede Yetişir Ve Nasıl Yetiştirilir?
Sumak Türkiye'de ve dünyada oldukça tüketilen bir baharat çeşididir. Oldukça özel olan bu bahar özellikle vücut için son derece faydalıdır. Kalp krizini önleyen, vücutta ödem oluşmasını engelleyen bu baharat özellikle Ege Bölgesinde sıkça bulunan bir baharat türüdür...
Sumak kansere, mikroba ve hastalıklara karşı kişilere takviye sağlamaktadır.
Coğrafi işaretlerimizden Sumak Nasıl Yetişir?
Sumak meyvesi bir araya geldikten sonra tohumlar çıkarılır. Ekimlerde beşli çizgili ekim işlemi yapılmaktadır ve metrekare başına ortalama 10 gram tohum ekilir. Tohumların çimlenme oranı ortalama yüzde yetmiş beş ile seksen sekiz arasındadır ve ortalama bir metrekare de yüz fidan elde edilir.
Tohumlar, toplamayı takiben 5 dakika kaynar suya daldırılır, ardından, 10-20 gün ılık suda bekletilir ve ardından natürel şartlarda katlamaya alınır. Bahar aylarında tohumlar hakimiyet edilir ve çimlenmeler başlamışsa ekilir. Aksi taktirde, olduğu gibi natürel şartlara vazgeçilir ve ikinci senenin kış veya bahar aylarında ekilir. Tohumların 1000 tane ağırlığı 12-17 gr. arasında, ortalaması 15 gramdır.
Tohumlar 10-15 mm. derinlikte ekilir. Baharat çeşitlerimizden Sumak genel olarak tüplü bir şekilde üretilir ve ortalama iki yaşlı ağaçlandırma alanına ekilmektedir. Bir yaşına gelen bir sumağın boyu ortalama kırk santimi bulmaktadır.
Gastronomi Haritamızda Sumak Türkiye'de Nerede Yetişir ve Yetiştirilir?
Sumak içerisinde yüksek oranda antioksidan bulunduran ve içerisinde birçok vitamin içeren bir baharat türüdür. Sumak vücutta oluşabilecek kanseri önlemektedir. Bununla beraber kalp krizi, felç ve benzeri rahatsızlıkları da engellemektedir. Düzenli bir şekilde tüketilmesi durumunda, şeker hastalığı olan kişilerin şekerini düzenlemektedir. Sumak sürekli tüketen kişilerin yaşlanmasını önlemektedir.
Cildi temizleyen, vücuda iyi gelen bu yiyecek aynı zamanda da obez olan kişilerin rahat kilo vermesi için tercih edilmektedir. Sumak kan içerisinde bulunan kolesterol değerini düşürmektedir. Sumak kanda ki şeker seviyesini dengelemektedir ve kişilerin aşırı kilo almasını da engellemektedir. Aynı zamanda da sumak halk arasında, sindirim içinde tercih edilmektedir.
Dünyada rakamsız çeşidi bulunan sumak ağacı Türkiye'de Güneydoğu Anadolu, Akdeniz ve Ege bölgelerinde dağlık alanlarda bolca yetişiyor. Karasal abuhavaya sahip Karaman'ın hemen kuzeyinde sönmüş volkanik Karadağ'da da endemik bir sumak cinsi bulunuyor. Türkiye'de sumağın yetiştiği illerimiz ise şu şekildedir; Adana, Mersin, Antalya, Gaziantep, Şanlıurfa ve İzmir
Bilimsel adıyla Rhus bitkisi olarak da bilinen sumak çalı görünümünde bir bitkinin meyvelerinden elde edilen baharat olarak bilinmektedir. Türk mutfağında da çokça tercih edilen sumağın insan sağlığına saymakla bitmeyen faydası bulunuyor. Kırmızı rengi ve ekşimsi tadıyla bilinen sumak ayrıca koku alıcı özelliği ile de bilindiğinden özellikle soğan salatalarında sıkça tercih ediliyor.
Peki, sumağın faydaları nedir? Sumak kaç kaloridir? Sumağın besin değerleri nedir? Tüm bu soruların cevabını haberimizde sizler için derledik...
Ülkemizin dört bir yanında birbirinden farklı yöresel lezzetler bulunurken, yemeklere lezzetini vermek için kullanılan birçok farklı baharatta bulunmaktadır. Neredeyse her mutfağın vazgeçilmez baharatları arasında da kırmızı rengi ve şekliyle pul biberi andıran sumak bulunuyor.
Sumak bitkisinin meyvelerinden elde edilen sumak baharatı ekşimsi tadıyla bilinirken insan sağlığı açısından da yararlı bir baharat olarak karşımıza çıkıyor. Yemeklerde ve salatalarda çokça tercih edilen sumak aynı zamanda çay şeklinde de tüketilebilmektedir. Sumağın faydalarına, besin değerine ve kalorisine dair tüm detaylara içeriğimizde sizler için yer verdik...
Sumağın Faydaları Nelerdir?
Uygun yöntemlerle kurutulan sumak sofra tuzu ile karıştırılarak öğütülür ve baharat olarak kullandığımız sumak haline getirilir. Şekil ve renk itibariyle pul biberi andıran sumağın tadı acı değil ekşidir. Türkiye'de Doğu Anadolu Bölgesi hariç her yerde üretilen sumağın faydaları ise saymakla bitmiyor. Sumağın faydalarından bazıları şu şekildedir;
Baharatlar arasında en güçlü antioksidan özelliğine sahip olan sumak vücudu serbest radikallerden korurken kanser gibi hastalıklara karşı da koruyucu etki göstermektedir.
Kalp ve damar hastalıklarıyla birlikte birçok kronik hastalığa yakalanma riskini düşürmektedir.
Antiinflamatuar özelliğe sahip olan sumak vücuttaki grip ve soğuk algınlığı gibi hastalıklara neden olan enfeksiyonlarla savaşma da oldukça başarılıdır.
Bağışıklık sisteminin güçlenmesini sağlayan sumak aynı zamanda vücuttaki ağrıların azalmasını da sağlamaktadır.
Özellikle şeker hastalığı gibi kronik hastalıkların birçoğuna karşı koruma etkisi gösteren sumak kan şekerini düzenleme de bire birdir.
Antibakteriyel etkisi olan sumak özellikle enfeksiyon hastalıklarına karşı oldukça iyidir. Ayrıca çay olarak tüketildiğinde solunum yolları hastalıklarının neden olduğu boğaz ağrısı ve öksürük gibi belirtilerin azalmasına da neden olmaktadır.
Diüretik etkiye sahip olan sumak idrar yolu enfeksiyonlarına karşı yüksek oranda koruyuculuk sağlar. İyi bir idrar söktürücü olarak bilinen sumak aynı zamanda vücuttan toksik maddelerin atılmasını sağlamaktadır.
Kolesterol seviyesini dengelerken kötü kolesterolü düşürmektedir.
Vajinal akıntı gibi kadınsal hastalıklara iyi gelen sumak aynı zamanda adet ağrılarını da önlemektedir. Ayrıca emziren annelerin de sütünü arttırdığına yönelik çalışmalar bulunmaktadır.
Sumağın Besin Değerleri Nedir? Sumak Kaç Kaloridir?
100 gram sumakta ortalama olarak 349 kalori bulunmaktadır. İnsan sağlığına birçok faydası bulunan sumağın besin değerleri ise şu şekildedir;
100 gram sumak için;
* Karbonhidrat 36.7 g
* Lif 0.0 g
* Protein 12.3 g
* Yağ 12.9 g
* Kolesterol 0.0 mg
* A Vitamini 0.0 IU
* C Vitamini 0.0 mg
* Potasyum 0.0 mg
* Kalsiyum 0.0 mg
* Demir 0.0 mg