Çölyaklılara Glütensiz Mutfak
Çorum Çölyak Derneği tarafından Çölyak hastalarının yemek ihtiyacını karşılayabilmek için “Glütensiz Üret, Sağlıklı Tüket” adıyla hazırlanan “Glütensiz Mutfak” projesi, İçişleri Bakanlığınca kabul edildi.
Çorum Çölyak Derneği Başkanı Hacer Kesici, hafta sonu Dernek Başkan Yardımcısı Dr. Mustafa Azak ve yönetim kurulu üyeleri Müjgan Demir, Hüseyin Özden, Ömer Yıldırım, Tuncay Kesici ve Sıddık Veldet ile birlikte projenin kamuoyuna duyurulması için bir basın toplantısı düzenledi.
Cumartesi günü Şellale Cafe’de gerçekleştirilen kahvaltılı tanıtım toplantısında konuşan Başkan Kesici, “Glütensiz Üret, Sağlıklı Tüket” adlı projenin, İçişleri Bakanlığınca kabul edilen ikinci projeleri olduğunu belirterek, projenin ilk adımı olarak “Glütensiz Yiyecek Yapım Kursları” düzenleneceğini söyledi.
Çölyak hastalarının ailelerinden seçilecek 30 kişiye 6 ay boyunca “Glütensiz Şef” olarak tanınan Doğu Akdeniz Üniversitesi Turizm Fakültesi Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölümü Öğretim Görevlisi Şef Süleyman Engin tarafından eğitim verileceğini aktaran Kesici, “Ocak ayında başlayacak eğitimler Haziran ayına kadar devam edecek.
Çölyak hastalarının glütensiz yemeklerini hazırlayabilmeleri için hayata geçirilecek proje ile çölyak hastaları hem kendi yemeklerini hazırlayabilecek hem de kendileri gibi diğer çölyak hastalarına yemek eğitimi verebilecekler.” dedi.
Projenin ismini Hitit Üniversitesi Sağlık Kültür ve Spor Daire Başkanı Hüseyin Özden’in belirlediğini ve Proje Koordinatörlüğü’nü Sıddık Veldet’in üstlendiğini dile getiren Kesici, glütensiz yemek yapım kurslarının hemen ardından Dernek çatısı altında kuracakları “Glütensiz Mutfak” ile Çorum’daki çölyak hastalarının hayatını kolaylaştırmak ve kendi ürünlerini yapmaları konusunda olanak sağlamayı amaçladıklarını söyledi.
Dernek Başkanı Kesici projeye desteklerinden ötürü AKP Milletvekilleri Ahmet Sami Ceylan, Oğuzhan Kaya ve Erol Kavuncu ile AKP İl Başkanı Mehmet Karadağ ve İl Sivil Toplumla İlişkiler Müdürü Mustafa Bayrak’a teşekkür etti.
Çölyak Derneği Başkan Yardımcısı Dr. Mustafa Azak ise “Glütensiz Üret, Sağlıklı Tüket” adlı projeyle, ömür boyu glütensiz beslenme zorunluluğu bulunan çölyak hastalarının bu diyeti uygularken karşılaştıkları glütensiz ürünlere ulaşılamaması, ürünlerin çok pahalı olması, ürünlerin yapımı hakkında bilgi ve beceri eksikliklerinin olması ayrıca hastaların okul, yurt, hastane, seyahat, konaklama, toplu etkinlikler ve sosyal faaliyetlerde beslenme zorlukları çekmesi gibi maddî ve manevî sorunların en aza indirgenmesi adına çölyak hastaları ve ailelerine yardımcı olmayı amaçladıklarını vurguladı.
Çölyak Hastalığı Nedir?
Çölyak Hastalığı ince bağırsağın, Gluten adlı proteine karşı ömür boyu süren ve kronikleşen alerjisi, hassasiyetidir. Buğday, Arpa, Çavdar ve Yulaf gibi tahıllar Gluten içerir. Ekmek, makarna, bisküvi ve diğer unlu mamüller…En sevdiğiniz yiyeceklerden uzak durmak zorunda kalmanıza neden olabilecek bu hastalığın adı çölyak'tır
Alınan gıda, ince bağırsakta bileşenlerine ayrıştırılıp bağırsak mukozası üzerinden kana karışır. Vücudumuzun yeterince gıda alabilmesi, ince bağırsakta çok sayıda bulunan ve villus çıkıntıları olarak adlandırılan kıvrımlar tarafından sağlanır.
Çölyak Hastaları Glutenli yiyecekler tükettiklerinde bağırsak mukozasında alerji nedeniyle villus çıkıntıları ve kıvrımları tahrip olarak azalır ve küçülürler. Böylece bağırsak yüzölçümü gittikçe azalır ve alınan gıdalar emilemez hale gelir. Sonuçta beslenme yetersizliği, arkasından da hastalık belirtileri ortaya çıkar.
Çölyak hastalığı bağırsaklarda besin maddelerinin sindiriminin ve emiliminin bozulmasına yol açan bir hastalıktır. Çölyak hastalığı olan insanlar; buğday, arpa, çavdar ve bir dereceye kadar da yulafta da bulunan bir protein olan 'Gluten' e karşı hassasiyet gösterirler.
Bu kişiler Gluten içeren gıdalarla beslendiklerinde ince bağırsaklarında oluşan immunolojik reaksiyonlar sonucu hücrelerde iltihap ve hasar oluşturur. Oluşan bu hasar sonrasında besin maddelerinin sindirimi ve emilimi bozulacağından, ishal ve zamanla vücutta bazı maddelerin eksikliği ortaya çıkar.
Çölyak hastalığı genetik bir hastalıktır ve hastaların yüzde10 kadarında ailede çölyak hastalığı olan başka bireyler vardır. Çift yumurta ikizlerinde yüzde30 oranında görülürken, tek yumurta ikizlerinde görülme oranı yüzde70'tir.
Çölyak Hastalığı Nedir? (Sağlık ve Tıp)
Stres de çölyaka zemin hazırlıyor
Bazı viral enfeksiyonlar ve stres durumları hastalığın ortaya çıkmasına sebep olabilir. Her yaşta ortaya çıkarsa da 8-12 aylık çocuklarda ve 30-40 yaş aralığında daha sıktır. İleri yaşlarda da ortaya çıkabilmektedir. "Latent" veya "sessiz çölyak" hastalığı ise, bu hastalığa ait tipik bulguların olmadığı fakat kalıtsal yatkınlığı olan hastalar için kullanılan bir terimdir.
Bu hastalarda zamanla çölyak hastalığı yerleşir. Çölyak hastalığının gerçek sıklığı bilinmemektedir. Kan bankasındaki kanlar üzerinde yapılan serolojik çalışmalar her 300 kişiden birinde bu hastalığın bulunabileceğini düşündürmektedir.
Belirtileri neler?
Emilim ve sindirim bozukluğunun derecesine bağlı olarak Çölyak hastalığı çocuklarda ve erişkinlerde farklı belirtilerle kendini gösterir. Çocuklarda gelişme ve büyüme geriliği çölyak hastalığının erken bulgusu olabilir. Karın ağrısı, bulantı, kusma, ishal, huysuzluk, uyuklama, davranış bozuklukları ve okulda başarısızlık görülebilecek diğer belirtilerdir. Bulguların ortaya çıkması ve şiddetlenmesi yıllar sürebilir.
Çölyak hastalığı erişkinlerde genellikle 30-40 yaş civarında ortaya çıkarsa da daha ileri yaşlarda da görülebilir.