Asma Yaprağının Faydaları Nelerdir?
Evliya Çelebinin Ve Yabancı Seyyahların Kayıtlarında Osmanlıda Saray Mutfağında “Asma” Hakkında Bazı Dipnotlar;
Evliya Çelebi'nin Osmanlı ziraat tarihine yaptığı katkı çok büyüktür. Aşıcılığın bahçıvanlıktan ayrı bir meslek kolu olduğunu ondan öğrenmekteyiz. 17. yüzyılın ortasında İstanbul'daki bahçelerde 50 bin'den fazla profesyonel bahçıvan ve 500 tane aşıcı çalışırmış[1 229, 264].
Bıçkı, keser gibi aletler kullanan aşıcılar, marifetlerini göstermek için aynı asmaya yirmi tür üzüm veya aynı dut ağacına yedi sekiz çeşit dut aşılarlardı. Urla'da bütün kahvehaneleri kaplayan dev asmayı anlatan Evliya Çelebi, aşıcılıkta uzman olan bahçıvanların bu asmaya farklı üzüm çeşitlerini aşılama geleneğinden dolayı aynı asmada 37 çeşit üzümün yetiştiğini anlatır [IX 55].
Evliya, Malatya'dan bey armudu kalemleri getirtilerek İstanbul'daki fidanlara aşılandığı [IV 16],
Bitlis' de yetiştirilen limon ve turunç ağaçlarının kışın donmamaları için keçelerle sarıldığı [IV 74];
Sivrihisar'da asmalar ağaçlara sarılarak yetiştikleri halde bağdan daha fazla üzüm verdiği [IX 70] gibi önemli bilgiler aktarır.
“Taze kabakların, patlıcanların içi oyulur ve ince kıyılmış koyun eti ile doldurulur. Sarımsak, baharat ve tuz ilave edilir, sade suda pişirilir. Bu tür yemeklerin üzerine yoğurt dökerler.
Havuçları da aynı şekilde dolduruyorlar. Kıymayı
asma yaprağının içine koyup elmalı börek tatlısı gibi pişiriyorlar. Sarılan yaprakların altına ekşi erik koyup suda pişiriyorlar. Bu da Türklerin nezdinde pek makbul bir yemekmiş. Bu maksatla her yerde yaprak satılıyor.
“Bunların bazıları kurutulmuş meyve şekerlemeleriyle, bazıları şerbetli keklerle, diğerleri de değişik renk ve kokuda şekerlerle doldurulmuş. Şarklıların çok sevdiği kokulu macunlar makasla kare kare kesilip kağıtların üzerine seriliyor ya da dev sucuklar gibi, asma dalıyla delinerek vitrin çerçevelerine asılıyor. Bursa çarşısından aldığımız tatlıların İstanbul’dan aldıklarımızdan bile daha hoş kokulu olduklarını keşfettik”.
De Kay, çeşitli tatlıların arasına lokumu da katar.
Tournefort, Tokat’ın “şarabı eğer biraz daha az sert olsaydı çok daha güzel olacaktı” der. Hem Tavernier’in hem de Tournefort’un aktardığı bilgilerden yola çıkaran günümüzde Tokat’ta üretiler şarapların kökenini burada aramak herhalde yanlış olmayacaktır.
Tournefort, Sinop’ta “çok iyi asma şarabı satan bir Rumun evinde” kalır, Kelkit havzasında çok tatlı üzümlerin bulunduğunu, buradaki Ermenilerin ürettikleri şarabı toptan sattıklarını belirtir. Verdiği bilgilere göre Menemen’de de şarap üretilmektedir. Bursa’da “okkası üç paraya oldukça güzel şaraplar içilmesi” mümkündür.
İnsanlık tarihi kadar eski, mitolojilere ve din kitaplarına girecek derecede insanoğlu için önemli bir ürün olan üzüm ve üzümgillerin tarihini günümüzden neredeyse 7000 yıl öncesine hatta daha da geriye götürmek olasıdır.
Asma Yaprağı Kürü ve Asma Yaprağı Çayının Sağlığımıza Faydaları
Arkeobotanik veriler M.Ö. 5000 gibi bir tarihte Gürcistan’da ilk kez kültür üzümünün üretildiğini göstermektedir. Bundan sonrasındaysa asmanın yavaş yavaş daha güneye, Anadolu, Doğu Akdeniz, Mezopotamya ve Yunanistan’a yayıldığı anlaşılmaktadır.8 Mardin’de mevsimlik bir meyve olarak ekimi ve tüketimi oldukça yaygındır.
Zeytin ve badem gibi asma da toprağın zayıf, yağışın düşük olduğu bölgelerde yetişebilmekte, hatta sulama yapılamamasının üzümün ve dolayısıyla da şarabın da lezzetini arttırdığı görüşü bölgede hâkimdir. En önemli üzüm ürünü kuşkusuz şaraptır. Şarap insanın geliştirdiği en eski içkilerden biridir. İnsana tarihi boyunca eşlik etmiştir ve çok önemli bir kültürel değeri vardır.
Asma Yaprağının Faydaları Nelerdir?
Severek tükettiğimiz sarmanın ham maddesidir aslında asma yaprağı... Küçük büyük demeden herkesin fazlasıyla tükettiği asma yaprağının sağlığımıza olan faydalarını duydunuz mu? Asma yaprağı lezzetli olmasının yanında oldukça da faydalı. Asma yaprağının faydaları nelerdir? Sizler için araştırdık...
Ülkemiz de birçok bölgede yetişen asma ağacı, oldukça sık tüketilen, sevilen ve sağlığa da oldukça faydalı bir bitkidir. Asma ağacı, tırmanarak büyüyen, her türlü toprak koşuluna uyum sağlayan ve oldukça dayanıklı bir bitkidir. Tırmanarak büyümesi ile hoş bir görüntü sergileyen asma yaprakları, genellikle çardak üstlerinde büyütülerek dekoratif güzellik sağlaması amaçlanır.
Asma ağacının meyvesi üzümdür. Üzümü farklı şekillerde tüketmek mümkündür. İster kurutularak ister yaş olarak isterseniz de sirke ve alkol yaparak da tüketebilmeniz mümkün. Üzümle birlikte asma yaprağı da tüketilir. Üstelik sağlığımıza oldukça faydalıdır. Gıda olarak tüketilmesinin yanında uzun yıllardır şifa amacıyla da kullanılan, vitamin ve mineraller açısından zengin bir bitkidir. Asma yaprakları A, B6, C, ve K vitaminleri bakımından oldukça zengindir. Ayrıca demir, kalsiyum, bakır, lif, folat, kalsiyum, riboflavin, manganez, magnezyum içerir.
Asma Yaprağının Besin Değerleri Nelerdir?
Asma yaprağı, C vitamini, kalsiyum, lif içeriği yüksek bir besindir. Özellikle A vitamini bakımından oldukça zengindir. Sarma şeklinde tüketildiğinde içindeki pirinçten dolayı yanında ekmek tüketilmemesi önerilir.
Asma yaprağının 100 gramı 93 kcal kaloridir.
100 gram asma yaprağında 2,1 g yağ,
0 mg kolesterol,
9 mg sodyum,
272 mg potasyum,
17 g karbonhidrat,
11 g diyet lifi,
6 g şeker,
6 g protein,
363 mg kalsiyum,
0 IU D vitamini,
11,1 mg C vitamini,
2,6 mg demir,
0,4 mg B6 vitamin,
95 mg magnezyum
bulunmaktadır.
Varise karşı etkilidir;
Asma yapraklarının toplardamarları güçlendirici etkisi bacaklarda oluşan varislere karşı tedavi edicidir. Asma yaprağının kaynatılarak içilen suyu varis oluşumunu engeller veya olan varislerin tedavisinde kullanılır.
Hafızayı güçlendirir;
Stres ve yaşa bağlı olarak zamanla unutkanlıklar başlar. Asma yaprağı ise içerdiği B6 vitamini ile yetişkinlerde hafızayı güçlendirir. Gelişme dönemindeki çocuklarda ise zeka gelişimine olumlu etkileri vardır.
Anemiyi önler;
Asma yaprağı, demir minerali bakımından oldukça zengindir. Demir, kırmızı kan hücrelerinde (alyuvar) hemoglobinin oluşmasında önemli bir role sahiptir. Bu etkisi aynı zamanda demirin emilimine katkıda bulunan C vitamini ile de desteklenirse aneminin önlenmesinde büyük bir fayda sağlayabilir.
Göz sağlığını korur;
Üç asma yaprağından oluşan bir porsiyon, vücuda 124 mikrogram A vitamini sağlar. Bu günlük A vitamini ihtiyacınınn %10'dan fazlasıdır. Retinol olarak da bilinen bu vitamin vücudun rodopsin oluşturmasına yardım eder ve böylece loş ışıkta görüş kalitesi artar. Rodopsin karanlık ve loş ışıkta görmeyi sağlayan ve gözlerimizde bulunan bir çeşit proteindir. Bunun haricinde A vitamini antioksidan olarak da iş görür ve bağışıklık sistemini korur, erken yaşlanmayı önler.
Asma Yaprağının Sağlığa Faydaları Alkolü Bıraktıran Asma Yaprağı Kürü
Yara tedavisinde kullanılır;
Özellikle iltihaplı yaralarda ve çıbanlarda asma yaprağı tedavisi başarılı sonuçlar verir. Yaralı bölgeye üç dört adet asma yaprağı sarılır. Uygulamanın düzenli devam ettirilmesi sonunda yaralı bölge olgunlaşır ve iltihap boşalır.
Eklem ağrılarını hafifletir;
Eklem ağrısı yaşayanlar için de asma yaprağı rahatlatıcı olacaktır. Asma yaprağının sıkılarak elde edilen suyu ağrıyan bölgelere sürülerek ağrıların hafiflemesi sağlanır.
Kansere karşı koruyucu özelliktedir;
Vücudun kanseri oluşturan etkenlere karşı savaşabilmesi için antioksidanlara ihtiyacı vardır. Asma yaprağı ise antioksidanlar bakımından oldukça zengindir. Yüksek miktarda A ve C vitamini ve antioksidanlar içeren asma yaprağı vücudu kansere karşı korur.
Bağırsakları korur;
Asma yaprağı bağırsak mukozasını koruyabilen ve onarabilen çinko mineralini içerir. Bu sayede, hem diyare probleminde hem de mukoza hasarı olduğunda bağırsağın hızla iyileşmesine yardımcı olur. Aynı zamanda baş ağrısının dinmesini sağlar. Bu özelliklerinden faydalanmak için birkaç asma yaprağını suda 15 dakika kadar kaynatıp suyunu içebilirsiniz. Asma yaprağı mideye dokunur mu diye bir endişeniz varsa, endişelenmeyin mideye dokunmaz aksine midede iltihap oluşumunun engellenmesinde rol oynar. Ancak aşırı miktarda tüketilmemelidir.

Ağız yaralarını iyileştirir;
Asma yaprağı ağız içinde çıkan aftlara karşı oldukça etkilidir. Antimikrobik özellikleri sayesinde hem aft, hem gingivit gibi diş eti problemlerini hem de ağız kokusunu önlemeye yardımcı olur. Aynı zamanda diş çürümesine yol açan bakterilerin büyümesini engeller. Bu etkisinden faydalanmak için birkaç parça asma yaprağını suda kaynattıktan sonra soğumasını bekleyin ve bu suyla ağzınızı çalkalayın.
Bağışıklığı güçlendirir;
Asma yaprağının bir diğer etkisi ise bağışıklık sistemi üzerindedir. Yoğun miktarda vitamin içeren asma yaprağı bağışık sistemini destekleyen bitkilerden biridir. Bağışıklık sistemini güçlendiren asma yaprağı hastalıklara karşı koruyucu etki gösterir.
Sindirim sitemini rahatlatır;
Yüksek posalı bitkilerden olan asma yaprağının kabızlığı önleyici etkisi vardır. Böylece sindirim sisteminin daha rahat çalışmasına eşlik eder. Sağlıklı çalışan bir sindirim sistemi ise daha az rahatsızlık vereceği için oldukça önemlidir. Kabızlık kadar ishalin tedavisinde de asma yaprağı etkilidir. İshal tedavisi için yaprak doğrudan tüketilmelidir. Posalı yapısı bağırsak hareketlerinin düzenlenmesini sağlar.
Alzheimer Hastalığına karşı koruyucudur;
Yapılan laboratuar çalışmaları asma yaprağı içerisinde bulunan bileşenlerin alzheimer hastalığına karşı tedaviye destek verdiğini ortaya koymuştur. Alzheimer hastalığına neden olan beta amiloid plakalarının beyinde birikmesini engellediği gözlemlenmiştir.
Enerji verir;
Hem gıdalardan hem de çevre koşullarından dolayı biriken toksinler zamanla yorgunluk ve halsizlik gibi durumları ve hastalıkları beraberinde getirir. Asma yaprağı kürünün toksin atıcı etkisi vardır. Vücuttan toksinlerin uzaklaştırılması daha enerjik hissettirir.
Hemoroid tedavisinde kullanılır;
Asma yaprağının toplardamarları toparlayıcı etkisi varislerde olduğu kadar hemoroid tedavisinde de etkili. Hemoroid tedavisi için asma yaprağının demlenmesinden elde edilen sıvı her gün düzenli olarak tüketilmelidir.

Safra ve böbrek taşlarını düşürür;
Ağrılı ve zor bir süreç olan safra ve böbrek taşı tedavisinde asma yaprağı suyu kullanılabilir. Asma yaprağı kesilirken elde edilen su safra kesesi ve böbrekte oluşan taşların düşürülmesinde etkilidir. Bu suyun her gün bir kahve fincanı kadar içilmesi taşların düşürülmesini hızlandırır.
Saç ve cilt sorunlarını önler;
Akne ve sivilce sorunu yaşayan ciltlerde ve cansız saçların güçlendirilmesinde ise asma yaprağının budanan suyu kullanılır. Saçlarda yaşanan kepek sorununa büyük ölçüde çözüm getirir. Banyo sonrası temiz ve nemli saçlara püskürtme yöntemi ile asma yaprağı suyu uygulamak saçların parlak görünmesini sağlar. Asma ağacı budanırken çıkan sıvı bir şişede toplanır. Sorunlu bölgeye bu sıvı ile uygulama yapılır. Bu sıvı ne yazık ki çok az miktarda çıkar.
Alternatif olarak asma yapraklarının kaynatılmasından ve demlenmesinden oluşan su kullanılabilir. Bir diğer yöntem ise asma yaprağının kendisini sıkarak öz suyunu çıkarmaktır. Ezerek çıkarılan su bir pamuk yardımı ile cilde sürülür. Asma yaprağının sıkılarak edilen suyunun tonik özelliği vardır. Kirpikler bu su ile temizlendiğinde diplerinde oluşan kepek sorunu çözülür.
Alkol tedavisinde kullanılır;
Alkolü bırakmak isteyenler asma yaprağı kürü uygulayabilirler. 10 adet asma yaprağı bir bardak su ile kaynatılır ve ılındıktan sonra her gün düzenli olarak tüketilir. Asma yaprağı kürünün alkolden tiksindirici etkisi vardır.

Asma Yaprağı Nasıl Saklanır?
Asma yaprağı genellikle ilkbahar ve yaz aylarında taze haliyle bulunur. Saklamak için ise en çok başvuralan yöntem salamura yapmaktır. Salamura yapımında bol miktarda tuz kullanıldığı için, yaprakların salamuradan çıkarıldıktan sonra suda bekletilmesi gerekir. Böbrek ve hipertansiyon hastaları ise salamura asma yaprağı tüketmemelidir.
Salamura yapımında doğal tuz veya deniz tuzu kullanmak rafine tuzlara göre daha sağlıklı olacaktır. Asma yapraklarını saklamak için kullanılacak bir diğer yöntem ise dondurmaktır. Üst üste dizilen yapraklar dondurularak uzun süre saklanabilir. Dikkat edilmesi gereken nokta ise donmuş yaprakların üzerine ağırlık geldiğinde kırılma ihtimali olduğudur.
Asma Yaprağı Kürü Nasıl Yapılır?
Asma yaprağı cilt ve eklem ağrıları için kullanılacaksa, yaprakların suyunu sıkarak uygulama yapılır. Diğer kullanım şekli ise bir miktar yaprağı kaynamış suda bekleterek suyunu içmektir. Bu kür her gün taze olarak hazırlanmalıdır.
Asma Yaprağının Zararları Nelerdir?
Asma yaprağının bilinen tehlikeli bir zararı yoktur ancak ülkemizde genelde salamura şeklinde tuzda bekletilerek tüketildiği için yüksek tansiyon ve böbrek hastaları için zararlı olabilir. Bu etkisini azaltmak için kullanmadan önce muhakkak suda bekletilmeli ve fazla tuzu alınmalıdır. Ayrıca sodyumdan uzak durması gereken kişilerin de tüketmemesi veya dikkatli bir şekilde tüketmesi gerekir.