Neden Aşırı Yemek Yeriz? “Psikoterapist Kıvanç Tığlı BULUT”
Değerli okuyucular; zamanla kendimizi yemeğe aşırı verir, aç olmasak bile yemek yeme ihtiyacı duyarız. Öncelikle yemek yeme krizi geldiğinde markete gidip cips, çikolata gibi yiyecekler almadan önce bu yeme krizine neden olan duygumuzu anlamamız gerekir. Muhtemelen o gün yaşanan olaylar aşırı yemek yeme isteğine neden olacaktır. Örneğin, kendinizi aşağılanmış, yalnız, mutsuz hissetmek gibi birçok psikolojik neden aşırı yeme isteğine sebep olur.
Ancak psikolojik açlık beraberinde pek çok olumsuz durumu da beraberinde getirir. Sosyal ilişkilerimize zarar verebilir, problemleri çözmek yerine yeme davranışı çözümünüz olur. Kilo alırsınız ve duygularınıza daha çok yabancılaşır, bedeninizden hoşlanmaz hale gelirsiniz. Fiziksel açlıkla, duygusal açlık arasında bazı farklar vardır bunlar;
Fiziksel açlıkta kişinin karnında bir aşınma, burukluk olur fiziksel belirtiler verir. Kan şekeri düşer ancak duygusal açlıkta böyle bir şey olmaz ve aniden başlar. Fiziksel açlıkta kişi doygunluğa yedikçe ulaşırken duygusal açlıkta ne kadar yerse yesin doygunluğa bir türlü ulaşamaz.
- Fiziksel açlıkta kişi bekleyebilir ancak duygusal açlık hissedenler hemen yemek ihtiyacını karşılamak ister ve işe girişir.
- Fiziksel açlıkta yemeyle ilgili kişi ne yiyeceğinin planını yaparken duygusal açlıkta bir plan olmaz. Kişi ne bulursa onu yer ve doymak bilmez.
- Fiziksel açlıkta kişi meyve yiyerek de açlığını giderebilirken duygusal açlıkta daha çok kalori tutan şeyler tercih edilir.
Duygusal beslenme türü aleksitimik (duygu körlüğü) kişilik eğiliminde olabileceğinizi gösterir. Aleksitimi, kendi duygularına yabancı olma, kendi hislerinin farkında olmama, başka kişilerle empati kuramamama gibi özellikleri içerir.
Duygusal yeme içindeki duygusal boşluğu kapatmak için yeme dürtüsünün ortaya çıkması ve kişinin aç olmadığı halde fazla yemek yemesidir. Kişi fazla yedikten sonra kendini kötü hisseder ve pişmanlık duyar.
Duygusal yeme probleminin belirtilerini şöyle sıralayabiliriz;
* Stresli olduğunda atıştırma ihtiyacı içinde oluyorsanız,
* Aç değilken yemek yiyorsanız,
* Kendinizi ödüllendirmek için yiyorsanız,
* Boşluk veya yalnızlık duygusu içindeyken yemek yiyorsanız,
* Aç olmadığınız halde tıkınırcasına yiyorsanız,
* Yiyecekler size güven vermeye başladıysa,
* Yiyecekler karşısında kendinizi güçsüz, güvensiz mi hissediyorsunuz?
* Lokantada kendinizi durduramamaktan dolayı kaygı duyuyor musunuz gibi belirtiler varsa siz duygusal yiyicisinizdir.
Yapılan bir araştırmaya göre insanların kendilerini mutlu hissettiklerinde daha çok et, pizza yediklerini, üzgün hissettiklerinde tatlı, dondurma yediklerini, can sıkıntısı, boşluk duygusu hissettiklerinde de cips gibi yiyeceklere yöneldiklerini ortaya koymuştur.
Duygusal yeme ile nasıl başa çıkarız, bu konuda önerilerim;
Yemek yeme konusunda fazlaca istek duyduğunuzda 15 dk. ara verin, oyalanacak başka şeyler bulun. 15 dk. geçtiği halde halen yemek yeme isteğiniz varsa bir bardak su veya süt içebilirsiniz.
Bu dürtüyle başa çıkmada en önemli nokta; kendini tanımadır. O gün, günün çok mu zor geçti? Kendinde sevgi eksikliği mi hissediyorsun? Kendini mutsuz veya stresli mi hissediyorsun? Yani öncelikle kişi ben ne hissediyorum diye düşünmeli ve stresliyse ılık bir duş alabilir, yürüyüş yapabilir ya da sevdiği kişilerle telefonda konuşabilir.
Aç hissetmediğinizde, yemek yeme telaşına kapıldığınızda abur cubur yerine, daha sağlıklı olan besinlere yönelebilirsiniz.
Yeme günlüğü tutun, her gün yediklerinizi yazın. Bu ne kadar gereksiz abur-cubur yediğinizi fark etmenizi sağlar. Yemek saatleri dışında yedikleriniz duygusal açlığınızı gösterecek.
Çok canınız istiyorsa yiyin, ancak porsiyonu azaltmak şartıyla….
Sağlıklı beslenmeniz duasıyla Allah’a emanet olunuz.
PSİKOTERAPİST KIVANÇ TIĞLI BULUT
Psikolojiyle ilgili diğer paylaşımlarımı Instagram adresimden; (psikologkivancc) takip edebilirsiniz.