Her Şeye Değdi...
Müge AKGÜN
Ocak ayında, Türkiye’nin uluslararası standartlarda ilk restoran değerlendirme sistemi ve gastronomi rehberini ortaya çıkarmaya karar verdiğimizde büyük bir sorumluluk aldığımızın farkındaydık. Ortak akla güvendiğimiz için yola çıkarken hiç tereddüt etmedik. İyi bir iş yaptığımızın bilincindeydik.
Tabii, ince eleyip sık dokumanın bedeli bazen uykusuz geçen geceler, bazen mide ağrılarıyla uyandığımız sabahlar oldu! Ama sonuçta her şeye değdi. Ortaya İncili Gastronomi Rehberi çıktı. Sanıyorum üstlendiğimiz sorumluluğun altından kalktık.
Türkiye’nin dört bir tarafından gelen övgüler ve beğeniler bize cesaret veriyor. Yeme-içme kültürü konusunda yetkin isimlerin, “Zoru başardınız, devam etmelisiniz, hiç bir olumsuz eleştiri sizi yolunuzdan döndürmesin, böylesi bir rehber gerekliydi” yorumları bize doğru yolda olduğumuzu gösteriyor.
Eksiklerimiz mutlaka var. Olmaması imkansız. Onları da gelecek yıllar içinde telafi edip Türkiye’nin daha fazla şehrini, daha fazla yeme-içme mekanını içinde barındıracak bir rehber ortaya çıkartacağız. Hem eksiklerimizi gidereceğiz, hem de varsa hatalarımızı düzelteceğiz. Zaten yapıcı eleştirileriniz de bize ışık tutuyor.
Neyi nasıl yaptık?
Değerlendirmelerin sahip olduğumuz çeşitliliği, değerleri yansıtacak çoğulcu bir yapı tarafından yapıldığı bir sistem kurduk. Danışma kurulu üyeleri, gizli müfettişler ve çalışma grubu oluşturduk. Ardından bir restoranın sahip olması gereken asgari ve azami özellikler belirledik. Bunları ölçümlemek için detaylı sorular ve yoruma açık olmayan cevap sistemi kurguladık.
Kurgulanan sisteme göre ağırlıklı puan ve öncelikli sorular yemek konusuna verildi. Daha sonra sırasıyla ‘servis’, ‘fiyat-kalite dengesi’, ‘dekorasyon’, ‘sunum’ gibi başlıklar geldi. Sonuçta bir inci de alsa, dört inci de alsa malzeme kalitesi, yemeğin lezzeti konusunda güvenilir mekanlar rehbere girdi.
Çoğu farklı özellikleriyle ön plana çıktı. Bu yüzden de bir inci alan yerler arasında ‘lüks bir restoran’ da, ‘ küçük bir esnaf lokantası’ da var. Listemizde yer alan 280 İncili restoranın her biri çok değerli, keşfetmeye değecek yerler. İnci sayısıysa ille de lezzet miktarına tekabül etmiyor. Kaldı ki, kurduğumuz sistemde mekanlar inci aldı şefler değil.
Zaten inciler de değişmez değil, her yıl yenilenecek olan rehberde farklı sonuçlar da çıkabilir. Yapılan değerlendirmeler sonucunda inci sayıları artabilir de eksilebilir de. Biz rehberde var olmanı önemli olduğuna inanıyoruz. Yeme-içme severlere de sektöre de katkıda bulunduğumuzu düşünüyoruz.
Yöntem
İncili Gastronomi Rehberi’nin derecelendirmesi 100’ün üzerinde gizli müfettişin yaptığı değerlendirmelerin sonucunda ortaya çıktı. Onları bizden başka kimse tanımıyor. Meslekleri, eğilimleri, beğenileri birbirinden farklı kişiler. Tek ortak özellikleri yeme-içme işine gönül vermiş olmaları, kaliteyi önemsemeleri. Pek çoğu yaptığı işte başarılı ama çok azı gündelik anlamıyla ünlü diyebileceğimiz insanlardan.
Buna karşın proje ekibi ve Danışma Kurulu Üyeleri’nin adları açık. Onlar da herkesin tanıdığı, bildiği ve tercihlerine güvendiği insanlar. Her biri işinin ehli, sektöre katkısı olmuş ve olmaya devam eden uzmanlar. Onların tercih, değerlendirme ve önerileri sadece bu rehber için değil yeme-içme metaforu ile özetlediğimiz alanın geneli için de önemli.
Amacımız iyileri ortaya çıkarmak olduğu kadar, koyduğumuz kriterlerle vasatı kötüyü de iyinin içine çekmek. Biz ‘böyle rehberlerin bize uymayacağı’, ‘ Türkiye henüz bir değerlendirme sistemine uygun olmadığı’ gibi saptamalara katılmıyoruz. Kendimize de, ülkemize de, rehberin hitap ettiği sektöre de güveniyoruz.
Okuyanlar fark etmiştir, İncili Gastronomi Rehberi’nde sadece tanınmış ve pahalı restoranlar yer almıyor. Bir inci alan çok küçük esnaf lokantaları, balıkçılar, pideciler, dönerciler, İstanbul’un simgesi sokak lezzetleri de var. Rehberde 1-2-3-4 inci alan 280 restoranın yanı sıra 284 lezzet noktası yer alıyor. Yani toplam 564 yeme-içme mekanı var rehberde.
Neden tüm Türkiye değil?
Birkaç okuyucumuzdan neden sadece İstanbul, Bodrum, Çeşme-Alaçatı var diye sordu. Neden tüm Türkiye’yi kapsamadık diye eleştirdi. Çok haklılar, tüm Türkiye’nin restoran ve lezzet noktaları haritasını çıkarmamız gerekiyor. Ama ancak zamanla.
Çünkü biz adil olmak, elimizden geldiğince doğru bir derecelendirme yapmak istiyoruz. Bir yıl içinde böylesine kapsamlı bir çalışmayı gerçekleştirmek imkansızdı. Hedefimiz her yıl rehbere iki ya da üç kent daha eklemek. Bazı yerleri de bölgeler bazında değerlendirme kapsamına almayı planlıyoruz. Desteğinizi ve tabii ki yapıcı eleştirilerinizi bekliyoruz...