Gulaş Sizin Mi Bizim Mi?
Funda KARAYEL
Budapeşte’nin en iyi restoranlarından Knrdy Steak House’un sahibi olan Zoltan Konrady, turistlerin Macaristan’a gulaşı denemek için geldiğini söylüyor.
Budapeşte; tarihiyle ve gezilecek güzel yerleriyle olduğu kadar lezzetli yemekleriyle de çok ünlü. Macarların kendilerine has lezzetlerini, Budapeşte'nin en iyi restoranlarından Knrdy Steak House'un sahibi olan Zoltan Konrady ve şef Daniel Varga ile konuştuk...
- Macar yeme-içme kültürü hakkında neler söyleyebilirsiniz, öne çıkan en meşhur yemekler hangileri?
- Zoltan Konrady: Macar mutfağı çok lezzetlidir. Bizim restoranımız, et ağırlıklı ve Macar lezzetlerine yer verdik. Özellikle Gulaş'ımız çok iyi.
- Daniel Varga: Bence herkesin damak zevkine hitap ediyor. Hitap etmeseydi o kadar insan şehre yemek için gelmezdi.
- Gulaş'ın tarihiyle ilgili çeşitli rivayetler var, hangisi doğru? Benim bildiğim, Osmanlı ordusu Viyana'yı kuşatıp uzun süre bu kuşatmayı sürdürdüğünde, Yeniçeriler'e bir tür tas kebabı yapılıp sunuluyormuş.
Kuşatma süresinde Macarlar bu yemeği görüp nasıl yapıldığını öğrenmişler. O zamanlar yeniçeri karavanası olan bu yemeğe kul aşı deniliyormuş. Macarlar, çok sevdikleri bu yemeğin adını kul aşından gulaşa çevirerek, o günden bu yana afiyetle tüketiyorlarmış. Şimdi Gulaş sizin mi, bizim mi?
- Z.K.: (Gülüyor) Çok güzel anlattın ama kusura bakma, Gulaş bizim.
- D.V.: Gulaş bizim! Sizde de benzer bir şeyler vardır. Mesela bizim pirinç ve sütle yapılan bir tatlımız var; sizde de var bundan, çok benziyor.
- Aaa sütlaç benzemiyor, o da bizim!
Şaka bir yana gerçekten Gulaş sizin mi, bizim hiç mi payımız yok?
- Z.K.: (Gülüyor) Tamam, sizden gelmiş olabilir. Bilmiyorum, zaten birçok şey sizden geliyor genelde. İki tür Gulaş var; biri çorba, biri yemek. İyi Gulaş, Macar biberiyle yapılır. Macaristan'ın geleneksel yemeğidir. Bizim tatlılarımız hafif; hepsi dondurmayla servis ediliyor. Çikolatalı çok güzel tatlılarımız, sorbelerimiz var.
- D.V.: Gulaş bizim, sütlaç sizin; bizim tatlımız biraz farklı. (Gülüyor)
- En çok hangi ülkenin insanı Macar yemeklerini seviyor?
Z.K.: Çok güzel ama zor bir soru bu.
Bütün turistlerin Gulaş'ı çok sevdiğini söyleyebilirim. Hatta bazılarının Gulaş'ı içmek için geldiklerini duyuyoruz. Özellikle İtalyanlar'ın çok tükettiğini söyleyebilirim.
D.V.: İtalyanlar ve Amerikalılar Gulaş'ı, Türkler etli sulu yemekleri, Almanlar Chicken Paprika'yı, Hintliler ise sosisi çok seviyor.
- Sizin restoranınızda en çok ilgi gören yemekler hangileri, gelecek olan kişilere hangi yemeği yemelerini önerirsiniz?
Z.K.: Etlerimiz çok başarılı. Başlangıçla başladıktan sonra mutlaka hamburgeri ve etleri denemeliler.
D.V.: Etlerimiz çok başarılı. Öğlen yemeklerimiz de çok iyi. Tatlılarımızı mutlaka denesinler, hatta bir tanesinin tarifini de vereceğim size; çok kolay, kendileri de yapabilirler.
- Mönüdeki en pahalı yemek hangisi?
Z.K.: Japon Wagyu eti biraz pahalı ama farklı, çok başka bir lezzet.
- Siz, Macar yemeklerinden en çok hangisini seviyorsunuz?
Z.K.: Chicken Paprika'yı çok seviyorum.
D.V.: Ben Gulaş'ı.
- İlk yemek hikayenizi hatırlıyor musunuz?
- Z.K.: İlk yemek hikayemi hatırlamıyorum ama isterseniz ilk et deneyimimi anlatabilirim. 1993'te Meksika'da ilk et deneyimimi yaşadım ve benim için inanılmazdı.
Meksika'da olduğum sürece her gün yedim.
1997'de Brooklyn'de bir et yemiştim; onu da unutamıyorum.
Daniel Varga'dan pratik tatlı tarif
Gateau marcel
Malzemeler:
240 gr. çikolata
240 gr. margarin
240 gr. şeker
10 adet yumurta Yapılışı: Çikolata ve margarini 40 derecede eritin. Bir yerde şeker ve yumurtayı çırpın. İyice köpürdükten sonra çikolatayla birleştirilip servis edin.
GULAŞ TARİFİ
Malzemeler:
3 orta boy soğan
Zeytinyağı
1 kg. et
Macar kırmızı biberi
1 çorba kaşığı un
2 adet domates
Not: Karabiber ve sarımsak kullanmıyorum Yapılışı: Etleri yarım litre sıcak su ile haşladıktan sonra, soğanlarla beraber kavurun. Diğer tüm malzemeleri ekledikten sonra üçdört su bardağı sıcak su dökün ve 15 dakika kaynatın.
'Nusret'i Beğenmedim'
- İstanbul'a ilk gelişiniz mi, Türk yemekleri hakkında ne düşünüyorsunuz?
- Z.K.: İstanbul'a ilk defa geldim. Türk yemekleri gerçekten çok güzel; özellikle döner ve kebaplar. Belki burada da bir restoran açarız, kim bilir. Dün akşam Nusret'e gittik; saat 9'a rezervasyon yaptırmıştık, 11'de masaya oturabildik. İnanılmaz bir kalabalık vardı. Bir iş yeri için kontrol edilemez bir haldi. Çok turist vardı ama daha çok insanlar fotoğraf çekmek için gelmişlerdi.
- Nasıl buldunuz Nusret'in etlerini?
- Z.K.: Bifteğini sevmedim ama kuzu eti güzeldi. Etlerin pişirilmesiyle ilgili bir sıkıntı var. Ayrıca etiniz iyiyse üzerine sos ya da fazla tereyağ eklemezsiniz; gerek yoktur çünkü et iyidir.
O etleri test ettikten sonra kendi etlerimle gurur duydum.
Budape Şte'nin En İyi Lezzet Durakları
Macaristan'ın başkenti Budapeşte'de lezzet turu yapmak için birçok nedeniniz var. Neden mi? Çünkü mutfağı, Osmanlı mutfağından izler taşıyor. Tarih boyunca Osmanlı, Rus ve Alman yemek kültüründen etkilenmiş Macar mutfağı; baharatlı ve bol aromalı tariflerden oluşuyor. Budapeşte'de ilk denemeniz gerekenler; Gulaş (goulash) ve Langos. Gulaş, etli ve sebzeli bir tür doyurucu çorba.
Langos ise pişiyle aynı. Macar sosisi ve salamı da turistler tarafından büyük beğeniyle tüketiliyor. İşte Budapeşte'de tadılmadan dönülmemesi gereken lezzetler...
LANGOS: Budapeşte'de mutlaka ama mutlaka tadılması gereken sokak lezzetinin adı Langos. Alt kısmı pizza şeklinde olan Langos; üzerine kaşar, salam, domates ve isteğe göre sarımsak sosu eklenerek servis ediliyor. Langos'un üzerine eklenen sarımsak sosunun Macar mutfağına özel olduğunu hatırlatmakta fayda var.
GULAŞ: Gulaş için For Sale Pub ve Evidens Bistro'ya gidin. For Sale Pub'ta porsiyonlar oldukça büyük; bir Gulaş'ı burada rahatlıkla iki kişi içebilirsiniz . Evidens Bistro'nun atmosferinde Gulaş içip mutlaka Chicken Paprika denemelisiniz.
LOCAL KORNER: Budapeşte'nin en lezzetli ve ilginç pizzalarını tatmak istiyorsanız, Local Korner ilk gitmeniz gereken yer.
TÖLTÖ Macar sosisinin en lezzetlisini, yemek saatlerinde aşırı kalabalık olan küçük şirin mekan Töltö'de yiyebilirsiniz.
En İyi Kafeler
Dünyanın en güzel kafeleri listesinde ilk sırada Budapeşte'den bir isim var: New York Cafe. Büyük Budapeşte Oteli'nin bir kısmının çekildiği New York Cafe'ye, yalnızca tasarımını görmek için girip çıkanlar bile var. İç ve dış tasarımının ihtişamı gerçekten görülmeye değer. New York Cafe'nin yanı sıra Cafe Gerbaud ve Central Cafe de Budapeşte'nin en iyi kafeleri arasında. Ziyaret etmeden dönülmemesi gereken yerler listenize mutlaka ekleyin.
Chelın Yıldız Lı Restoranları Keşfedin
Budapeşte'den, Michelin yıldızlı şeflerin hazırladığı bir akşam yemeği yemeden dönmemelisiniz. Prag, komünizm sonrası yeniden yapılanan Avrupa şehirleri arasında ilk kez Michelin yıldızına layık görülen bir restoran açtığında, Budapeşteliler biraz sinirlenmişti. İki yıl sonra Budapeşteliler, Onyx Restaurant ile Prag'ın öne geçti. Michelin yıldızlı restoranlardan Costes, Costes Downtown, Onyx, Borkonyha ve Tanti arasından en çok ziyaret edilen; bu hikayeden dolayı olsa gerek Onyx. Yolunuz düşerse Marmelat ve kolache ile servis edilen kaz ciğerini mutlaka denemelisiniz.
Budape Şte'de Gece Hayatı
Gece hayatını seviyorsanız, Macaristan'ın başkenti Budapeşte'nin eğlence anlayışına bayılacaksınız. İşte; her eğlence tarzına, zevkine ve bütçeye uygun alternatifler sunan Budapeşte'nin en iyi eğlence mekanı seçenekleri...
Szimpla Kert: Ortası avlu olan, etrafı yenilenmemiş binalarla çevrili 'ruin' (yıkıntı) barlar, Budapeşte'nin gözdesi.
Ruin pub'lar içinde en popüler olanı, Szimpla Kert. Özellikle gençliğin en uğrak yeri.
Stu dio-Ulti mate Club: Elektronik müzik sevenler için ideal. Studio Ultimate; sabaha kadar hiç durmadan dans edebileceğiniz, Budapeşte'nin en görkemli kulübü.
Instant : Gençlerin en çok tercih ettiği mekan. Instant'ın en güzel özelliği; çok fazla odadan oluşuyor olması ve giriş ücretinin bulunmaması. Giriş katı pub mantığında; sadece sandalyelerden oluşuyor, arkadaşlarınızla oturup konuşabileceğiniz şekilde tasarlanmış. Alt katta iki oda bulunuyor.
Üst katta ise koridorlardan ulaşabileceğiniz dört oda var. Bu odaların birisinde sandalye ve masalar var. Müzikten sıkılanlar için dinlenme ve soluklanma yeri diyebiliriz. Diğer odalar ise müzik tarzına göre kulübe çevrilmiş. R&B müzikler farklı bir odada, pop müzikler farklı odada…
Ötkert : Ötkert, Budapeşte'nin en bilinen gece kulübü.
Diğerlerine göre biraz daha lüks. Meşhur Bazilika Kilisesi'nin hemen karşı sokağında bulunuyor. Özellikle cuma günleri çok hareketli. Giriş ücretini sadece erkekler ödüyor; kadınlara giriş ücretsiz.
Doboz: Retro bir mekan. İçeri giriş ücretsiz. Kimsenin kimseyle ilgilenmediği, rahatça eğlenebileceğiniz bir yer. Gitmeden önce mekanı araştırmanızı tavsiye ederiz, çünkü bazı günler kıyafete göre içeri almama gibi prosedürleri olabiliyor.