Acı Nedir? İnsanlar "Acı" Yemekten Neden Hoşlanıyor?
Nasıl oldu da yeryüzünde acı yiyen ve bundan zevk alan tek canlı olduk?
İnsanlığın acı merakı M.Ö. 6000’lere kadar gidiyor. Zaten bu durumda başka canlı da yok. Azteklerin acıyı hastalıkların tedavisinde ve düşmanı püskürtmek için kullandığı söyleniyor. Soframızdaki kırmızı biberin ataları, Latince adı “Capsicum Frutescens” olan bitkiden geliyor.
Türk
aşçı haberleri ve
mutfak haberleri olarak Türk mutfağı yemek arşivimizde yapmış olduğumuz araştırmalara göre;
*** Acı biber insana ne yapar?
Acı biberin özü olan ''capsaicin'' beynin endorfin salgılamasına yol açar. Bunlar doğal ağrı kesicilerdir ve vücutta bir mutluluk-iyilik halinin oluşmasını sağlarlar. Sinirlerin yumuşaması ile salgılanan endorfin vücutta ağrı kesici etki yapar.
*** Acı biber cinsel gücü artırır mı?
Acı ve ateşli olan biberde kapsaisin adında bir enzim bulunmaktadır. Bu özel enzimin kan dolaşımını artırıcı etkisi bulunuyor. Bu da libidonuzu yükseltmenize yardımcı olabilir.
Acı kırmızı biber hepimizin bildiği gibi çok yenildiğinde bazı yan etkilere yol açabilmektedir. Mide, bağırsak ve basura zararlıdır. Genellikle tüm acı bitkilerde bunlar görülür. Bir de karaciğer yetmezliği olanların acı kırmızı biber tüketmesi önerilmez, zararlıdır.
*** Acı biberi acı yapan şey nedir?
Haricen kullanılan bir analjeziktir olan Kapsaisin, Capsicum sp.nin olgun kuru meyvelerinde bulunur ve etkindir. Ayrıca acı kırmızı bibere keskin yakıcı tadı veren asıl maddedir.
*** Acı biber spermi etkiler mi?
Kırmız biber içeriğine bulunan A vitamini sayesinde sperm hücresinin korunmasına yardımcı olur. Araştırmalar A vitamini eksikliğinin düşük sperm motilitesi ve doğurganlık sorunlarıyla ilişkilendirilmiştir. A vitamini eksiklğini karşılamak için yemeklerinize, salatalarınıza bol miktarda kırmızı biber ekleyin.
*** Acı hangi hastalıklara iyi gelir?
Acı biberden gelen acının genel olarak içeriğinde beta karoten, C vitamini ve antioksidanlar yer almaktadır.
Acı Neye İyi Gelir? ...
Acının Faydaları Nelerdir? ...
Gribe Karşı Korur. ...
Ağrıları Azaltır. ...
Kolesterolü Düşürür. ...
Kalp Krizi Durumunu Azaltır. ...
Ülseri Önler. ...
Zayıflamaya Yardımcı Olur.
*** Acı yedikten sonra su içilir mi?
Yaşam kaynağı olan su, insan vücudu için son derece önemli. Ancak suyun da doğru zamanda içilmesi gerek. Uzmanlar su içmenin kurallarını şöyle sıralıyor: "Banyodan sonra su, içilirse organlar yaşlanır. Acı yedikten sonra içilirse reflü, gastrit ve bağırsak rahatsızlığına yol açar.
Acı biberi Amerika’dan Avrupa’ya taşıyan Kristof Kolomb. İspanya Kraliçesi için gittiği Güney Amerika’nın Karayip Adaları’nda biberi keşfeden ve 1400’lü yılların sonlarında Avrupa’ya götüren Kristof Kolomb’dan sonra biberin Avrupa’dan dünyaya yayılmasında Portekizlilerin payı büyük.
Biber Portekizlilerin gemileriyle Batı Afrika ve Hindistan’a, oradan da Orta Asya üzerinden ya da gemilerle Güney Afrika’yı aşarak yeniden Avrupa’ya ulaşıyor. Ve özetle 16. yüzyıl sonlarında dünyayı fethediyor.
*** Acı yerken vücutta neler oluyor?
Acı tutkumuzun ardındaki sebeplere geçmeden, acıyı ağzımıza attığımız andan itibaren bünyemizde neler olduğuna bakalım... Tatlı ve tuzluların tadını dilimizin uç kısmı hemen algılayabiliyorken, acıyı algılayan dil reseptörleri gırtlağa yakın bir bölgede.
Bu nedenle yediğimizin ne kadar acı olduğunu biraz geç fark ediyoruz, bazen iş işten geçmiş oluyor. Uzmanlar, acı biber yediğimizde bünyemizdeki reaksiyonların gerçek bir yanmayla benzer olduğunu söylüyor. ,
Yani yanmanın kaynağı ister ısıya, ister kimyasala, isterse bir bibere bağlı olsun, metabolizmanın tek bir hedefi var: Yanmayı durdurmak. Yakıcı kimyasal maddeler yutarken devreye giren vücut reaksiyonları, biberdeki kapsaisin moleküllerine karşı da gösteriliyor.
Ağzınızda başlayan yanma hissini algılayan nöronlar alarma geçiyor, acıya sebep olan şeyin ayrımını yapmadan aynı reaksiyonu veriyor. Önce ter atarak vücut kendini serinletmeye çalışılıyor.
Acıyı algılayan sinir hücrelerimizin salgıladığı maddeler damarlarımızı genişletiyor ve sorunlu yerin onarılması için daha fazla kan akışı sağlıyor. Biber midede krampları da tetikliyor. Siz de bu evreye geldiyseniz işin uzmanlarından bir tüyo: Soğuk süt acıyı kısa sürede maskeliyor.
*** Peki acıdan neden zevk alıyoruz?
Yüzyıllarca hastalıklara şifa olacağı umuduyla tedavi amaçlı kullanılan biber için New Mexico Üniversitesi’nden Paul Bosland şöyle diyor: “İnsanoğlu dünyanın batısına 20 bin yıl önce yerleştiğinden beri kendisine acı veren bu bitkiyle haşır neşir oldu.”
*** Acı ve zevk
Acı biberin insanlar tarafından neden sevildiğini 45 yıl araştıran ABD’li psikolog Profesör Paul Rozin, bunu acı ve zevk eşiğinin beyinde algılanmasına bağlıyor. Prof. Rozin, önce hayvanlar üzerinde başladığı deneyde hayvanların acı sevmediğini ancak yiyebildiklerini ortaya koydu.
İnsanların acı yemesini paraşütle atlamaya, korku filmi izlemeye benzeten profesör,
baharat çeşitlerinden acı biber yemek ile zevk arasındaki bağlantının insan biyolojisinin kökeninde yer alan, bir nevi mazoşizm olduğunu, insanların risk almaksızın acı çekmeyi sevdiğini söylüyor. “Bu, lunaparktaki korkuya benzer.
Ürkeriz ama aslında büyük bir tehlikede olmadığımızı biliriz” diyor. Yani zararın geçici olduğunu bilirsek, zorlukları tecrübe etmeyi istiyoruz. Bu bir tür tatbikat, “Öldürmeyen şey güçlendirir” durumu yani.
*** Acı Yemek İnsanı Mutlu ediyormu?
Acı biberin beynimize sinyal göndermesini sağlayan kapsaisin maddesi, beynimizdeki acı reseptörlerinin uyarılmasına ve beynimizin ısınmasına yol açıyor. Bu etki sonrası reseptörler zamanla cevap vermeyi bırakarak, yerini
bağışıklık sistemimizde endorfin hormonu salgılamaya bırakıyor.
Bu da mutluluk ve zindelik hissi verip zamanla acıyı bloke ediyor, başımız beladan kurtuluyor. Dahası, acıya karşı salgılanan adrenalin de kişinin nabzını hızlandırarak olaya heyecan ve dinamizm katıyor.
*** Acı Yemek Statü sembolümü?
Acı yiyerek karizmaya sahip olunabileceğini düşünenler de var. Öyle ki Pennsylvania Üniversitesi’nden Doç. Dr. John Hayes, acı yiyebilmenin bir sosyal statü sembolü olduğuna inanıyor. Ancak bu statü erkekler için geçerli. Çok acı biber yiyebilen bir erkekseniz, yiyemeyen rakiplerinize göre kadınlara karşı bile avantajlıymışsınız. Yok artık!
*** Acı Yemek Ömrü uzatıyormu?
Oxford Üniversitesi, Harvard Üniversitesi ve Çin Tıp Bilimleri Akademisi’nin (Daha ne olsun!) ortak araştırmasına göre, düzenli acı yiyenlerde kanser, kalp ve solunum rahatsızlıkları ve ölüm riskleri azalabiliyor.
*** Acı Yemek Kanserle savaşıyormu?
Nottingham Üniversitesi araştırması, acı biberdeki kapsaisin maddesinin hücrelerde ısı üretme görevini üstlenen mitokondriye etki ederek kanser hücrelerinin ölümünü tetiklediğini ortaya koydu. Araştırmaya göre kapsaisin içindeki moleküller, kanser hücrelerinde bulunan proteinlerin gelişimine engel oluyor. Vaniloid molekülleri bu işlem sırasında etrafta bulunan sağlıklı hücrelere de zarar vermiyor.
*** Acı Yemek Afrodizyakmı?
Acı, afrodizyak etkiye de sahip. Acı yemek kan dolaşımı ve kalp atışını hızlandırdığından bunun cinsel performansı artırdığı ve cinsel dürtüyü artırmak için sinir uçlarını uyardığı düşünülüyor.
*** Acı Yemek Zayıflatıyormu?
Uzmanlar, acının metabolizmayı hızlandırması sayesinde kilo vermeye de yardımcı olduğunu söylüyor.