Mazot Olmuş 10 Lira...
Şef "Ali Osman Yetik"
Bu yazımda sizlere mutfaktaki organik atıklardan nasıl faydalanabiliriz çöpe giden atıkları aslında nasıl katma değeri olan ürünlere çevirebiliriz bunlardan bahsedeceğim. Başlık ne alaka dediğinizi duyar gibiyim. Oraya geleceğiz.
Kompost;
En çok israf edilen ürünlerin başında organik atıklar geliyor haydi bunları gübreye dönüştürelim kompost yapmak zor ve uğraştırıcı gibi görünse de aslında çok basit bir işlem. Kompost işlemi temel olarak gıda atıklarının çürütülmesi ile elde edilir.
Kaliteli bir kompost için üçte bir oranında azot ve üçte iki oranında karbon a ihtiyacımız var, yeşil meyve sebze atıkları azot bakımından zengindir. Kahverengi renkli kuru yaprak, talaş, ağaç kabuğu, saman, karton gibi şeyleri ise karbon kaynağı olarak kullanabiliriz.
Karışıma yumurta kabuklarını eklemeyi ihmal etmeyin bitkileriniz için harika bir kalsiyum kaynağıdır. Karışımı hazırlayıp çürümeye bırakıyoruz. Kuru gibi duruyorsa biraz su ekleyip çürüme işlemini hızlandırabilirsiniz.
Sağlıklı bir komposta dokunduğunuzda ılık olmalıdır ısı vermeyi bırakıp hoş bir koku almaya başladığında hazır hale geldi demektir.
Biyodizel;
Gelelim yazımın başlığına mazota alternatif olarak mutfaktaki atık yağlardan kendi biyodizel yakıtınızı yapabilirsiniz.
Ayçiçek, soya, mısır gibi bitkisel yağlar başta olmak üzere hayvansal yağlar da biyodizel yapımında kullanılabilir. Yapmamız gereken yağımızı alkol ile (etanol veya metanol) tepkimeye sokup gliserin i ayrıştırmak bu işlem sonucunda iki ürün elde edeceğiz metil ester ( biyodizel) ve gliserin. Gliserin kısmını ayrıca sabun yapımında kullanabilirsiniz.
Garum;
Balık bağırsak ve iç organlarından litresi bin TL değerinde bir sos elde edebileceğinizi söylesem ne dersiniz? Ülkemizde pek değeri bilinmese de Asya ve Avrupa ülkelerinde çok değerli bir sos Garum.
Kısaca balık atıklarının tuzlanarak fermentasyon ve otoliz süreci sonrası süzülerek elde edilen kehribar renkli harika bir sos.
Sizleri bu sos uğruna Latince öğrenmiş bir şef ile tanıştırmak istiyorum. Umut Ulaş kendisi 4 yıl boyunca bu çeşni ile uğraşmış konu ile ilgili kitapların dışında arkeolojik araştırmalar yapmış genç bir yetenek. Bu konu üzerine çalışmak isteyenler kendisinin yazılarını okuyabilirler.
Not;
Yazdığım tavsiyelerin detaylarına girmek bu köşe yazımda mümkün değil, kapsamlı araştırma yapmadan denemeyiniz.