Türkiyede Yetişen Karpuz Çeşitleri Nelerdir?
Karpuz nedir? Karpuz çeşitleri nelerdir? Karpuz çeşitlerinin özellikleri, Karpuzun yetiştirilmesi, hakkında bilgiler... Karpuz; Kavunun hemen arkasından yetişen ve mevsiminde sofralarımızdan eksik olmayan karpuz, kabakgiller familyasından senelik bitkidir.
Yeni Dünya Karpuzu.
— Bursa, Tekirdağ illerinde çok yetiştirilir, yuvarlak, kabuğu açık yeşil, uzunluğuna çok hafif çizgilidir. Eti kan kırmızısı renginde olup sulu ve çok şekerlidir.
Yeni Hayat Karpuzu:
Bursa, Tekirdağ şehirlerinde çok fazla miktarda yetiştirilir, yuvarlak, kabuğu açık yeşil, uzunluğuna çok fazla miktarda hafif çizgilidir. Eti kan kırmızısı renginde olup sulu ve çok fazla miktarda şekerlidir. En sıkı karpuzlardandır.
Tekirdağ Karpuzu;
— Kabuğu boz renkte, çok ince, gevrek, sulu ve tatlıdır. Eti kırmızıdır. Yeni dünya karpuzu bu karpuzu bastırmış olduğundan şimdi ekilmemektedir.
Alacalı Karpuz;
— Etinin rengi pembemsi, şekli yuvarlak olup beyzi alaca ve uzun çeşitleri vardır. En çok Bursa, Balıkesir, Tekirdağ ve Çorlu’da ekilir. Kabuğu yeşil fon üzerine koyu yeşile muntazam lekelidir. Çekirdekleri karadır. Türk Aşçı Haberleri Sulu, tatlı ve gevrektir, eti pembe kırmızıdır.
Diyarbakır Karpuzu;
— Çok meşhur olan bu karpuz hemen hemen yalnız Diyarbakır’da ekilmektedir. Birkaç çeşidi vardır. Posalı, kalın kabuklu ise de lezzeti tatlıdır. Çekirdeği siyah ve ufaktır. Dicle nehri kenarında, bol güvercin gübresiyle beslenen bölgelerdeki bir çeşidi 60 kiloya kadar ağırlıkta meyva verir.
Gülle Karpuzu;
— Makbul, kışlık karpuzdur. Yuvarlak, koyu yeşil kabuklu, kırmızı etli, çok tatlıdır; geç yetişir, çekirdeği siyahtır.
Crimson Sweet Karpuzu
Türkiyede en yaygın karpuz çeşitidir. Kabuğu açık yeşil üzerine koyu yeşil şeritlidir. Meyve şekli yuvarlak ve normal şartlarda 8 - 10 kg. ağırlığındadır. (Özel isteğe göre 3 kg + da sunulması mümkündür). Meyve eti parlak kırmızı, tatlı, gevrek ve lezzetlidir.
Sezon
Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos / Eylül
Paladine Karpuzu
En uzun karpuzdur. Boyu çapının ortalama olarak 3 katı olan bir cinstir. Türkiye de yetişen karpuzlar arasında En sulu olan çeşit olmakla birlikte çok da tatlıdır. Ortalama ağırlığı 5- 12 kg arasında..
Sezon
Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos / Eylül
Tayt Karpuzu
Türkiyede crimsondan sonra en yaygın cinstir. Crimson'a göre daha oval ve yayvan bir şekle sahiptir. Ortalama ağırlığı 5-12 kg arasında değişmektedir. Çekirdekli ve oldukça lezzetli olan bu çeşit de isteğe göre farklı bir çok şekilde ambalajlanmaya müsaittir.
Sezon
Mayıs / Haziran / Temmuz / Ağustos / Eylül
Syngenta yeni karpuz çeşidi Mirsini’yi Adana’da gerçekleştirdiği tarla gününde iş ortaklarıyla tanıştırdı. Entegre üreticiler, bayiler, fidelikler ve tüccarların katıldığı tarla gününde Syngenta’nın özellikle iç kalitesi ve tadı ile fark oluşturacak yeni karpuz çeşidi tanıltıldı. Syngenta, pazarda önemli yeri olan Crimson Tide’ın arkasından, karpuz portföyüne kattığı yeni çeşidi Mirsini’yi tanıtmak Türk Aşçı Haberleri için 09.06.2015 tarihinde Adana, Havutlu köyünde tarla günü düzenledi. Yaklaşık 100 davetlinin katıldığı, Pazarlama, Teknik ve Güney Bölge Satış ekibi liderliğinde organize edilen tarla gününde Syngenta’nın karpuz ile ilgili en önemli iş ortakları yer aldı.
Karpuz Nerelerde Yetiştirilir? Karpuz Nasıl Yetiştirilir;
Karpuz alüvyonlu toprakta, nehir, çay, dere yataklarında, alüvyonlu topraklarda randımanlı olabilir, lezzetli mahsul verir.Tohumları ocakta ya da çukurlara ekilir. Açılan çukurlara 4-5 çekirdek konur; 2-3 yaprak olunca en kuvvetlisi bırakılarak diğerleri sökülür. Tipik şeklinde büyüme boyunca 2, üç çapa arzu eder. Ardından boğaz doldurulur. Çapalama bitkinin otlardan temizlenmesine yol açtığı benzeri rutubetin kaçmasına da mani olabilir.
Havalar çok fazla miktarda sıcak olan gider ve toprak çok fazla miktarda kuru olursa tarlayı sulamak gerekebilir, fakat gene de meyve büyümeden öncesinde su verilmez. Esasen çiçek açıp da meyveler olgunlaşmadan öncesinde karpuz tarlasına girmek gerçek değildir. Türk Aşçı Haberleri Karpuzun meydana geldiğini tanımlamak amaçlı birtakım noktalara dikkat edilir. Kabuğu parlaklaşırsa, üzerine vurulunca tok bir ses çıkarsa, meyve sapının dalla birleştiği noktadaki bir çift yaprak kurumuş olursa, karpuzun sapı kurumaya surat tutmuş, üst kısmındaki kıllar dökülmüşse karpuz olmuş demektir.
Bostanda çok fazla miktarda olan karpuz, geçer, içi boşalır. Bu benzeri karpuzlar kıymetten düşer. Boşalma fazla miktarda olmuşsa karpuzun içi çürür. Tasaco 501 F1 karpuz versiyonu bizzat gurubunda ( hafif oval ) en erkenci karpuz meydana geldiğini 2014 sezonlarında da kanıtladı. 25 Mart tarihli gözlemlerde aşağı yukarı 4-5 kg ağırlığa erişen meyveleri ile Antalya haline önce girecek Türk malı karpuz 501 F1 şeklinde düşünülüyor.
Antalya, Manavgat, Serik, kısmında karpuz imalatı mahaline getiren üreticilerin dile getirdiği en mühim husus ''bu güne denli bu gibi erkenciliğe sahip, erken dönemde, sıcak olan olmayan havada meydana gelen koşullarında çiçek tutma ve buna bağlı olarak döl tutma problemi olmamış bir tür dikmekten'' duydukları memnuniyet olmuştur.
Gelecek dönemlere damgasını vuracak meydana gelen 501 F1 Türkiye'nin her kısmında geçen seneki performanslarına ve bu yıl gösterilen ilgiye bakılarak uzunca seneler üreticilerimizin beğenisini kazanacaktır. Bunun yakınında özlenen karpuz tadını da tüketiciye eriştiren 501 F1, raf geçerliliği, meyve etinin lifsiz olması, çekirdek evinde boşluk yapmaması birbirinden ayrıdır.
Karpuz Nereden Geldi? Karpuzun Tarihi Nedir?
Karpuz, Güney Afrika'ya özgü asma benzeri bir çiçekli bitkide yetişen bir meyvedir. Kökleri başlangıçta kazık kök olup daha sonra saçak kök şeklinde olan, gövdesi tüylü ve 3-4 metre uzayabilen serinletici bir yaz sebzesidir. Çoğu insanın bir meyve olarak Türk Aşçı Haberleri bilmesine rağmen, meyvesi yenen bir sebzedir. Tek yıllık otsu bir bitkidir. Mısır’ın Nil Nehri Vadisi’nde ve nihayetinde Çin’de yaklaşık 1000 yıl önce ekilmiştir. Kalori hesabı yaparken en çok araştırılan yiyeceklerden biri de karpuzdur. İşte karpuzun besin değerleri ve kalorisi…
Karpuz Kaç Kaloridir:
100 gram karpuz yaklaşık 30 kaloridir.
Karpuzun Besin Değerleri
100 gram karpuz yaklaşık olarak aşağıdakileri içerir:
Su: 91,45 g
Enerji: 30 Kcal
Karbonhidratlar: 7.6 g
Protein: 0.6 g
Toplam yağ: 0,15 g
Kolesterol: 0 mg
Diyet lifi: 0,4 g
Folat: 3 µg
Niasin: 0.178 mg
Pantotenik asit: 0.221 mg
Piridoksin: 0,045 mg
Tiamin: 0,033 mg
A vitamini: 569 IU
C vitamini: 8,1 mg
E vitamini: 0.05 mg
B6 Vitamini: 0,1 mg
Sodyum: 1 mg
Potasyum: 112 mg
Kalsiyum: 7 mg
Bakır: 42 µg
Demir: 0,24 mg
Magnezyum: 10 mg
Manganez: 0,038 mg
Çinko: 0.10 mg
Karoten-alfa: 303 µg
Kripto-ksantin-beta: 78 µg
Lutein-zeaksantin: 8 µg
Likopen: 4532 µg
Sitrülin: 250 mg
Karpuzun faydaları nelerdir?
Karpuz faydalarında Su İhtiyacınızı Giderir
Su içmek vücudunuzu nemli tutmak için önemli bir yoldur.
Ancak, su içeriği yüksek olan yiyecekleri yemek de yardımcı olabilir. İlginçtir karpuzun %92’si sudur.
Dahası, yüksek su içeriği meyve ve sebzelerin sizin tok hissetmenize yardımcı olmasının nedenlerinden biridir.
Su ve lif kombinasyonu, fazla kalori içermeyen iyi miktarda yiyecek yemeniz anlamına gelir.
Karpuz yüksek su içeriğine sahiptir. Bu karpuzu nemlendirici yapar ve tok hissetmenize yardımcı olur.
Karpuz faydalarında Besinler ve Faydalı Bitki Bileşikleri İçerir
Meyveler arasında karpuz kalori açısından en düşük Türk Aşçı Haberleri olanlardan biridir 100 gram başına sadece 30 kalorisi vardır. Çilek gibi az şekerli meyvelerden bile daha düşüktür.
100 gram karpuzda, bu vitaminler ve mineraller de dahil olmak üzere başka birçok besin içerir:
C Vitamini: Günlük ihtiyacınızın %16’sını karşılar.
A Vitamini: Günlük ihtiyacınızın %11’ini karşılar.
Potasyum: Günlük ihtiyacınızın %3’ünü karşılar.
Magnezyum: Günlük ihtiyacınızın %2,50’sini karşılar.
B1, B5(pantotenik asit) Vitaminleri: Günlük ihtiyacınızın %2’sini karşılar.
Karpuz, beta-karoten ve likopen dahil olmak üzere karotenoidlerde de yüksektir. Ayrıca, önemli bir amino asit olan sitrüline sahiptir.
İşte Karpuzun En Önemli Antioksidanlarına Genel Bir Bakış:
C Vitamini
C vitamini, serbest radikallerin hücre hasarını önlemeye yardımcı olan bir antioksidandır.
Karotenoidler
Karotenoidler, vücudunuzun A vitaminine dönüştürdüğü alfa-karoten ve beta-karoten içeren bir bitki bileşikleri sınıfıdır.
Likopen
Likopen, A vitamini olarak değişmeyen bir karotenoid türüdür. Bu güçlü antioksidan, domates ve karpuz gibi gıdalara kırmızı bir renk verir ve birçok sağlık yararına bağlıdır.
Cucurbitacin E
Cucurbitacin E, antioksidan ve iltihap karşıtı etkileri olan bir bitki bileşiğidir. Bir karpuzun akrabası olan acı kavun daha da fazla Cucurbatin E içerir.
Karpuz bazı besinlerde özellikle de karotenoidler, C vitamini ve cucurbitacin E açısıdan zengin, düşük kalorili bir meyvedir.
Karpuz faydalarında Kanseri Önlemeye Yardımcı Olabilecek Bileşikler İçerir....
Araştırmacılar karpuzda antikanser etkileri nedeniyle likopen ve diğer bireysel bitki bileşikleri üzerinde çalıştılar .
Likopen tüketimi, bazı kanser türlerinde daha düşük bir risk ile ilişkilendirilse de, çalışma sonuçları karışıktır. Şimdiye kadarki en güçlü bağlantı, likopen ve sindirim sistemi kanserleri arasında gözüküyor.
Hücre bölünmesinde yer alan bir protein olan insülin benzeri büyüme faktörünü (IGF) düşürerek kanser riskini azalttığı görülmektedir. Yüksek IGF seviyeleri kansere bağlıdır.
Ek olarak, cucurbitacin E, tümör büyümesini önleme kabiliyeti bakımından araştırılmıştır .
Çalışma sonuçları karışık olmasına rağmen, cucurbitacin E ve likopen gibi karpuzda bulunan bazı bileşiklerin, kanseri önleme potansiyelleri için çalışılmıştır.
Karpuz faydalarında Kalp Sağlığını Artırabilir
Kalp hastalığı dünya çapında bir numaralı ölüm nedenidir.
Diyet dahil olmak üzere yaşam tarzı faktörleri, kan basıncı ve kolesterol seviyelerini azaltarak kalp krizi ve felç riskinizi düşürebilir.
Karpuzdaki bazı besinlerin kalp sağlığı için özel yararları vardır.
Çalışmalar, likopenin kolesterol ve kan basıncını düşürmeye yardımcı olabileceğini göstermektedir. Ayrıca, kolesterolün oksidatif hasarını önlemeye yardımcı olabilir.
Obez, menopoz sonrası kadın ve Finlandıyalı erkeklerde yapılan çalışmalara göre, likopen ayrıca arter duvarlarının sertliğini ve kalınlığını azaltabilir .
Karpuz ayrıca vücuttaki nitrik oksit seviyelerini artırabilen bir amino asit olan sitrülini içerir. Nitrik oksit, kan damarlarınızın genişlemesine yardımcı olur, bu da kan basıncını düşürür (9).
Karpuzdaki diğer vitamin ve mineraller de kalbinize iyi gelir. Bunlar A, B6, C, magnezyum ve potasyum vitaminlerini içerir.
Karpuz, likopen, sitrülin ve diğer vitamin ve mineraller de Türk Aşçı Haberleri dahil olmak üzere, kalp sağlığına faydası olan çeşitli bileşenlere sahiptir.
Karpuz faydalarında İltihabı ve Oksidatif Stresi Düşürebilir
İltihap birçok kronik hastalığın öncü sebebidir.
Karpuz, iltihap karşıtı antioksidanlar likopen ve C vitamini bakımından zengin olduğundan iltihabın ve oksidatif hasarın azaltılmasına yardımcı olabilir.
2015 yılında yapılan bir çalışmada, laboratuvar farelerine sağlıksız bir diyet uygulamak için karpuz tozu verildi. Kontrol grubuyla karşılaştırıldığında, iltihap belirteci olan daha az C-reaktif protein seviyeleri ve daha az oksidatif stres geliştirdiler .
Daha önceki bir çalışmada, insanlara C vitamini eklenmiş likopen bakımından zengin domates suyu verildi. Genel olarak, iltihap belirteçleri azaldı ve antioksidanlar arttı. Karpuzda hem likopen hem de C vitamini vardır.
Bir antioksidan olarak, likopen de beyin sağlığına faydalı olabilir. Örneğin, alzheimer hastalığının başlangıcını ve ilerlemesini geciktirmeye yardımcı olabilir
Likopen ve C vitamini, karpuzda bulunan iltihap karşıtı antioksidanlardır. İltihap birçok kronik hastalıkla bağlantılıdır.
Karpuz faydalarında Maküler Dejenerasyonu Önlemeye Yardımcı Olabilir
Likopen, oksidatif hasar ve iltihaplanmaya karşı koruma sağladığı gözün birkaç bölgesinde bulunur.
Ayrıca yaşa bağlı maküler dejenerasyonu (AMD) önleyebilir. Bu yaşlı erişkinlerde körlüğe neden olabilen yaygın bir göz sorunudur (1).
Likopenin antioksidan ve iltihap karşıtı bir bileşik olarak Türk Aşçı Haberleri rolü AMD'nin gelişmesini ve kötüleşmesini önlemeye yardımcı olabilir.
Likopen, antioksidan ve iltihap karşıtı özellikleri sayesinde gözlerin sağlıklı kalmasına ve yaşa bağlı maküler dejenerasyonuna (AMD) karşı korunmasına yardımcı olabilir.
Karpuz faydalarında Kas Ağrısı Rahatlatmak İçin Kullanılabilir
Karpuzdaki bir amino asit olan sitrülin kas ağrısını azaltabilir. Ayrıca takviye olarak da bulabilirsiniz.
İlginç bir şekilde, karpuz suyunun sitrülinin emilimini arttırdığı görülüyor.
Küçük bir çalışma, sporculara sade karpuz suyu, sitrülinle karıştırılmış karpuz suyu veya sitrülin içkisi verdi. Her iki karpuz içeceği de tek başına sitrüline göre daha az kas ağrısına ve daha hızlı kalp atış hızı iyileşmesine neden oldu (13).
Araştırmacılar ayrıca sitrülinin emilimini araştıran bir tüp deney yaptılar. Bulguları sitrülin emiliminin karpuz suyunun bir bileşeni olarak tüketildiğinde etkili olduğunu göstermektedir.
Diğer araştırmalar aynı zamanda sitrülinin egzersiz dayanıklılığını ve performansını arttırma potansiyeline de baktı.
Şimdiye kadar sitrülin, çalışılan miktarlarda egzersiz performansını arttırıyor gibi görünmüyor. Ancak yine de bir araştırma alanıdır (14).
Karpuz suyu egzersiz sonrası bir içecek olarak, geri kazanılmış içecek potansiyeline sahiptir. Citrulline kas ağrısını hafifletme etkisinden kısmen sorumlu olabilir.
Karpuz faydalarında Cildi ve Saçı Besler
Karpuzdaki iki vitamin - A ve C - cilt ve saç sağlığı için önemlidir.
C vitamini, cildinizi yumuşak ve saçınızı güçlendiren bir protein olan vücudunuzun kollajen yapmasına yardımcı olur.
A vitamini aynı zamanda sağlıklı ciltler için de önemlidir. Türk Aşçı Haberleri Çünkü cilt hücrelerinin oluşturulmasına ve onarılmasına yardımcı olur. Yeterli A vitamini olmadan, cildiniz kuru ve lapa lapa görünebilir.
Hem likopen hem de beta-karoten ayrıca cildinizi güneş yanığından korumanıza yardımcı olabilir (15).
Karpuzdaki çeşitli besinler saçlarınız ve cildinizi besler. Bazıları cildin yumuşak kalmasına, bazıları ise güneş yanığına karşı korunmasına yardımcı olur.
Karpuz faydalarında Sindirime Faydalı
Karpuz, bol miktarda su ve az miktarda lif içerir; bunların her ikisi de sağlıklı bir sindirim için çok önemlidir.
Lif dışkınıza hacim verir, su ise sindirim sisteminizin etkili bir şekilde hareket etmesini sağlar.
Karpuz ile beraber su ve lif bakımından zengin meyve ve sebzeler tüketmek, normal bağırsak hareketlerini arttırmaya yardımcı olabilir.
Sağlıklı bir sindirim için lif ve su çok önemlidir. Karpuz ikisini de içerir.
Karpuz şaşırtıcı derecede sağlıklı bir meyvedir. Su içeriği oldukça yüksektir. Likopen ve C Vitamini de dahil olmak üzere diğer birçok önemli besin kaynağıdır.
Bu besinler, karpuzun sadece lezzetli, düşük kalorili bir gıda olmadığı sağlığınız için de çok faydalı olduğu anlamına gelir.
Ülkemizde Karpuzun Yetiştiği Yerler ve Bölgeler
Yurdumuz sahip olduğu coğrafi yapısı ve iklimsel özelliklerinden ötürü çok fazla miktarda çeşitli ürün topraklarımızda yetişmektedir. Karpuz ve buğday benzeri birtakım ürünler ise hemen yurdumuzun çok fazla miktarda yerinde kolay bir şekilde yetişebilmektedir. Sizinle bu yazımızda karpuz ile ilgili verileri ve bununla birlikte Türkiyede karpuz yetişen bölgeleri kısacası yorumlamak istiyoruz. Türk Aşçı Haberleri Karpuz yurdumuzun ortalama bütün yerlerinde yetişmektedir. Fakat en fazla miktarda yetiştirildiği yerler Güneydoğu Anadolu kısmında Diyarbakır ilimiz, Akdeniz kısmında Adana ilimiz, İç Anadolu bölgemizde ise Ankara ve Çankırı illerimizdir.
Karpuz Türkiye'de yetiştiği yerler
Anında anında her yerde yetişmektedir. Pulpası sulu ve lezzetli durumda olan ve memleketimizde meyve şeklinde çok fazla miktarda yetiştirilen, alaca yeşil, katı kabuklu kocaman meyveler verici, bir senelik otsu bir nebattır. Daha çok fazla miktarda Akdeniz bölgesi ülkelerinde yetişen bir nebattır. Anavatanı Afrika'dır. Eskiyen Mısırlılar vaktiyle karpuzun yetiştirildiği tespit edilmiştir. Türk Aşçı Haberleri Karpuz, mutedil iklimlerden hoşlanır, kumlu- killi, derin ve serin toprakları sever. Bilhassa nehir ve göl kenarları karpuz ziraatına elverişlidir. Gübreyi çok fazla miktarda sever. Çiftlik ya da kuş gübresi verimi artırmada iyidir.
Karpuz Ne Türlü Yetiştirilir Çeşitleri
İlkbaharda don ve kırağı tehlikesi geçtikten ardından ekilir. Toprak derin sürülür. Açılan her ocağa 3 - 4 tohum olmak üzere çoğunlukla 2 - 5 cm derinliğe ekilir. Tohumlar çimlendikten ardından 2 - 3 yaprakta birinci çapa, 5 - 6 yaprakta 2. çapa yapılır. Kuru koşullarda ek olarak tatlı karpuz elde edilmektedir. Yetişkin karpuzlar tın - tın eder, kurumuş sapı rahatlıkla kopar, ağırlıkça hafiftir. Karpuzlar nitelik biçim ve yetiştiği yere yönelik ad alırlar:
Alacalı karpuz: Açık yeşil kabuk üstünde muntazam koyu lekeler vardır. Kabuğu gevrektir. Eti pembe kırmızı, çekirdekleri siyahtır.
Siyah karpuz: Kalın, koyu yeşil kabuklu, Türk Aşçı Haberleri çok fazla miktarda şekerli ve lezzetli, etinin orta bölümü buzlu benzeri görüldüğünden karabuz karpuzu da denir. Çekirdekleri minik ve kırmızı renklidir. Siyah olanları da vardır.
Gülle karpuzu: Geç yetişen, kışlık bir çeşittir. Koyu yeşil renkte ve gülle şeklindedir.
Vaşinkton karpuzu: Erken yetişen tatlı, kabuğu ince bir karpuz versiyonu.
Diyarbakır karpuzu: Alaca yeşil, çok fazla miktarda kalın kabuklu, yuvarlak ve söbü şeklinde, ortalama 20 - 30 kg gelebilen iriliktedir. 50 - 60 kg gelenleri de vardır. Fazla miktarda şekerli sayılmaz, eti de posalıdır.
Karpuzun Kullanıldığı yerler: Tatlı, sulu, şifalı, ferahlatıcı bir meyve durumda olan karpuz, bedendeki zehirli maddeleri temizler ve böbrekteki kumları eriterek sağlık ve zindelik kazandırır. Karpuzun keleklerinden turşu yapılır.