Coğrafi İşaret Nedir?
Menşe Nedir? Coğrafi İşaret Nedir? Mahreç Nedir? Menşe Şahadetnamesi Nedir?
Belirgin bir niteliği, ünü veya diğer özellikleri bakımından kökenin bulunduğu yöre, alan, bölge veya ülke ile özdeşleşmiş ürünü gösteren işarettir.
Coğrafi işaretler, menşe adı ya da mahreç işareti olarak tescil edilir.
Menşe Nedir?
Bir ürünün, tüm veya esas nitelikleri belirli bir coğrafi alana ait doğal ve beşeri unsurlardan kaynaklanıyorsa bu durumdaki coğrafi işaretlere “menşe adı” denir. Ürünün üretimi, işlenmesi ve diğer işlemlerinin tümünün belirlenen coğrafi alanın sınırları içinde gerçekleşmesi gerekmektedir. Bu çerçevede menşe adı olarak tescil edilen coğrafi işaretlerin kaynaklandıkları yöre ile bağları çok kuvvetlidir.
Menşe Şahadetnamesi Nedir?;
Uluslararası ticarette dolaşımda olan malın menşei, yani üretildiği yer ve dolayısıyla hangi ülkeye ait olduğunu belirten belgedir. İthalat işlemlerinde ürünlerin menşei göz önünde bulundurularak muameleye tabi tutulması nedeniyle, her ülkenin ilgili kurumları tarafından yazılan mevzuatlarda ürünlerin menşei beyan edilmesi gerekli bir husus kılınır. Vergi tutarlarının daha sağlıklı bir şekilde belirlenmesinde kullanılan menşe şehadetnamesi, sakıncalı durumlarda (salgın hastalıklar, ekonomik tedbirler ve benzeri) belirlenen ülkelerden ürün ithalatının önlenebilmesi için de gereklidir.
Ülkemizde ihracatçı tarafından hazırlanan menşe şahadetnamesi, ihracatçının bağlı bulunduğu ticaret odası veya sanayi odası tarafından onaylanır. Malın gönderileceği ülkenin elçilik veya konsolosluğu tarafından da onaylanabilir. Eğer malın gönderileceği ülkenin ülkemizde temsilciliği mevcut değil ise, menşe şahadetnamesi’nin ilgili ülkenin onaylayacak makamına gönderilmesi gerekir.
Mahreç Nedir?
Belirgin bir niteliği, ünü veya diğer özellikleri itibarıyla belirli bir coğrafi alan ile özdeşleşmiş olan; üretim, işleme ya da diğer işlemlerinden en az birinin belirlenmiş coğrafi alan içinde gerçekleşmesi gereken ürünlerin konu olduğu coğrafi işaretlere “mahreç işareti” denir.
Coğrafi sınırları belirlenmiş bir yöre, alan veya bölgeden kaynaklanan, belirgin bir niteliği, ünü veya diğer özellikleriyle bu yöre alan veya bölge ile özdeşleşmiş bir ürün olması yanında üretimi, işlenmesi ve diğer işlemlerinde en az birinin belirlenmiş yöre, alan veya bölge sınırları içinde üretilen ürünlerin belirleyici işaretidir.
Mahreç işaretine konu ürünün özelliklerinden en az birinin o yöreye ait olmakla birlikte, yöre dışında da üretilebilmesi söz konusudur.
Hammaddesi veya üretim, işleme aşamalarından bir tanesi yörede gerçekleşen bir ürün mahreç işareti olarak tescillendiğinde diğer üretim ve işleme aşamaları kaynaklandığı yöre dışında da gerçekleştirilebilir.