Dünya’nın Gözbebeği Amasra’da Ne Yenir?
Yazar: Dilek ÇOŞAN
Fatih Sultan Mehmet’in13. Yüzyılda Bakacak tepesinden bakarak “Lala, Lala çeşmi cihan bu mu ola” diyerek dünyanın gözbebeği olarak nitelendirdiği ve “bu kadar güzel bir yeri zarar vererek almak istemem, kalenin anahtarını bana getiriniz” sözleriyle şehrin güzelliğini vurguladığı, küçük, şirin şehir Amasra…
Batı Karadeniz bölgesinde yer alan ve Bartın iline bağlı olan Amasra, pek çok yerli ve yabancı turistlere ev sahipliği yapmaktadır. Genellikle yaz aylarında yabancı turistler tarafından yoğun ilgi gören Amasra, kış aylarında ise rakı-balık severlerin uğrak noktasıdır.
Küçük bir kasaba olmasına rağmen yoğun ilgi gören Amasra’da gazilecek yerleri şöyle sıralayabiliriz; Amasra Kalesi, Direkli Kaya, Amasra Müzesi, Çekiciler Çarşısı, Tarihi Kemere Köprüsü, Küçük Liman Plajı, Büyük Liman Plajı, Kuşkayası Yol Anıtı, Osmanlı Hamamı, Bedesten, Küçük Klise, Bakacak Mevkii, Gürcüoluk Mağarası, Boztepe, Ağlayan Ağaç, Cenova Şatosu, Fatih Cami, Amasra Feneri, Edhem Ağa Konağı.
Amasra’da Ne Yenir?
Geleneksel Türk Mutfağında Yöresel Mutfaklarımızdan olan Amasra mutfağı denildiğinde akla ilk gelen balıktır. Mevsimine göre yakalanmış taze balıkları masmavi deniz manzarası ve sakinleştirici dalga sesleri eşliğinde tüketmenin hazzı bir başkadır. Yörede Kalkan, Palamut, İskorpit (Çarpan) , İstavrit, Lüfer, Hamsi, Barbunya (Tekir), Çinekop gibi birbirinden lezzetli balıklar sıklıkla tüketilse de bölgenin favori balığı Mezgittir.
Amasra’da balığın adresi olarak bilinen mekanların başında Mustafa Amcanın Yeri Canlı Balık gelmektedir. 1945 yılında Mustafa Ayyıldız tarafından kurulan restoran bugün çocukları ve torunları tarafından yürütülen bir aile işletmesidir. Ayrıca Mustafa Ayyıldız
meşhur Amasra salatasını bulan ve salatanın Amasra’da meşhur olmasını sağlayan kişidir. Salatanın diğer salatalardan en büyük ayırıcı lığı yapımında yaklaşık 25-30 çeşit malzemesi kullanılmasıdır.
Mevsimine göre kullanılan malzemeler değişiklik gösterse de genelde domates, kapya biber, yeşil biber, marul, salatalık, soğan, maydanoz, kapuska, kırmızı turp, karpuz turp, beyaz turp, domates turşusu, biber turşusu, havuç turşusu, kornişon turşusu, pancar turşusu, brokoli, karnabahar, kırmızı lahana, erik turşusu, nane, kekik, tere, semiz otu, radika otu, fesleğen, ayçiçek yağı, zeytinyağı, limon suyu, sirke, nar ekşisi, turşu suyu, tuz kullanılır.
Salatanın sosu diğer salatalara oranla daha fazladır. Salatanın ününü artıran bir diğer etken ise salatanın görünümüdür. Çiçek bahçesi görünümüyle turistlerin ilgisini çeken salata, havuç, pancar gibi sert yapıdaki sebzelerin elle işlenerek papatya, lale gibi şekiller oluşturulup süslenmesi salataya ayrı bir hava katmaktadır.
Amasra Salatası Tarifi
Amasra Salatası Kullanılacak Malzemeler
* 3 kök yeşil bahçe marulu (yeşil marul)
* ½ beyaz soğan
* 1 adet domates
* 1 adet salatalık
* 1 adet çarliston biber
* 2 adet yeşil soğan
* 250 gr yeşillik (roka, nane, dere otu, tere, maydanoz, reyhan otu, kekik otu, mor marul ve radika)
* 300 gr karışık turşu (beyaz lahana, karnıbahar, kornişon, zerdali, biber, havuç, domates ve brokoli)
* 50 gr kırmızı lahana
* 1 adet turşuluk kırmızı pancar
* 100 gr turp çeşitleri(kırmızı turp, karpuz turp, japon turp)
* ½ albiber
* 1 çay bardağı üzüm sirkesi
* 1 çay bardağı ayçiçeği yağı
* ½ çay bardağı zeytinyağı
* ½ çay bardağı limonsuyu
* 2 çay kaşığı tuz
Amasra Salatası İşlem Basamakları
Tüm malzemeleri bol suyla yıkayın.
Tabağın zeminine bol miktarda yeşil marul döşeyin.
Üzerine Jülyen doğranmış soğanları, soğanların üzerine vichy doğranmış domatesleri, domateslerin üzerine vichy doğranmış biberleri ve yeşil soğanları ekleyin.
Üzerine mevsimlik yeşillikleri iki üç parçaya bölüp karışık şekilde ekleyin.
Üzerine turşu çeşitlerini ekleyin.
En son üzerine kırmızı pancarları ekleyin.
Karpuz turpu, japon tupu ve pancarı elinizle bıçak kullanarak papatya şeklini verin. Papatyaların ortalarına havuç ile bozuk para şeklinde havuçlar dilimleyip papatya şeklini tamamlayın.
Papatyalar ile salatanızın üzerini süsleyin.
Papatyaların arasına vichy kestiğiniz albiberleri ekleyin.
Son olarak havuç ile lale ekleyin.
Ballı Manda Yoğurdu Tarifi
Ballı Manda Yoğurdu Kullanılacak Malzemeler
* Tava manda yoğurdu
* Çiçek balı
* Çekilmiş ceviz içi
* Çekilmiş fındık içi
* Çilek, kivi, muz…
Ballı Manda Yoğurdu İşlem Basamakları
Tava manda yoğurdunu dikdörtgen şeklinde kesin ve servis tabağına alın.
Üzerine bal ekleyin.
Ceviz ve fındık içini karıştırıp balın üzerine bol miktarda ekleyin.
Meyveler ile tabağınızı süsleyin.
Ballı manda yoğurdu tatlısı genellikle balık tüketiminden sonra ikram edilir. Bu tatlıya mayhoş ile tatlının muhteşem uyumu da diyebiliriz. Ayrıca tatlıda kullanılan yoğurt, bal, ceviz, fındık ve meyve gibi gıdaları sağlık açısından düşündüğümüzde tam bir besin deposu da demek mümkündür.
Balık Pişirirken Uygulanması Gereken Püf Noktalar
Balığın yağı içerisine çekmesini engellemek için ortası bombeli olan tavalar tercih edilmelidir.
Balıklar taze yağı içerisine daha hızlı çektikleri için balık pişirirken içerisine bir miktar daha önce balık pişirilen yağ kullanılmalıdır. Bu sayede balık daha iyi pişer ve lezzeti artar.
Pişirme esnasında alev harlı olmalı vetavanın her kesimine aynı sıcaklığı vermelidir
Balığın tavaya yapışmasını engellemek için tavada bir miktar tuzu kavurun. Kavurma işlemi bittikten sonra tuzu dökün ve yağlı peçete ile tavayı silin.