Altın Baharat Kurkumin
Dilara KOÇAK
Son yıllarda çokça duyar olduk... Daha önce de bahsettim ama e-posta ve sosyal medyadan gelen sorular yoğunlaşınca, bu kez daha detaylı anlatmak istedim. Kurkuminin ana kaynağı olan zerdeçal, Asya ülkelerinde binlerce yıldır hastalıklar için bir diyet çeşidi olarak görülüyor. Fakat bir ilaç olarak tüketilmesine rağmen, kurkuminin biyolojik özellikleri 20’nci yüzyılın ortalarına kadar bilimsel olarak tanımlanmadı.
İlk olarak 1949 yılında Nature dergisinde yayımlanan bir makalede,
Dr. Schraufstatter ve arkadaşları, kurkuminin antibakteriyel özelliklere sahip olan aktif bir bileşik olduğunu bildirdi. Bu bulgulara rağmen, sonraki 20 yıl boyunca kurkumin hakkında sadece beş araştırma yayımlandı. 1970’lerde ise kurkumin etken maddesi bilimsel araştırma konusu haline geldi ve üç bağımsız grup kurkuminin; kolesterol düşürücü, anti-diyabetik, anti-inflamatuar ve anti-oksidan özellikleri keşfedildi.
1980’lere gelindiğinde, Kuttan ve arkadaşları bu etken maddenin anti-kanser aktivite özelliğini tartışmaya açtı. Araştırmalara gösterilen ilgi yıllar boyunca dramatik bir şekilde arttı. Haziran 2011’den itibaren kurkumin üzerine 4 binden fazla makale, ABD’deki Ulusal Sağlık Enstitüsü (National Institutes of Health) veri tabanında listelendi.
Hassas bir madde
Kurkuminin doğrudan ya da dolaylı olarak birden fazla sinyal yolunu etkilediğini artık biliyoruz. Klinik deneylerde de bu etken maddenin güvenli ve etkili olduğu tespit edildi. ABD Gıda ve İlaç İdaresi, kurkumini ‘genel olarak güvenli’ kabul edilen bir bileşik olarak onayladı.
Kurkumin birçok insan rahatsızlığına karşı tedavi edici etkinliğe sahip olmasına rağmen, onunla ilgili en büyük sorunlardan biri zayıf biyoyararlanımdır. Bu, kurkuminin bağırsaktan emilip fayda sağlaması için çaba gerektirdiği anlamına gelir.
Kurkuminin emilimi için karabiber ve ortamda yağ olması, bu etkiyi olumlu yönde artırır. Hassas bir baharat olan kurkuminin, mutfakta kullanılması ya da dışarıdan destek olarak alınması durumlarında, hangi formda olduğuna ve eşlikçilerinin neler olduğuna dikkat etmek gerekir.
Dünyada kullanımı
Kurkumin şimdi büyük bir potansiyele sahip ‘yeni ilaç’ olarak görülüyor ve birçok ülkede takviye olarak kullanılıyor. “Zerdeçal tüketimi arttıkça kansere yakalanma ihtimali azalıyor” diyen çalışmalar var. Beslenme biçimleri temelde çok farklı olsa da Hintler’de, Avrupa ve Amerika toplumlarına oranla kalınbağırsak, meme, mide, böbrek, akciğer ve prostat kanserlerine daha seyrek rastlanılmasının arkasında bol zerdeçal etkisi aranıyor.
Kurkumin, Japonya’da, çayda servis edilirken Tayland’da kozmetikte kullanılıyor. Çin’de renklendirici olarak daha sık karşımıza çıkıyor, Kore’deyse içeceklerle servis ediliyor. Malezya’da antiseptik olarak kullanılırken, Pakistan’da insanlar gastrointestinal rahatsızlıktan kurtulmak için anti-inflamatuar bir madde olarak kullanıyor ve ABD’de hardal sosunda, peynirde, tereyağda, cipste, koruyucu ve renklendirici olarak kullanılıyor. Kurkumin, kapsüller, tabletler, merhemler, enerji içecekleri, sabunlar ve kozmetik dahil birkaç formda pazarlanıyor.
- Peki kurkumin gerçekten mucize mi?
- Herkes kullanmalı mı?
- Zararlı olabileceği vakalar var mı?
- Araştırma sonuçları ne diyor?