Bağışıklık Sisteminin Koruyucusu Tarhana Muğla’da Nasıl Yapılır?
Fazile Günel Paksoy
Kış aylarının vazgeçilmezi tarhana çorbası. Kırmızı biberlerin, domateslerin ve güneşin bol olduğu bu günler tam tarhana zamanı. Tarhanasız ev olmaz der annem. Zor günler geçirdiğimiz bulaşıcı hastalık döneminde ev yapımı ve doğal gıdaların bağışıklık sistemimiz için çok değerli olduğunu bir kez daha anladık.
Yapımı biraz zahmetli ama bende annem gibi tarhanasız ev kalmasın diyorum ve gençlerde yapsın diye yine aile büyüklerimden öğrendiğim tarhananın yapımını anlatmak istiyorum sizlere.
Muğla Yemek Kültüründe Tarhana Yapabilmek İçin Kullanılan Malzemeler Nelerdir?
* Bir Bağ Tarhana Otu
* 1 Kg. Etli Kırmızı Biber
* 1 Kg. Domates
* 1 Kg. Kuru Soğan
* 1 Kg Ev Yoğurdu
* Ev Unu
* Tuz
Bu malzemeler ile 2 kg. kadar tarhananız olur. Ben 3'er kilodan yaptım.
Malzemelerimizi yıkıyoruz. Büyük bir tencerenin dibine sırasıyla tarhana otlarını, yemeklik doğradığımız soğanları, kırmızı biberleri ve domatesleri yerleştiriyoruz. Tenceremizi ocağın üzerine oturtuyoruz. Biraz kaynayınca domatesler sulanıyor. Genelde bu su sebzelerin pişmesi için yeterli olur. Suyu azalmışsa ve sebzeler yumuşamamışsa az su ekliyoruz.
Sebzeler yumuşayınca ateşten indiriyoruz. Elimizin gireceği kadar soğuduğunda yoğurmaya başlayabiliriz. Unumuzu eliyoruz. Sebzelerimizi ve yoğurdu yoğuracağımız leğene alıp tuz ve azar azar un ilave ederek tarhanamızı yoğuruyoruz. Kıvamı ekmek hamuru yada boğaca hamuru kıvamında olacak.
Her yöreye göre bekletme süresi değişiklik gösterir. Biz hamuru öğlen yoğururuz ertesi sabah güneş doğarken yayarız. Herkesin evinde tarhana için kullanılan tarhana bezleri olur. İlk iş tarhananın yapışmasını önlemek için bezi hafifçe nemlendiriyoruz.
Bezin üzerine el büyüklüğünde, bir parmak kalınlığında parçalar halinde tarhanamızı yayıyoruz. Tarhanayı yaydıktan sonra başından hiç ayrılmıyoruz. Sık sık kontrol ediyoruz üstü kurulaşmışsa alt üst ediyoruz.
Tarhana direk güneşte istemez, sadece gölgede istemez. Kurudukça daha küçük parçalara ayırıyoruz. Yaklaşık 4-5 saat içinde tarhana ovalanacak kıvama gelir. Akşamdan hamur haline getirilen tarhana un haline gelene kadar ovalanır. Ovalayanlar eğlence olsun diye birbirlerinin ellerine vurur. Bir kişide tarhanayı eler.
Elenen tarhana ince bir tabaka halinde gölge bir yere serilir. Bir gün bu şekilde bekletilir. Ertesi gün bir kez daha elekten geçirilir. Yine gölge bir yerde 1 hafta kadar her gün bir iki kez karıştırılarak kurutulur. Daha sonra cam bir kavanozda veya bez bir kesede saklanır.
Bizde adettir tarhana yaptığımız gün tarhananın sebzelerinden bir tabak ayrılır ve yeni yapılan tarhanadan da börülceli ve bol sarmısaklı bir çorba pişirilir tarhana'yı ovalamadan önce afiyetle yenir. Mutfaklarımızdan yemek kokusu, sofralarımızdan bereket eksik olmasın. Sevgilerimle...