Söğle Peynirinin Özellikleri Nelerdir?
Tarihi binlerce yıl öncesine dayanan ve geleneksel olarak üretilen Söğle Peyniri için Elmalı Belediyesi tarafından hayata geçirilen Antik Kuyulardan Soframıza Söğle Peyniri Projesi, Akdeniz Belediyeler Birliği tarafından bu yıl 6’ncısı düzenlenen Akdeniz Belediyecilik Proje Yarışması’nda birinciliğe layık görüldü.
Akdeniz Belediyeler Birliği’nin yerel yönetim anlayışının geliştirilmesi, belediye hizmetlerinin niteliğinin artırılması, kentlilik bilincinin güçlendirilmesi, belediye projelerinin desteklenmesi ve başarılı belediye başkanlarının da teşvik edilmesini sağlayan 6’ncı Akdeniz Belediyecilik Proje Yarışması’nda ödüller sahiplerini buldu.
Mimar Sinan Kongre Merkezi’nde gerçekleştirilen ödül töreninde, Elmalı ilçesinin tarihi lezzetlerinden Söğle Peyniri için Elmalı Belediyesi tarafından hayata geçirilen Antik Kuyulardan Soframıza Söğle Peyniri Projesi de ödüle layık görüldü.
Sosyo ve Kültürel Belediyecilik Uygulamaları kategorisinde birinciliğe layık görülen proje ile Söğle Peyniri’nin korunması, tanıtılması, sınırlı sayıda kalan üreticisinin teşvik edilmesi ve üretim aşamalarının kayıt altına alınması amaçlanıyor.
Türkiyede
gastronomi haberleri ve
gastronomi turizmi içeriklerinde de yer alan ve Hayata geçirdikleri projenin ödüle layık görülmesinin sevincini yaşayan Elmalı Belediye Başkanı Halil Öztürk,
“Dini tarihi ve kültürel zenginlikleri kadar gastronomi değerleriyle de zengin olan ilçemizin bu zenginliklerini ön plana çıkarmak için çalışmalarımızı sürdürürken
gastronomi haritamızda Antik Kuyulardan Soframıza Söğle Peyniri projemizin birincilik almasını çok anlamlı ve değerli buluyorum. Bu güzel ödülü tüm hemşehrilerim adına kabul ediyor, bizleri bu ödüle layık gören tüm jüri üyelerine teşekkür ediyorum” dedi.
Proje Kapsamında Üretim Aşaması Kayıt Altına Alındı
Antik Kuyulardan Soframıza Söğle Peyniri Projesi, Elmalı’nın gastronomi zenginliğinin içinde kendine güzel bir yer edinen Türk mutfağının geleneksel lezzeti Söğle Peyniri’nin korunması, tanıtılması, sınırlı sayıda kalan üreticisinin teşvik edilmesi ve üretim aşamalarının kayıt altına alınması amacıyla hayata geçirildi.
Elmalı Belediyesi tarafından hayata geçirilen proje çerçevesinde, peynire ismini veren, denizden 2030 metre yükseklikteki Söğle Yaylası’nda binbir zahmetle üretilen Söğle Peyniri’nin tüm üretim aşamaları kayıt altına alındı. Söğle Peyniri’nin önce bölgede ve yurt içinde ardından uluslararası alanda tanıtımı için çalışmalar başlatıldı.
Sonuç getiren çalışmaların sonunda Söğle Peyniri, eşsiz lezzeti, uzun ve zahmetli bir süreç alan üretimiyle dünya gastronomi zenginliğinin içinde kendine güzel bir yer edindi.
Söğle Peynirinin Üreticilerinin Geliri Arttı
Yüzyıllardır geleneksel yöntemlerle üretilen Söğle Peyniri, dünya çapında yalnızca geleneksel yöntemlerle üretimi devam eden yöresel lezzetleri uluslararası katalogda toplamayı başaran Uluslararası Nuh'un Ambarı listesine girmek için gün sayıyor. Ekonomisi ve geçim kaynağı hayvancılığa bağlı olan bölge halkının, proje sonunda ürettikleri üründen elde ettiği gelir yaklaşık yüzde 300 oranında arttı. Böylece proje için amaçlanan yan hedef başarıyla amacına ulaşarak üreticiler teşvik edildi.
Söğle Peynirini yapmak Zahmetli Bir Üretim
Elmalı yaylalarında içi kar dolu 10 metrelik kuyularda 4 ay bekletilerek yapılan Söğle Peyniri, yaklaşık 5 bin yıllık bir geleneğin ürünü. Doğal beslenen keçi sütünden, sütlerin kaynatılıp mayalanmasıyla elde edilen Söğle Peyniri, rendeleme ve elle yapılan ufalama işleminden sonra tuzlanarak özel hazırlanan keçi derilerine basılıyor.
İçi peynir basılı tutumlar, binlerce yıl öncesinden kalma yaklaşık 10 metre derinliğindeki etrafı taşlarla örülü kuyulara imece usulü bırakılıyor. Taş kuyularda 4 ay kadar bekletilen peynirler Ekim veya Kasım aylarında kuyulardan çıkartılarak satışa sunuluyor.
Söğle Peyniri Nasıl Yapılır?
Söğle peyniri, Antalya'nın Elmalı ilçesine bağlı Söğle Mahallesi'nde, batı Akdeniz'in en yüksek zirvesi olan 3 bin 86 metre yüksekliğindeki Kızlar Sivrisi'nin eteklerinde otlayan keçilerin sütünden üretiliyor. Keçilerden sağılan süt ham olarak 40 derecelik bir ateşte, mayalanarak ısıtılıyor.
Ilık haldeki süt süzülüyor ardından yüksek ısıdaki tencerelerde kaynatılıyor. Koyu hale gelen süt, peynir olarak keselere konuluyor ve ardından da suyu süzülerek, 70- 80 kilogram peynir olana kadar toplanıyor.
Önce rendeyle, sonra elle ufalanan peynir, sonrasında çok kaliteli bir tuzla tuzlanıyor. Tuzun birinci sınıf olması gerekiyor. Ufalanan ve neredeyse toz haline getirilen keçi peyniri, 70 ile 90 kilo arasında peynir alan keçi derilerine, 'Keskiç' adı verilen ahşap bir sopa ile tepiliyor.
Burada tepilme çok önemli çünkü derinin içinde hava kalmaması gerekiyor. Deri dolunca en üstüne biraz daha tuz konuyor ve derinin ağzı dikiliyor.