Tandır Ketesi Nedir? Nasıl Yapılır?
Doğu Anadolu'nun yöresel lezzetleri arasında yer alan ve kavrulmuş un ile yağlı hamurdan yapılan tandır ketesi, bölgede sahur sofralarının vazgeçilmez lezzeti arasında yer alıyor.
Kavrulmuş un ve tereyağlı, sütlü hamurdan yapılan bir çeşit çörek olan tandır ketesi, tok tutması dolayısıyla ramazanda Erzincan'daki vatandaşlardan yoğun ilgi görüyor.
Şu sıralar imalathanelerde yoğun mesai yaparak sahura özel kete üreten işletmeciler, yöresel lezzeti kargo aracılığıyla il dışına da gönderiyor.
Üzümlü ilçesinde iş yerinde yöresel unlu mamuller üreten Mithat Türkeri , tandır ketesinin daha çok ramazan ve bayram günlerinde tercih edildiğini söyledi.
Vatandaşların hazır gıdaları tercih etmesi nedeniyle tandırda kete ve ekmek yapmanın artık eskilerde kaldığını ifade eden Türkeri, şöyle konuştu:
"Tandır ketesi aslında unutulmuş bir gelenekti. Rahmetli ağabeyimle birlikte bu geleneği devam ettirmek istedik. Ağabeyimle birlikte unlu mamuller üzerine bir işletme kurduk. Bizler burada eski geleneklere göre tandırda kete pişirerek müşterilerimize hizmet vermeye çalışıyoruz.
Tandır ketesinin tok tutma özelliği olduğu için özellikle ramazan ve muharrem aylarında tercih edilen bir unlu mamuldür. İnsanlar evlerinde pişiremediklerinden dolayı aşırı bir talep görüyor. Ketenin tandırda daha pişkin hale gelmesi nedeniyle insanlar daha fazla tercih ediyor."
Türkeri, il dışından gelen taleplere de yetişmeye çalıştıklarını belirterek, siparişlerde yoğunluk oluştuğu için personel sayısını arttırdıklarını dile getirdi.
İşçilerden Fatma Şimşek ise başta kete olmak üzere siparişleri yetiştirmek için erken saatlerde işbaşı yaptıklarını anlattı.
Tandır ketesinin yapılışını artık çok fazla bilmediğine işaret eden Şimşek, şunları kaydetti:
"Biz çocukluğumuzda büyüklerimizden ketenin nasıl hazırlanacağını ve pişirileceğini öğrendik. Şu anda maalesef evlerde tandır kalmadığı için yeni nesil, ketenin nasıl yapıldığını bilmiyor.
Eskiden herkes kendi evindeki tandırda hem ekmeğini hem de ketesini pişiriyordu. Kete yapmak aslında çok zor çünkü hamurunu ince açmak zorundasınız. Açmasının ayrı bir meşakkati, pişirmesinin ise ayrı bir meşakkati var. Sabah erken saate geliyoruz akşam ise alınan siparişe göre çıkışımız oluyor."
Çalışanlardan Gönül Canbaba da sıcak tandırın başında ramazanda çalışmanın zor olduğuna söyledi.
Canbaba, "Fırında pişen kete ile tandırda pişen kete arasında lezzet farkı var. Bu nedenle tandırda pişen ketelere talep fazla. Tandırda herkes kete pişiremez. Hem zorluğu var hem de ayrı bir beceri gerektiriyor. Bizler kete pişirmeyi büyüklerimizden öğrendik. Bu günlerde ise keteyi ramazan ayına özel olarak pişiriyoruz." ifadelerini kullandı.
Başka bir kanaktan edinmiş olduğumuz Türk mutfağı yemek arşivinde en eski hamur işi tariflerinden olan Fırında Tandır Ketesinin evde yapılabilecek tarifi aşağıdaki gibidir...
* 1 litre süt
* 300 gr kaymak veya 250 gr tereyağı
* 1 küçük yaş maya
* Tuz
* 1 yumurta
* 200 gr tereyağı veye margarin
* un
* tuz
Fırında Tandır Ketesi Yapılış Tarifi
Ilık sütü yoğuracağımız kaba koyun kaymağı da ekleyin yaş mayayı tuzu ekleyip karıştırın un ekleyerek yoğurun kulak memesi yumuşaklığından biraz daha koyu kıvamda olsun üzerin sarın ekşimeye bırakın.
Bu arada içini hazırlayalım yağı tavaya koyalım yağ eriyince unu ekleyip kavurun un kokusu gidene kadar, yumuşak bir kıvamda olsun tuz da ekleyelim soğumaya biakalım. Benimki biraz fazla kavruldu.
Eskiyen hamurdan el yumrusu büyüklüğünde kuntler yapın soğuyan iç harcından bir yemek kaşığı koyup kapatın elinizle yavaş yaş düzleyin parmak kalınlığına inceltin çatalla desenleyim bir kaç yerinede bastırın.
Çok kabarmasın yumurta sürün 180 /200 arası önceden ısıtılmış fırında kızartın...