Mutlaka Gitmelisiniz! Delik Deniz Nerededir? Kral Koyu'na Nasıl Gidilir? Gazipaşa’nın Tarihi Geçmişi Nedir?
Delik Deniz ve Kral Koyu birer doğa harikası koy olup, Gazipaşaya 23 km, Alanya'ya 67 km uzaklıktadır. Güneyköy Köyünün Nohut Yeri mevkinde yer alan kalenin sol tarafında yer alır. Koylara Antiochia Ad Cragum antik kenti içinden geçilerek gidilmektedir. Koylar yine aynı kentin kıyı kısmında yer alan kalıntıları arasında bulunmaktadır. Doğal güzelliklerle tarih burada iç içe yer almaktadır.
Gazipaşa Anamur Karayolu üstünde Güneyköy'e girmeden önce yer alan göbekten "Antiochia Ad Cragum" tabelasından sağa sapmak gerekiyor. Buradan 3 km lik asfalt yolla kale mevkine kadar sahile gitmek gerekiyor. Yol bir yerden sonra iyice daralıp aşırı virajlıda olsa asfalt olarak kaleye kadar gidiyor. Burada aracınızı bıraktıktan sonra bir miktar yürümeniz gerekiyor. Koylara inip çıkarken yorulsanızda karşılacağınız manzara buna değecektir.
Bu çok çarpıcı doğal güzellikler ne yazıkki ziyaretcilerin getirip oralarda bıraktıkları çöplerle hızla kirlenmektedir. Buna önlem almak engel olmak yine orayı ziyaret edenlere düşmektedir.
Gazipaşa-Güney Köyü Delikdeniz
Gazipaşa İlçesine 18 km uzaklıktaki Güney Köyünde'dir. Nohutyeri olarak bilinir. Kentin bulunduğu bölge denize dik inen dağlık bir araziden oluşmaktadır. Deniz seviyesinden yüksekliği 300 metredir. Burada kalıntılar nekrapol alanı, sütunlu cadde, kilise, hamam, agora, anıtsal kapı ve orta çağ kale surlarıdır. Antioche Ad Gragum 4. Commagene kralıdır.
Gazipaşa'dan Anamur'a doğru ilerlerken sağda göreceğiniz tabeladan Güney köyü yoluna devam ediyorsunuz, hafif bir yükseklik çıktıktan hemen sonra geniş alana yayılmış olan antik kent kalıntılarını görmeye başlıyorsunuz. Bu antik kentin hemen kıyısında, deniz kenarındaki tepelikte ise Güney Kalesi'ni görebilirsiniz. Kalenin sağında Kral Koyu uzanırken, kalenin solunda oldukça ilginç bir coğrafi yapıya sahip, denize bir kapıdan açılıyor olan "Delik Deniz" bulunuyor. Balıkçı teknelerinin giriş yapabileceği büyüklükte bir mağara girişi olan koy geniş bir havuz görünümünde.
Etrafını çevreleyen muz bahçelerinin arasındaki patikadan ancak yürüyerek inilebilen sahili, çakıllı kumsal ve yukardan borularla gelen bir tatlı su çeşmesi haricinde başka hiçbir şey bulunmuyor. Aslına bakarsanız başka bir şey de aranmıyor. Doğa ile baş başa olmak isteyenler için oldukça farklı mekana, denizden günü birlik tekne turlarına katılanlar ile yörenin yerli köy halkından bazı aile gelip yüzüyor veya bakirliğin tadını çıkarıyor. Dik bir yamaçtan aşağıya ineceğiniz için biraz zahmetli oluyor koya ulaşmak, fakat buna değiyor.
Yamacında bulunan Nohut Yeri badem ve muz yetiştiriyor. Yörenin yamaçta olması nedeniyle muz bahçeleri ile yol üzerine kurulmuş olan yük teleferikleri mazotlu su motorları ile çalışıyor. Köylüler kestikleri muzları, bahçede kullandıkları gübreleri bu teleferikle taşıyorlar. Yörede Frenk İnciri olarak anılan üzeri dikenli olup tropik bir meyve olarak sevilen meyve ağaçlarına da rastlanıyor. Meyveler soğutup iştahla yenirken, kabızlığı giderici, afrodizyak etkisinin olduğundan da söz ediliyor.
Türkiye'nin gizli cenneti: Kral Koyu
Antalya'nın Gazipaşa ilçesine tatile gelen yerli ve yabancı turistler, Antiocheia Ad Cragum Antik Kenti'ni gezip tarihe doyarken, eşsiz manzaraya sahip Kral Koyu'nda denize girip yorgunluk atıyor.
Türkiye'nin gizli cenneti: Kral Koyu Gazipaşa'ya yaklaşık 21 kilometre mesafedeki Güney Mahallesi Nohut Yeri mevkisinde bulunan Antiocheia Ad Cragum Antik Kenti ve Kral Koyu, yerli ve yabancı turistlerin en yoğun ziyaret ettiği noktaların başında yer alıyor. İlçeye gelen yerli ve yabancı turistler antik kentte tarihi yaşayıp, rehberlerden bölgenin tarihçesini öğreniyor. Roma ve Bizans dönemlerinde de yerleşim görmüş olan antik kentteki orta çağ kalesi, agora, sütunlu cadde, kilise, hamam, anıtsal kapı, tapınak ve nekropol alanındaki anıt mezarlar ve triconhos ile antik kent gezisi son buluyor.
Türkiye'nin gizli cenneti: Kral Koyu Turistler zahmetli bir yolculuktan sonra yorgunluklarını atmak için Akdeniz'in gizli cennetlerinden biri olan Kral Koyu'na götürülüyor. Devasa delik bir kayanın içinde bulunan koyda denize giren turistler, koyun eşsiz manzarası ve turkuaz rengi denizinin tadını çıkarıyor. Yerli ve yabancı ziyaretçiler eşsiz deniz ve doğaya hayran kalıp, muhteşem manzarada fotoğraflar çekip anlarını ölümsüzleştiriyor.
Türkiye'nin gizli cenneti: Kral Koyu İlçeye yabancı turist getiren seyahat acentesi sahibi Mustafa Erkut, "Buraya haftada 2 kez olmak üzere yaklaşık 5 yıldır tur düzenliyoruz. Her sene artan turist sayımızla Gazipaşa şu an itibarıyla uğrak yeri haline geldi. Gazipaşa'da programımız dahilinde Antiocheia Ad Cragum Antik Kenti'ne gidiyoruz ve devamında Kral Koyu'nda yüzme molası veriyoruz. Bugünkü turumuzda yaklaşık 70 Litvanyalı turistimiz var. İlk senemizde yaklaşık 1000 kişi getirmiştik. Her sene bu sayı artarak devam etti. Bu seneki hedefimiz yaklaşık 6 bin Litvanyalı turisti Gazipaşa'ya getirmek" dedi.
Türkiye'nin gizli cenneti: Kral Koyu Litvanyalı Domante Rekasıene, "Unutulmaz bir gün yaşadım. Dağları çok seviyoruz. Bulunduğumuz bölge dağlarla kaplı olması ve suyun berraklığı, temizliği beni çok sevindirdi. Bu son gelişim olmayacak. Bir dahaki sefere arkadaşlarımla geleceğim. Daha önce fotoğraflarını görüştüm fakat fotoğraflardan daha güzel deniz. Rengi çok parlak ve temiz. Şu an hiç gitmek istemiyorum ama gitmek zorundayım. Elimde olsa da hep burada kalsam" diye konuştu.
Türkiye'nin gizli cenneti: Kral Koyu Litvanya'dan tatile gelen Kostas Yilciauskas da meyvelerin, manzaranın ve denizin mükemmel olduğunu, çok güzel bir gün geçirdiğini ve yine gelmek istediğini söyledi.
Gazipaşa’nın Tarihi Geçmişi "Eski Belediye Başkanı Dr. Adil Çelik"
Hititlerin bir kolu olan Luviler Gazipaşa’yı da kapsayan Hititçede Kizzuvatna (Çukurova) ve Arzava (Antalya yöresi) Trakheia (dağlık kilikya bölgesi)yer alan Arzava konfederasyona bağlı olarak yaşadılar.
Luvilerle (Hititlerle) başlamış olması kuvvetli ihtimal. Karatepe (Sivaslı) civarındaki kalıntılar içinde yer alan aslan figürleri bu ihtimali doğruluyor.
* Gazipaşa'nın tarihine yaptığımız yolculuğun önemli bir kilometre taşı İ.Ö. 628 yıllarına götürüyor. Selinus adıyla tarihte iki kent vardı. Sicilya'da Yunanlı Megara-Hyblaia halkı tarafından kurulan Selinus ve Anadolu'nun güneyindeki Selinus. Kilikya Bölgesi'nde ve Hacımusa Çayı’nın ((Kestros) iki yakasında kurulmuş liman kenti, yani günümüzün Gazipaşa’sı. Kıbrıs, Mısır ve Akdeniz’deki diğer ticaret merkezleri ile ticaret yapılan liman kenti!
Hititler deniz kavimleri tarafından yıkılınca bölgede bir süre otorite boşluğu meydana gelmiştir.M.Ö. 8.YY Mısırda bulunan 26. sülalenin egemenliğine girmiştir.ANTİOCHEİA AD. KRAGUM (Nohutyeri) temelleri bu dönemde atılmıştır.
7. YY ortalarından 4. YY a kadar Pers egemenliğine girmiştir.4. YY ın ortalarında ise Pers egemenliğine son veren büyük İskender (Mekadon Kralı)Alexander egemenliğine girdi. Büyük İskender ölünce onun valisi SELEVKOS’un egemenliğine girdi. Daha sonrada merkezi Adıyaman’da bulunan KOMAGENE krallığına bağlandı. Nohutyeri Komagene kralı 4. ANTİAKOS adına adanmıştır.
* İ.Ö. 197'de Antiokhos döneminde Roma egemenliğine geçti. I. yy. ‘da doğu seferine çıkan Roma Kralı Trajanus (98-117) hastalanarak Selinus’a geliyor ancak iyileşemeyerek burada ölüyor.
Yerine tahta geçecek olan Hadrianus, Selinus' a gelerek cenazeyi Roma' ya götürmüş, anısına da bir mezar yaptırmış. Bu nedenle de Selinus'un bir süre Trajanapolis adıyla anılıyor.
* Klikya’nın batı sınırında kurulan ve kaderi yakın çevresindeki en önemli yerleşim olan Alanya’nın kaderine bağlı olarak gelişen Gazipaşa bölgeye hakim olan korsanlar dönemini yaşamış. (Diğer sayfalarımızda bu konuda ayrıntı bulacaksınız.) İ.Ö. 65 yılında, Romalı komutan Pompeius komutasındaki ordu bölgeyi korsanlardan temizledi ve Selinus da küçük bir Roma yerleşimi oldu.
* İ.Ö. I. yy. ‘da başlayan Roma İmparatorluğu dönemi yörede 6. yy’e kadar devam etti. Roma’nın Hıristiyanlık döneminde ise Seleukeia-Silifke Başpiskoposluğuna bağlı Piskoposluk Merkezi oluyor.
* Roma gücünü kaybetmeye başlıyor ve 6. yy’den başlayarak Güney Akdeniz Bizans İmparatorluğu'nun egemenliğine giriyor.
* Anadolu’da güçlenmeye başlayan ve büyük bir devlet haline gelerek Bizans topraklarının büyük bölümünde hakimiyet kuran Selçuklu döneminde Sultanı I. Alâeddin Keykubat (1220-1237) 1221 yılında Alanya, Gazipaşa çevresine de hakim oluyor.
Bu dönemde adı “Selinti” oluyor.Bu ad belki Selçuklulardan belki de Toroslardan kaynaklanıp şehir merkezinden geçerek denize karışan beş büyük çayın zaman zaman sel baskınına neden olmasından geliyor.
* Selçuklulardan sonraki Anadolu Beylikleri Dönemi’nde Antalya ve civarı Teke Beyliği’nde kalırken Gazipaşa (Selinti) ve doğusu ile kuzey kısımları merkezi Konya olan Karamanoğulları Beyliği hakimiyetindeydi.
* Osmanlı Döneminde Fatih Sultan Mehmet'in Deniz Kuvvetleri Komutanı (Kaptan'ı Derya) Gedik Ahmet Paşa, 1470 yılında Alanya'yı, 1472 yılında ise Selinti (Gazipaşa), Anamur ve Silifke yöresini Karamanoğlu Beyliği'nden alarak Osmanlı hakimiyetine kattı.
Ünlü gezgin Evliya Çelebi Seyahatname ’sinde; "18.. yy. ‘da Selinti kazasının Mersin sınırları içerisinde Silifke Sancağına bağlı 26 köyü olan ve yıllık 80 akçe vergi veren bir kazadır. Deniz kenarında bakımlı cami ve evler ile yemyeşil dağlara sahiptir. Kıbrıs'a 70 mil uzaklıkta iskelesi vardır," diye yazıyor.
* İstiklal Savaşı ve Cumhuriyet Dönemi
İstiklal Savaşı’nda Selinti (Gazipaşa) halkı Mustafa Kemal ve ulusal kurtuluşçu güçlerin tarafında yer alıyor. Torosların İç Anadolu tarafına bakan tarafında bulunan Bozkır çevresinde başlayan Delibaş isyanları sırasında aşiret(Bizce Toroslarda yaşayan Yörükler olmalı aşiret Yörükleri değil) Yörükleri isyanın bastırılmasında rol oynuyorlar.
Cumhuriyetten sonra, 21 Ekim 1922’de Bakanlar Kurulu Kararnamesi ile Gazipaşa unvanı ile ilçe oluyor. Mustafa Kemal Paşa’nın unvanı olan Gazipaşa adının ilçeye verilmesiyle yöre halkının İstiklal Savaşı sırasındaki yararlıkları da ödüllendirilmiş oluyor.
1926 yılında nüfusunun azlığı nedeniyle ilçeliği kaldırılıyor. Hacı Musa Çayı’nın doğusu Şansa Nahiyesi olarak Anamur’a, batısı ise Pazarcı Gazipaşa olarak Alanya’ya bağlanıyor.
Yeniden ilçe oluşu 1947 yılında 5071 sayılı Büyük Millet Meclisi kararı ile gerçekleşiyor ve Kaladran Çayı ile Anamur’dan ayrılıyor.
Gazipaşanın Coğrafi Konumu
Gazipaşa, Antalya'nın doğusunda yer alan en son ilçesidir. Antalya’ya 180 km uzaklıktadır. Batısında Alanya İlçesi, Doğusunda Mersin ili Anamur ilçesi, Kuzeyinde Karaman ili Sarıveliler ve Ermenek ilçeleri ile sınır komşusudur. Akdeniz kıyısına 50 km. uzunluğunda sahil şeridi bulunmaktadır. İlçemizde 52 mahalle muhtarlığı bulunmaktadır.
Gazipaşanın Ekonomik Yapı
Gazipaşa’nın ekonomik yapısı, iklim ve hava şartlarına bağlı olarak değişkenlik göstermektedir. 1970’lerden önce yerli halkın geçim kaynağı; kuru tarım, küçük el sanatları, ticaret, ormancılık ve hayvancılığa dayanmaktadır. Ancak 1970’lerden günümüze sera ve seracılık faaliyetleri ilçenin ekonomik yaşamında önemli bir gelir kaynağı haline gelmiştir.
İlçede büyük sanayi kuruluşları mevcut olmamakla birlikte, orta ve küçük büyüklükte imalathaneler ve atölyeler mevcuttur.
İlçe ekonomisinde tarım önemli bir yer kaplar. Tarımda en büyük pay, örtü altında yapılan turfanda sera sebzeciliği ve muzculuğa aittir. Son yıllarda örtü altında çilek yetiştiriciliği ve enginar yetiştiriciliği de hızla artmaktadır. Ancak arazi yapısının genel olarak engebeli olması nedeniyle ilçe yüzölçümünün yalnızca %18'i tarımsal faaliyet için kullanılabilmektedir.
Sebzecilikte halk seracılığa yönelmiştir. Tarımla uğraşanların %80'i geçimini seracılıktan sağlamaktadır. İlçe merkezi ile ilçedeki 41 köyün 36’sında seracılık yaygınlaşmıştır.
İlçedeki seralardan sağlanan sebze üretimi güz ve bahar olmak üzere yılda iki sezon halinde yapılmaktadır. Seralarda başlıca; salatalık, domates, taze fasulye, patlıcan ve biber, açık alanlarda ise; taze fasulye, domates, biber, patlıcan ve enginar yetiştirilmektedir.
İlçede mevsim koşulları hayvancılık için son derece uygundur. Ancak orman köylerinde doğal yapının oldukça sarp olması, hayvancılık için uygun olan ova kesimlerinde seracılık ve muzculuğun tercih edilmesi gibi nedenlerden dolayı hayvancılık yeterince gelişmemiştir. Ova kesimlerinde aile işletmeciliği tarzında, süt sığırcılığı yapılmaktadır. Orman köylerinde ise kıl keçiciliği temel hayvancılık olarak yapılmaktadır. Balıkçılık ve ormancılık ilçenin diğer önemli gelir kaynakları arasında yer alır.
Caretta Caretta Ve Deniz Kaplumbağaları Hakkında
Denizkaplumbağaları yaklaşık 95 milyon yıldan beri dünyamızda yaşamaktadırlar. Ataları, yıllar önce dinozorların yaşadığı devirde, deniz ortamına geçmiş dev kara kaplumbağalarıdır. İlk deniz kaplumbağaları günümüzdekilere pek benzemiyorlardı. Değişimleri milyonlarca yıl sürmüş ve ayakları yüzgeç şekline dönüşmüş; ağır ve kocaman gövdeleri yassılarak daha hafif ve su yaşamına elverişli bir biçim almıştır.
Dinozorlar ve dev kara kaplumbağaları tamamen yok olmuşlardır;
bugün ancak müzelerde fosillerini görebilmekteyiz. Fakat denizkaplumbağaları nasıl olduysa yaşamlarını sürdürebilmişlerdir. Bunların yedi değişik türü, dünyamızı çevreleyen sıcak ve ılıman okyanuslarda hâlâ yüzmektedirler. Dişilerin karaya çıkarak yuva yapıp yumurtladıkları kısa devreler dışında, bütün hayatlarını suda geçirirler. Denizkaplumbağaları denizi; balıklarla, balinalarla, diğer deniz yaratıklarıyla ve bizlerle paylaşırlar. Ülkemiz sularında bu türlerden sadece iki tanesi yaşar: Sini Kaplumbağası (Caretta caretta) ve Yeşil Kaplumbağa (Chelonia mydas).
Deniz Kaplumbağaları Nerelerde Yumurtlar?
Denizkaplumbağaları dünya çevresindeki geniş, ılıman kuşak içinde yaşarlar. Akdeniz’de olduğu gibi Pasifik ve Atlantik okyanuslarında yaşayan kaplumbağa topluluklarının sayıları da her geçen gün azalmaktadır. Denizkaplumbağalarının başka bir özelliği büyüdükleri zaman yumurta bırakmak için doğdukları kumsallara geri dönmeleridir. Bu kaplumbağaların yumurtlamak için binlerce kilometre yüzdükten sonra doğdukları yeri nasıl buldukları bilim adamları tarafından açıklanamamaktadır.
Tarihi Yer Ve Örenyerlerimiz
Selinus Antik Kenti, Nephelis Antik Kenti, Julia Sebaste Antik Kenti, Cestrus Antik Kenti, Adandalamos Antik Kenti, Sırtlarini Mağarası, Bıçkıcı Manastırı, Ortaçağ Kulesi, Alacadağ Öreni, Kızılgüney Köyü Ören Yeri, Hisartepe Ören Yeri.
Antalya Gazipaşada yatırım yapmak istiyorum diyenler için Not:
Antalya Gazipaşa' da Gazipaşa’da Turizm Yatırımları, Gazipaşa’da Gayrimenkul Yatırımları, Gazipaşa’da Tropikal Bahçe Yatırımları Hakkında daha fazla bilgi edinmek istiyorsanız
Gazipaşa Yatırım Danışmanlığı linkini tıklayarak detayları öğrenebilirsiniz.